Dodatkowe odprawy wypłacane za rozwiązanie stosunku pracy na podstawie zbiorowych porozumień, bez względu na ich nazwę, nie mają charakteru odszkodowawczego i podlegają opodatkowaniu PIT – potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny.

Chodziło o kobietę, z którą pracodawca rozwiązał umowę o pracę za porozumieniem stron. Do rozwiązania stosunku pracy doszło w ramach grupowego zwolnienia w rozumieniu ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1969). Kobiecie wypłacono odprawę pieniężną oraz jednorazowe dodatkowe odszkodowanie na podstawie porozumienia zawartego przez pracodawcę z organizacjami związkowymi. Od obu świadczeń odprowadzono zaliczkę na podatek dochodowy.
Kobieta uważała, że dodatkowe odszkodowanie nie podlega opodatkowaniu. Powołała się na art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT. Wskazuje on, że zwolnione z podatku są m.in. odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z porozumień zbiorowych.
Innego zdania był dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Wskazał, że funkcję odszkodowawczą w kodeksie pracy oraz kodeksie cywilnym pełnią wyłącznie te świadczenia, których celem jest zrekompensowanie pracownikowi skutków zdarzeń, które noszą cechy czynu niedozwolonego lub zawinionego przez pracodawcę. W ocenie organu skoro dodatkowe odszkodowanie zostało wypłacone zgodnie z obowiązującymi u pracodawcy wewnętrznymi aktami prawa pracy oraz w następstwie rozwiązania stosunku pracy za porozumieniem stron, nie mieści się ono w pojęciu odszkodowania lub zadośćuczynienia. W związku z tym nie może korzystać ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT (interpretacja indywidualna 0113-KDIPT3. 4011.82.2018.3.IL).
WSA w Warszawie w pełni podzielił argumentację organu. Zwrócił uwagę na utrwaloną, jednolitą linię orzeczniczą sądów administracyjnych w tej kwestii. Wskazał, że ustawodawca w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. b wyłączył ze zwolnienia odprawy pieniężne wypłacone na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. W ocenie WSA świadczenie wypłacone kobiecie ma charakter odprawy, ponieważ zostało jej przyznane właśnie w związku z rozwiązaniem stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika. W ocenie sądu nie ma podstaw do różnicowania charakteru świadczeń ze względu na to, czy zostały wypłacone na podstawie ustawy czy też porozumienia zawartego ze związkami zawodowymi. W związku z tym dodatkowe odszkodowanie przyznane pracownicy nie podlega zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT (sygn. akt I SA/Gl 1171/18).
NSA również nie miał wątpliwości, że kobieta powinna zapłacić podatek. Wskazał, że NSA wielokrotnie wypowiadał się na temat charakteru dodatkowych odpraw i rekompensat wypłacanych pracownikom w związku z rozwiązaniem stosunku pracy. Sąd zwrócił uwagę, że charakter świadczenia nie jest uzależniony od jego nazwy.
– Dodatkowe odprawy wypłacane na podstawie zbiorowych porozumień dotyczących rozwiązania stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, niezależnie od nazwy, nie mają charakteru odszkodowawczego i nie mogą podlegać zwolnieniu z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT – podkreśliła sędzia Beata Cieloch.

orzecznictwo

Wyrok NSA z 27 stycznia 2022 r., sygn. akt II FSK 1170/19 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia