Rada Ministrów przyjęła 9 maja br. przygotowany w Ministerstwie Sprawiedliwości projekt nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego, Kodeksu postępowania karnego oraz ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych. Zmiany usprawnią dostęp obywateli do wymiaru sprawiedliwości i zwiększą bezpieczeństwo w budynkach sądowych.
Nowe przepisy wprowadzą na stałe do polskich sądów możliwość przeprowadzania posiedzeń zdalnych w postępowaniu cywilnym za pośrednictwem środków informatycznych pozwalających na komunikowanie się na odległość. Regułą w sprawach cywilnych stanie się również doręczanie pisma profesjonalnym pełnomocnikom za pośrednictwem elektronicznego Portalu Informacyjnego Sądów Powszechnych.
Rozwiązania te znalazły zastosowanie w trudnym czasie pandemii. Z pożytkiem dla obywateli i skuteczności wymiaru sprawiedliwości będą wykorzystywane również po zniesieniu stanu zagrożenia epidemicznego. Co więcej, pozytywne doświadczenia pozwalają na rozszerzenie sprawdzonych rozwiązań.
Dlatego przyjęta przez rząd nowelizacja również w sprawach karnych wprowadza elektroniczne doręczenia poprzez Portal Informacyjny Sądów Powszechnych. Spowoduje to przyspieszenie doręczeń pism procesowych w sprawach karnych na etapie postępowania sądowego.
Projekt przewiduje zwiększenie ochrony interesów uczestników postępowania karnego. Nowe przepisy pozwolą na podwyższenie ściągalności grzywien i kosztów sądowych, a także należności przysługujących ofiarom przestępstw. Jednocześnie znacznie ograniczą obciążenie sądów czynnościami związanymi z wykonywaniem zawartych w wyrokach rozstrzygnięć o charakterze finansowym.
Uchylony zostanie natomiast przepis, wprowadzony w związku z pandemią, który zawieszał bieg terminów przedawnienia karalności czynu i przedawnienia wykonania kary w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe. Utrzymanie zawieszenia biegu tych terminów w obecnej sytuacji nie ma już żadnego uzasadnienia.
Nowelizacja pozwoli też na usprawnienie zarządzania systemami informatycznymi w sądach. Dzięki działaniom Ministerstwa Sprawiedliwości obecnie już prawie jedna trzecia spraw jest załatwianych w sądach za pośrednictwem systemów teleinformatycznych. Nowe przepisy ułatwią dalszą informatyzację sądownictwa i przyspieszą procedury sądowe.
Rozwiązania zawarte w projekcie usprawnią również procedury zapewniające bezpieczeństwo i porządek publiczny w budynkach sądowych. Służby ochrony otrzymają dodatkowe uprawnienia do kontrolowania osób wchodzących do sądu. Sprecyzowane zostały również przepisy dotyczące zachowania powagi, spokoju i porządku na sali sądowej.
Projekt trafi teraz do prac parlamentarnych. Większość nowych przepisów ma wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
kom/ mja/ godl/