Inspektorat Wewnętrzny SW. Nowa służba ds. wykrywania przestępczości w więzieniach

Przestępstwa popełniane przez funkcjonariuszy Służby Więziennej, którzy coraz częściej współpracują z osadzonymi (w tym z przestępcami ze zorganizowanych grup przestępczych zajmujących się np. obrotem znacznymi ilościami środków odurzających i substancji psychotropowych), skłaniają do wniosku, że dotychczasowe przepisy są niewystarczające. Nie zapobiegają popełnianiu tych przestępstw przez osoby osadzone w zakładach karnych i aresztach śledczych ani przez funkcjonariuszy SW, nie wspomagają też ich wykrywania – uznało Ministerstwo Sprawiedliwości.

Istniejące obecnie w Centralnym Zarządzie Służby Więziennej Biuro Spraw Wewnętrznych może co najwyżej prowadzić działania profilaktyczne, nie ma jednak uprawnień do rozpoznawania, wykrywania i zapobiegania przestępstwom popełnionym przez funkcjonariuszy SW. Inne służby, takie jak policja albo Centralne Biuro Antykorupcyjne, często nie mogą efektywnie wykonywać tych zadań ze względu na brak zrozumienia specyfiki więziennictwa oraz hermetyczność i odizolowanie środowiska osadzonych i funkcjonariuszy SW.

Projekt nowelizacji KKW. Propozycje Ministerstwa Sprawiedliwości budzą kontrowersje

Remedium ma być powołanie Inspektoratu Wewnętrznego Służby Więziennej (na wzór Biura Spraw Wewnętrznych Policji i analogicznej jednostki funkcjonującej w Straży Granicznej). Do zadań IWSW będzie należało rozpoznawanie i wykrywanie przestępstw popełnionych przez osadzonych lub tymczasowo aresztowanych, a także przez funkcjonariuszy i pracowników Służby Więziennej oraz zapobieganie im. Funkcjonariusze IWSW otrzymają uprawnienia nieprzysługujące pozostałym więziennikom, np. do prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych. Będą mieli prawo do legitymowania osób, dokonywania sprawdzenia prewencyjnego, ujęcia osoby w celu niezwłocznego przekazania jej policji lub innym właściwym organom. Będą mieli także szersze uprawnienia w zakresie użycia broni palnej, a także uprawnienia do realizacji czynności operacyjno-rozpoznawczych obejmujących m.in. korzystanie z osobowych źródeł informacji, możliwość pozyskiwania informacji uzyskanych w drodze czynności operacyjno-rozpoznawczych od innych służb, możliwość posługiwania się dokumentami legalizacyjnymi, retencję metadanych. Projekt zmian w ustawie o służbie więziennej trafił właśnie do uzgodnień i konsultacji.

Etap legislacyjny

Projekt w konsultacjach