Właściciele sklepów internetowych powinni szczególnie przyjrzeć się zmianom jakie wprowadza nowelizacja ustawy. To właśnie bowiem w dziedzinie e-commerce pojawi się najwięcej nowości. Najważniejszą i na razie najbardziej niedoprecyzowaną zmianą jest rozszerzenie obowiązku informacyjnego wobec klienta. Jak wynika bowiem z sondażu przeprowadzonego przez DGP, prawie połowa przedsiębiorców nie jest świadoma konieczności modyfikacji systemu swojego e-sklepu.
Sprzedaż poza lokalem przedsiębiorstwa – obowiązek informacyjny
Spełnienie poszerzonego obowiązku informacyjnego zależeć będzie od uwzględnienia wszystkich 22 punktów zawartych w art. 12 nowej ustawy. Zadaniem przedsiębiorcy będzie zatem uświadomienie konsumenta między innymi co do:
• cech i przedmiotu świadczenia oraz porozumiewania się z konsumentem;
• adresu przedsiębiorstwa, adresu poczty elektronicznej oraz numerów telefonu lub faksu;
• łącznej ceny lub wynagrodzeniu wraz z podatkami;
• opłat za transport;
• kosztów korzystania ze środka porozumiewania się na odległość w celu zawarcia umowy, w przypadku gdy są wyższe niż stosowane zwykle za korzystanie z tego środka porozumiewania się;
• sposobu i terminu zapłaty;
• sposobu i terminu wykonania prawa odstąpienia od umowy na podstawie art. 27, a także wzorze formularza odstąpienia;
• kosztach zwrotu rzeczy w przypadku odstąpienia od umowy, które ponosi konsument; w odniesieniu do umów zawieranych na odległość – kosztach zwrotu rzeczy, jeżeli ze względu na swój charakter rzeczy te nie mogą zostać w zwykłym trybie odesłane pocztą;
• sposobu i terminu zapłaty spełnienia świadczenia przez przedsiębiorcę oraz stosowanego przez przedsiębiorcę procedurze rozpatrywania reklamacji;
• kosztów zwrotu rzeczy w przypadku odstąpienia od umowy, które ponosi konsument.
Niezwykle istotny jest fakt, iż zgodnie z nową ustawą, informacji udziela się w sposób utrwalony na papierze lub jeśli konsument wyrazi na to zgodę, na innym trwałym nośniku, zaś przy handlu internetowym, informacji udziela się w sposób odpowiadający rodzajowi użytego środka porozumiewania się na odległość. Informacje te przekazane muszą zostać w sposób jasny i zrozumiały. Oznacza to, że większość sprzedawców będzie musiała popracować nad nowym sformułowaniem regulaminów.
Koniec z „Kup teraz”
Popularny obecnie wśród sklepów internetowych przycisk dokonywania zakupów „Kup teraz” będzie musiał zniknąć. Od momentu obowiązywania nowej ustawy, konieczne będzie zastąpienie go informacją o tytule: „Zamówienie z obowiązkiem zapłaty”. Fakt ten wymusi wśród przedsiębiorców zmodyfikowanie wyglądu i funkcjonowania stron internetowych, co oczywiście pociągnie za sobą określone wydatki.
Dłuższy czas na odstąpienie od umowy i zwrot towaru
Przedsiębiorcy muszą dostosować się również do zasady wydłużającej z 10 do 14 dni możliwość odstąpienia od umowy bez podania przyczyny i ponoszenia kosztów. Jeśli sprzedawca nie dopełni obowiązku informacyjnego dotyczącego prawa do odstąpienia od umowy, konsument będzie mógł dokonać rezygnacji w ciągu 12 miesięcy.
Jeśli chodzi o zwrot rzeczy, w przypadku odstąpienia od umowy konsumenta, przedsiębiorca niezwłocznie, lecz nie później niż w terminie 14 dni będzie musiał zwrócić konsumentowi wszystkie dokonane przez niego płatności wraz z kosztami dostarczenia rzeczy przez konsumenta. W sytuacji, gdy przedsiębiorca nie zaproponuje osobistego odbioru rzeczy od konsumenta, będzie mógł odłożyć zwrot otrzymanych płatności do chwili odbioru towaru lub przekazania dowodu jej odesłania.
Koszty zwrotu
Zgodnie z regulacjami zapisanymi w ustawie, konsument będzie ponosić koszty zwrotu towaru, jeśli umowa z przedsiębiorcą nie będzie stanowić inaczej lub, gdy ten nie poinformuje konsumenta o konieczności ich poniesienia.
Zmniejszenie wartości rzeczy
Konsument od momentu obowiązywania ustawy będzie ponosić odpowiedzialność za zmniejszenie wartości rzeczy, jeśli korzystał z niej w sposób wykraczający poza konieczny do stwierdzenia charakteru, cech i funkcjonowania produktu. Istotnym jest fakt, iż jeśli przedsiębiorca nie poinformuje konsumenta o prawie do odstąpienia do umowy, konsument w tej kwestii nie poniesie żadnej odpowiedzialności.
Sklepy stacjonarne też muszą informować
Jeśli chodzi o sklepy stacjonarne, przedsiębiorca najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się umową będzie miał obowiązek udzielenia konsumentowi – również w sposób jasny i zrozumiały – informacji określonych w art. 8 nowej Ustawy. Przekazane dane odnosić muszą się przede wszystkim do cech rzeczy i usług, danych przedsiębiorcy, ceny lub wynagrodzenia czy czasu trwania umowy i rozpatrywania reklamacji. Pocieszający dla przedsiębiorców jest fakt, iż obowiązek ten nie będzie odnosił się do drobnych umów życia codziennego wykonywanych natychmiast po ich zawarciu. Jak możemy się jednak domyślać, warunek ten początkowo będzie budzić spory interpretacyjne.
Wchodzący w życie 25 grudnia 2014 akt uchyli dwie regulujące obecnie prawa konsumentów ustawy: ustawę z dnia 2 marca 2000 roku o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, oraz ustawę z dnia 27 lipca 2002 roku o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej.
Co grozi za niespełnienie nowych obowiązków?
Nieprzestrzeganie praw pociągnąć może za sobą konsekwencje finansowe. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów może bowiem w drodze decyzji administracyjnej stwierdzającej stosowanie praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów nałożyć karę pieniężną w wysokości do 10 proc. przychodu osiągniętego w poprzednim roku.
Jak informuje UOKIK, konsument może również dochodzić swoich praw przed sądem i zażądać na przykład naprawy szkody, jaką poniósł, a nawet zapłaty określonej sumy na cel społeczny. Ułatwia mu to obowiązująca od kilku lat ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Zgodnie z nią w postępowaniu sądowym to przedsiębiorca zobowiązany będzie na przykład wykazać, że stosowana przez niego praktyka nie wprowadza w błąd.
Akty prawne, które powinieneś znać:
• Kodeks Cywilny – przepisy o ogólnych warunkach zawierania umów;
• Ustawa o sprzedaży konsumenckiej;
• Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym;
• Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji;
• Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną;
• Ustawa o cenach;
• Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów;
• Ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym;
• Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym.
Warto również zapoznać się z katalogiem klauzul zakazanych publikowanych przez UOKiK i unikać ich umieszczania w umowach oraz regulaminach.