Od marca notariusze będą mieć nieco więcej pracy, a fiskus łatwiejszy dostęp do danych o podatnikach. Zapłacą zaś za to wszystko klienci.

Od 1 marca 2023 r. zacznie obowiązywać nowy art. 84a ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).
- W sposób odmienny niż dotychczas kształtuje on obowiązki informacyjne notariusza wobec organów podatkowych. Dotychczas notariusz w sytuacjach przewidzianych prawem przesyłał do właściwego naczelnika Urzędu Skarbowego odpis lub wypis aktu notarialnego w tradycyjnej, papierowej postaci. Teraz będzie wysyłał elektroniczny wypis aktu notarialnego. Wypis ten będzie trafiać bezpośrednio do szefa Krajowej Administracji Skarbowej. Nic się nie zmienia dla pozostałych podmiotów (także osób fizycznych) dokonujących czynności notarialnych. Będą one nadal otrzymywać wypisy aktów notarialnych w tradycyjnej, papierowej formie - wyjaśnia Szymon Kołodziej, rzecznik prasowy Krajowej Rady Notarialnej.

Koszty pokrywają klienci

Zgodnie z projektem rozporządzenia ministra finansów opublikowanym na stronach Rządowego Centrum Legislacji akty notarialne będą przechowywane w Centralnym Repozytorium Elektronicznych Wypisów Aktów Notarialnych. Poza nimi trafią tam zarejestrowane akty poświadczenia dziedziczenia i zarejestrowane europejskie poświadczenia spadkowe. Według projektu opłata za umieszczenie elektronicznego wypisu aktu notarialnego w repozytorium wyniesie 5 zł niezależnie od tego, ile stron będzie liczył dokument. Notariusz pobierze opłatę od przystępujących do aktu.
Zbiorczo, do siódmego dnia miesiąca po miesiącu, w którym sporządzono akt, notariusze mają przelać pieniądze z pobranych opłat do Krajowej Rady Notarialnej, bo to ona prowadzi CREWAN i pokrywa koszty jego funkcjonowania. Obowiązek umieszczenia w nim nowych dokumentów wymaga znacznej rozbudowy systemu. Zwiększy się też koszt jego utrzymywania i zabezpieczeń. Co roku notariusze przekazywali do urzędów skarbowych około miliona wypisów aktów notarialnych. Teraz CREWAN będzie musiał pomieścić wszystkie te dokumenty plus poświadczenia. Po roku od wejścia w życie tego rozporządzenia będzie możliwa zmiana opłaty, gdyby się okazało, że nie wystarcza ona na pokrycie kosztów utrzymania systemu. Jest to bardzo możliwe, bo KRN zwracała uwagę w prekonsultacjach, że opłata będzie pobierana tylko od aktów notarialnych, a nie od umieszczanych w CREWAN poświadczeń dziedziczenia.
„Miernikiem będzie liczba elektronicznych wypisów aktów notarialnych zamieszczonych w repozytorium oraz wysokość stałych kosztów administracyjnych jego prowadzenia w pierwszym roku obowiązywania rozporządzenia. Otrzymane wartości zostaną przeanalizowane w odniesieniu do dotychczasowej wysokości opłaty za umieszczenie w repozytorium elektronicznego wypisu aktu notarialnego. W efekcie przeprowadzonej analizy może zostać dokonana nowelizacja rozporządzenia” - czytamy w ocenie skutków regulacji rozporządzenia.

Przez pięć lat w bazie

W projekcie rozporządzenia minister finansów proponuje, aby okres przechowywania w repozytorium elektronicznych wypisów wynosił pięć lat od końca roku kalendarzowego, w którym zostały one w nim umieszczone. Wynika to z terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego określonego w art. 70 par. 1 ordynacji podatkowej.
CREWAN nie jest nowym systemem. KRN prowadzi go od 2018 r. Dotąd notariusze gromadzili tam i przechowywali elektroniczne wypisy aktów notarialnych, które zawierają w swej treści dane stanowiące podstawę wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Wypisy te są dostępne dla sądów rejestrowych. W momencie umieszczenia wypisu lub wyciągu z aktu notarialnego w repozytorium system generuje zawiadomienie z jego numerem oraz datą i godziną. Jeden egzemplarz tego zawiadomienia notariusz przekazuje stronie czynności notarialnej, drugi składa przy oryginale aktu notarialnego. Ważność wypisów elektronicznych jest taka sama jak papierowych. ©℗
ikona lupy />
Milion wypisów dla skarbówki / Dziennik Gazeta Prawna - wydanie cyfrowe