O udzielenie przez Trybunał Konstytucyjny zabezpieczenia poprzez zawieszenie mocy i skutków uchwały Izby Pracy Sądu Najwyższego w sprawie składów jednoosobowych zawnioskowała na ostatnim posiedzeniu Krajowa Rada Sądownictwa.

Zgodnie z uchwałą (sygn. akt III PZP 6/22) wydaną w składzie siedmiu sędziów (której nadano moc zasady prawnej) orzekanie w sprawach odwoławczych na podstawie art. 15zzs1 ustawy covidowej (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2095 ze zm.) w składzie jednego sędziego nie spełnia konstytucyjnych standardów rzetelnego procesu.

Zdaniem KRS konieczność wystąpienia z takim wnioskiem do TK wynikła z tego, iż nadanie uchwale mocy zasady prawnej „powoduje istotne skutki prawne z punktu widzenia realizacji konstytucyjnej zasady dostępu obywatela do sądu oraz daleko idące skutki społeczne”. Nadanie uchwale mocy zasady prawnej skutkuje związaniem składów orzeczniczych SN jej treścią. Oznacza to, że stosowanie przez sądy II instancji obowiązujących przepisów prawa, tj. prowadzenie postępowania odwoławczego w składach jednoosobowych, będzie powodować automatyczne uchylenie orzeczenia sądu II instancji przez SN w przypadku jego zaskarżenia.

Sądy z powodu uchwały masowo odraczają postępowania odwoławcze w celu wyznaczenia składów kolegialnych. To powoduje, jak argumentuje KRS, opóźnienie w rozpoznawaniu spraw, „co w sposób oczywisty narusza prawo do sądu i rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki oraz zasadę niezawisłości sędziowskiej”.

Zdaniem KRS zabezpieczenie uzasadnia również niezastosowanie się do postanowienia TK w sprawie Kpt 1/20, który rozstrzygnął ostatecznie spór co do zakresu uchwał Sądu Najwyższego o mocy zasad prawnych. Trybunał stwierdził wówczas, że SN nie ma kompetencji do dokonywania prawotwórczej wykładni przepisów prawa, prowadzącej do zmiany stanu normatywnego w sferze ustroju i organizacji wymiaru sprawiedliwości, dokonywanej w drodze uchwały.

Na ostatnim posiedzeniu KRS wskazała również kandydatów do Izby Cywilnej SN. Są to: Paweł Bucoń, Adam Doliwa, Agnieszka Jurkowska-Chocyk, Piotr Telusiewicz.©℗