Ministerstwo Sprawiedliwości, co do zasady, widzi potrzebę rozważenia nowelizacji przepisów szeroko rozumianego prawa karnego uwzględniającej rosnącą zamożność społeczeństwa, wzrost minimalnego wynagrodzenia oraz inflację. Wskazane zmiany ekonomiczne powodują bowiem zmniejszenie realnej dolegliwości grzywien orzekanych na poziomie najniższej stawki dziennej. Stanowisko resortu zostało przedstawione w odpowiedzi na dezyderat sejmowej komisji ds. petycji dotyczący postulatu zmiany art. 46 par. 3 kodeksu karnego wykonawczego przewidującego zamianę grzywny na karę pozbawienia wolności.
Jak wyjaśnia resort, propozycja nowelizacji tego przepisu przez przyjęcie, że jeden dzień pozbawienia wolności jest równoważny grzywnie w kwocie od stu złotych – a nie od dwudziestu, jak to jest obecnie – zasługuje na rozważenie, ale nie jako jednostkowa zmiana, ale element kompleksowej nowelizacji przepisów kodeksu karnego i kodeksu karnego wykonawczego w zakresie orzekania i wykonania kary grzywny.
W piśmie MS podkreślono także, iż stawka dzienna nie ma na stałe określonej wartości, ale jest to kwota ustalana przez sąd, biorący pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Wyrażono również ocenę, iż obecnie dolna granica stawki dziennej jest zbyt niska, zważywszy na sytuację ekonomiczną w Polsce i koszty związane z wykonywaniem kar zastępczych. W tym kontekście podano, iż dzienny koszt utrzymania osoby osadzonej to 176,15 zł.
MS podnosi, że zmiana przepisu wskazującego przelicznik grzywny na karę pozbawienia wolności powinna być poprzedzona dogłębną analizą i oceną skutków planowanych zmian w ramach szerszej debaty dotyczącej również zmiany prawa materialnego w zakresie orzekania kary grzywny. Jak zapowiedziano, w najbliższych miesiącach Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego będzie zajmowała się również problematyką środków reakcji prawnokarnej.©℗