Zwolnienie skazanego przed terminem określonym wyrokiem skazującym jest możliwe tylko wtedy, gdy nie istnieją wątpliwości co do zaistnienia koniecznych przemian w jego psychice – ich zupełności, szczerości i trwałości – stwierdził Sąd Apelacyjny w Krakowie.

W opublikowanym właśnie uzasadnieniu postanowienia dodał, że prognoza kryminologiczna stwierdzająca resocjalizację osadzonego musi graniczyć z pewnością. Według sądu funkcje, które spełnia kara, wykluczają pochopność w decydowaniu o jej skróceniu.

Sprawa, w której orzekał krakowski SA, dotyczyła mężczyzny skazanego m.in. za umyślne zniszczenie cudzej własności. Osadzony wnioskował o skrócenie mu kary. Sąd Okręgowy w Krakowie odmówił, twierdząc, że stopień szkodliwości popełnionego czynu był wysoki, a postawa skazanego nie wypada wyróżniająco na tle innych więźniów. Mężczyzna nie zgodził się z tym postanowieniem i wniósł apelację.

Wśród argumentów, które według niego miały przemawiać na jego korzyść, znalazły się ukończenie terapii przeciwalkoholowej, podjęcie pracy i otrzymanie nagród w więzieniu za dobre sprawowanie. Dodatkowo mężczyzna deklarował chęć zajęcia się ciężko chorym ojcem, który przebywał pod opieką matki skazanego.

SA w Krakowie podtrzymał postanowienie niższej instancji, wskazując, że skrócenie kary ma w prawie karnym charakter absolutnie wyjątkowy i nie powinno być nadużywane. ,,Samo odbycie minimum kary i dobre zachowanie nie przesądzają automatycznie o orzekaniu przedterminowego zwolnienia” – stwierdził sąd.

Przy podejmowaniu decyzji wziął pod uwagę nie tylko brak przeszłości kryminalnej skazanego, lecz także jego życiowe wybory. W przeszłości mężczyzna nie miał stałego miejsca zatrudnienia, nie mógł się poszczycić stabilnymi dochodami, nie zdobył nawet wykształcenia średniego. Tym, co przesądziło o negatywnym stanowisku sądu, była ucieczka oskarżonego mężczyzny przed wymiarem sprawiedliwości.

Ostatecznie do zakładu karnego doprowadziła go policja, która wcześniej wysłała za nim listy gończe. Zdaniem sądu świadczy to o trwałej demoralizacji skazanego.

Sądu nie przekonały także obietnice mężczyzny o podjęciu pracy i chęci zdobycia wykształcenia po opuszczeniu więzienia. Uznał, że mają one charakter instrumentalny i zostały złożone po to, by skłonić sąd do wydania korzystnego dla skazanego orzeczenia.

W uzasadnieniu wyroku podkreślono, że wykonywanie poleceń przełożonych, poprawne zachowanie i podjęcie terapii dla uzależnionych niekoniecznie muszą być prognostykiem podobnego postępowania na wolności.

Sąd podkreślił, że aby zasłużyć na przedterminowe zwolnienie, trzeba wykazać się samodyscypliną, wewnętrzną i trwałą przemianą oraz poszanowaniem dla norm prawa. Wypracowanie i utrwalenie tych mechanizmów jest konieczne do kontynuowania pożądanej przez społeczeństwo postawy również poza zakładem karnym.©℗

8 149 tylu było tymczasowo aresztowanych na koniec 2022 r.

62 339 tylu skazanych przebywało w więzieniu na koniec 2022 r.

dane statystyki Służby więziennej

orzecznictwo