Sprawa dotyczyła kary dyscyplinarnej nałożonej przez Wysoką Radę Sędziów i Prokuratorów na Ayşe Sarısu Pehlivan, turecką sędzię i sekretarza generalnego związku zawodowego sędziów, organizacji mającej na celu promowanie praworządności i strzeżenie niezależności i bezstronności sądownictwa.

21 stycznia 2017 r. turecki parlament uchwalił ustawę nr 6771 zmieniającą konstytucję. Wprowadzono nią znaczące zmiany w organizacji sądownictwa, przewidując m.in. zniesienie sądów wojskowych i reorganizację Trybunału Konstytucyjnego oraz Wysokiej Rady Sędziów i Prokuratorów. Ustawa została zatwierdzona i weszła w życie w wyniku ogólnokrajowego referendum przeprowadzonego 16 kwietnia 2017 r.

20 lutego 2017 r. ogólnokrajowy dziennik „Evrensel” opublikował wywiad ze skarżącą na temat wprowadzonych zmian legislacyjnych. Po publikacji zostało wobec niej wszczęte postepowanie dyscyplinarne. W pierwszej instancji wymierzono jej karę nagany, w drugiej zmieniono wymiar kary na odebranie jej równowartości dwóch dni uposażenia.

W skardze nr 63029/19 sędzia powołała się na art. 10 konwencji, twierdząc, że nałożenie na nią kary dyscyplinarnej za oświadczenia, które padły w wywiadzie, stanowiło naruszenie jej prawa do wolności wypowiedzi.

W wyroku z 6 czerwca 2023 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka zauważył, że chociaż skarżąca była zobowiązana do przestrzegania obowiązku dyskrecji i powściągliwości – cech nieodłącznie związanych ze stanowiskiem sędziego – jako sekretarz generalny związku zawodowego sędziów pełniła również funkcję ważną dla społeczeństwa obywatelskiego. Strasburscy sędziowie stwierdzili, że złożone przez nią oświadczenia były częścią debaty na temat spraw leżących w interesie publicznym i uzasadniały wysoki poziom ochrony. Polityczne implikacje stwierdzeń skarżącej nie były same w sobie wystarczające, aby uzasadnić ograniczenie jej wolności wypowiedzi jako sekretarza generalnego związku zawodowego sędziów. Dotyczyły one bowiem obszarów bezpośrednio dotykających jej obowiązków zawodowych.

W odniesieniu do gwarancji proceduralnych, do których skarżąca była uprawniona, ETPC zauważył, że uzasadnienie decyzji sądu dyscyplinarnego o nałożeniu kary nie zawierało żadnych argumentów, które stanowiłyby próbę wyważenia prawa skarżącej do wolności wypowiedzi z jej obowiązkiem dyskrecji i powściągliwości jako sędziego. Jeśli zaś chodzi o treść oświadczeń skarżącej, to trybunał zauważył, że dotyczyły one zmian planowanych w ramach reformy konstytucyjnej mającej wpływ na sądownictwo, proces uzwiązkowienia i pracę wykonywaną przez związki zawodowe sędziów. W ocenie ETPC wszystkie poczynione uwagi demaskowały wpływ reformy na niezależność sądownictwa od władzy wykonawczej i podkreślały znaczenie zachowania tej niezależności. Trybunał uznał zatem, że wyraźnie stanowiły one część debaty na temat spraw leżących w interesie publicznym.

Ponadto trybunał podkreślił, że o ile kara potrącenia dwudniowego wynagrodzenia może zostać uznana za stosunkowo łagodną, o tyle samo jej nałożenie na skarżącą wywarło efekt mrożący na sędziów, którzy chcieli wziąć udział w publicznych debatach na temat reform ustawodawczych lub konstytucyjnych, które mogą mieć wpływ na sądownictwo lub szersze kwestie związane z jego niezawisłością. Konkludując, ETPC stwierdził naruszenie swobody wypowiedzi skarżącej. ©℗