O krok bliżej do związków partnerskich, także dla par jednopłciowych

Oświadczenie o zawarciu związku partnerskiego osoby zainteresowane, także tej samej płci, będą składać przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego – zakłada projekt ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich, nad którym właśnie rozpoczęły się prace legislacyjne.

Projekt przewiduje, że osoby, które zdecydują się zawrzeć związek partnerski, będą mogły nosić wspólne nazwisko, którym dotychczas posługiwała się jedna z nich. Mogą również zachować swoje dotychczasowe nazwisko albo połączyć z nim dotychczasowe nazwisko drugiej z osób.

Po zawarciu związku między partnerami będzie panował ustrój rozdzielności majątkowej. Aby to zmienić, zainteresowani będą mogli zawrzeć w formie aktu notarialnego umowę i ustanowić wspólność majątkową partnerską albo rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków. Jak tłumaczy projektodawca, strony, zawierając umowę o rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków, zobowiązują się w niej do zapewnienia osobie w związku partnerskim, której dorobek był mniejszy niż dorobek drugiej osoby, możliwości żądania po ustaniu związku partnerskiego wyrównania przez zapłatę lub przeniesienie prawa. Projekt przewiduje, że tego typu umowy będą mogły być podpisywane jeszcze przed zawarciem związku partnerskiego, a także zmieniane lub rozwiązywane. W tym ostatnim przypadku między partnerami powstanie rozdzielność majątkowa.

Rządowe propozycje przewidują, że w razie przemijającej przeszkody, która dotyczy jednej z osób, druga z osób w związku partnerskim może za nią działać w sprawach zwykłego zarządu. Dotyczy to m.in. pobierania bez pełnomocnictwa przypadających należności.

W sytuacji gdy tylko jeden z partnerów ma prawo do mieszkania, drugi może z niego korzystać w celu zaspokojenia potrzeb własnych, a także potrzeb dzieci, które są wychowywane w związku partnerskim. To samo dotyczy przedmiotów urządzenia domowego.

Jeśli chodzi o opiekę nad wychowywanymi wspólnie dziećmi, to w projekcie znalazł się przepis, zgodnie z którym osoba w związku partnerskim ma prawo uczestniczenia w sprawowaniu bieżącej pieczy nad takimi dziećmi i ich wychowywaniu. A to oznacza m.in., że będzie uprawniona do podejmowania decyzji w sprawach życia codziennego, chyba że sprzeciwi się temu którekolwiek z rodziców wykonujących władzę rodzicielską nad dzieckiem.

Projektodawcy przewidują, że związek partnerski będzie ustawał, gdy umrze jeden z partnerów lub gdy dojdzie do unieważnienia lub rozwiązania związku, lub gdy osoby, które pozostawały w związku, zawrą małżeństwo.

Projekt nakłada na osoby, których związek partnerski ustał, obowiązek wzajemnej alimentacji, gdy jedna z nich znajdzie się w niedostatku. Jak tłumaczą jego autorzy, ten obowiązek „nie powinien być jednak oparty na przesłance pogorszenia sytuacji materialnej, lecz niezdolności do samodzielnego utrzymania”. A to oznacza, że przepisy zostaną ukształtowane inaczej niż w przypadku rozwiedzionych małżonków. Jak czytamy w uzasadnieniu projektu, obowiązek alimentacyjny będzie wygasał po upływie roku oraz na skutek zawarcia przez osobę uprawnioną małżeństwa lub nowego związku partnerskiego.©℗