Kodeks pracy przewiduje podstawowy wymiar urlopu wypoczynkowego, jednak niektóre grupy pracowników mogą korzystać z urlopu dodatkowego. Jest on przyznawany na podstawie przepisów szczególnych, a nie decyzji pracodawcy. W 2026 r. zasady przyznawania dodatkowego urlopu pozostają stabilne, choć wciąż budzą wątpliwości interpretacyjne w praktyce kadrowej.
Dodatkowy urlop dla osób z niepełnosprawnościami
Najszersze uprawnienie do dodatkowego urlopu przysługuje pracownikom z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności. Mają oni prawo do 10 dodatkowych dni urlopu w roku kalendarzowym. Prawo to powstaje po przepracowaniu jednego roku od dnia zaliczenia do odpowiedniego stopnia niepełnosprawności.
Inne grupy uprawnione do urlopu dodatkowego
Dodatkowy urlop przysługuje również m.in. sędziom, prokuratorom, nauczycielom oraz pracownikom socjalnym. Wymiar urlopu i zasady jego udzielania wynikają z ustaw regulujących status danej grupy zawodowej, a nie z kodeksu pracy.
Zasady udzielania i rozliczania urlopu
W 2026 r. dodatkowy urlop jest udzielany na takich samych zasadach jak urlop wypoczynkowy. Nie można go zastąpić ekwiwalentem pieniężnym, chyba że dochodzi do rozwiązania stosunku pracy. Urlop ten nie przechodzi automatycznie na kolejny rok, jeśli przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
Dodatkowy urlop a czas pracy
Dodatkowy urlop nie wpływa na wymiar czasu pracy ani na prawo do innych świadczeń pracowniczych. Pracodawca nie może odmówić jego udzielenia, jeżeli pracownik spełnia warunki ustawowe. W 2026 r. Państwowa Inspekcja Pracy zwraca uwagę na prawidłowe naliczanie tego uprawnienia.