Zrobiłeś to w czasie wyborów? Możesz zapłacić grzywnę lub zostać skazany

Wybory parlamentarne do Sejmu i Senatu 2023 już za nami. Ale mimo, że wyniki zostały już ogłoszone i kurz wyborczy opadł, to wciąż można odpowiadać za przestępstwa i wykroczenia przeciwko ważności wyborów. Jakie zachowania były zabronione w czasie wyborów i co za nie grozi?

Wynoszenie kart do głosowania

Zgodnie z przepisami Kodeksu Wyborczego, w czasie wyborów zabronione jest wynoszenie kart do głosowania poza lokal wyborczy oraz odstępowanie takiej karty komukolwiek. Za takie działanie grozi kara grzywny, ograniczenia wolności, a nawet pozbawienia wolności do lat 2.

Otwieranie pakietów wyborczych

Również manipulacja przy kopertach i pakietach wyborczych jest zabroniona. Według przepisów Kodeksu wyborczego, kto bez uprawnienia otwiera pakiet wyborczy lub zaklejoną kopertę zwrotną – podlega karze grzywny.

Głosowanie wielokrotne

Surowo zabronione jest głosowanie wielokrotne, gdyż wyborca, który więcej niż jeden raz uczestniczył w głosowaniu w tych samych wyborach – podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Spokój przy głosowaniu

Ważne jest by proces wyborczy przebiegł w spokoju i bez zakłóceń. Dlatego penalizowane zostały groźby bezprawne lub podstępne przeszkadzanie osobom uprawnionym do monitorowania lub dokumentowania procedur wyborczych. Takie działanie podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Cisza wyborcza. Za co są sankcje i jakie?

W okresie ciszy wyborczej, zakazanejest też prowadzenie agitacji wyborczej, organizowanie zgromadzeń, demonstracji, a także wygłaszanie przemówień. Zakaz obejmuje również rozpowszechnianie materiałów wyborczych w internecie. Zabronione jest publikowanie na portalach internetowych oraz udostępnianie materiałów dotyczących kandydatów na platformach społecznościowych. Nie ma jednak konieczności usuwania wcześniej opublikowanych treści związanych z wyborami. Ograniczenie dotyczy wyłącznie dodawania nowych treści. Dodatkowo, w tym czasie niedozwolone jest modyfikowanie istniejących już publikacji dotyczących wyborów, kandydatów itp.

W lokalu wyborczym nie można eksponować napisów, znaków ani symboli związanymi z kandydatami czy komitetami wyborczymi.

Zgodnie z art. 107 § 2 Kodeksu Wyborczego, agitacja wyborcza w lokalu wyborczym oraz na terenie budynku, w którym ten lokal się znajduje, jest surowo zabroniona. To samo dotyczy kampanii referendalnych w lokalu komisji obwodowej oraz na terenie budynku, w którym ten lokal się znajduje.

W dzień głosowania nie powinny być też eksponowane żadne napisy, symbole, obrazy czy znaki, także na elementach ubioru, które manifestują poglądy w sprawach politycznych lub społecznych.

Za naruszenie ciszy wyborczej grozi kara grzywny do 5 tysięcy złotych. Natomiast podawanie wyników sondaży w trakcie ciszy wyborczej skutkuje sankcją w wysokości od 500 tysięcy złotych do 1 miliona złotych.

Plakaty wyborcze. Za co grzywna?

Przepisy stanowią, że kto, w związku z wyborami:

• umieszcza plakaty i hasła wyborcze na ścianach budynków, przystankach komunikacji publicznej, tablicach i słupach ogłoszeniowych, ogrodzeniach, latarniach, urządzeniach energetycznych, telekomunikacyjnych i innych bez zgody właściciela lub zarządcy nieruchomości, obiektu albo urządzenia,
• przy ustawianiu własnych urządzeń ogłoszeniowych w celu prowadzenia kampanii wyborczej narusza obowiązujące przepisy porządkowe,
• umieszcza plakaty i hasła wyborcze w taki sposób, że nie można ich usunąć bez powodowania szkód

– podlega karze grzywny.

Nieprawidłowe zbieranie podpisów

Z bardzo wysoką grzywną muszą się liczyć osoby, które zbierały podpisy osób popierających zgłoszenie listy kandydatów lub kandydata, stosując jakąkolwiek formę nacisków. Kara za to wynosi od 1000 do 10 000 złotych.

Zabronione zbiórki pieniędzy

Podobnej kary mogą spodziewać się osoby, które w związku z wyborami organizowały zbiórki publiczne na cele kampanii wyborczej.

Jeśli powyższe działania zostały zauważone przez obywateli, czy urzędników, mogły zostać powiadomione organy ścigania i wobec sprawców może zostać wszczęte postępowanie.