Zażalenie wniesione jeszcze przed otrzymaniem odpisu postanowienia sądu z uzasadnieniem nie może być odrzucone – orzekł Sąd Najwyższy w uchwale.

Źródłem sprawy był konflikt rodziców. Pani B. w związku z utrudnianiem ustalonych przez sąd kontaktów dziecka z ojcem miała zapłacić na rzecz mężczyzny 200 zł. Niezadowolona z tego rozstrzygnięcia złożyła wniosek o jego uzasadnienie, ale został on zwrócony (m.in. z powodu nieopłacenia pisma). W tym samym dniu po otrzymaniu wezwania do uzupełnienia braków pani B. od razu wystąpiła o zwolnienie z kosztów wraz z żądaniem cofnięcia nakazu zapłaty.
Sąd rejonowy, który wydał wspomniany nakaz, potraktował to pismo jako zażalenie i przekazał je do rozpatrzenia sądowi okręgowemu jako II instancji. Ten powziął z kolei poważne wątpliwości prawne. Zgodnie bowiem z art. 394 par. 2 k.p.c. strona ma tydzień na złożenie zażalenia, ale liczony od dnia doręczenia postanowienia sądu wraz z uzasadnieniem. Tu zaś zażalenie zostało wysłane jeszcze zanim uczestniczka otrzymała uzasadnienie orzeczenia sądu I instancji. Powstał więc problem prawny, który sąd okręgowy postanowił przekazać do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu. Zapytał więc, czy zażalenie złożone przez uczestnika postępowania przed rozpoczęciem biegu terminu do jego złożenia podlega odrzuceniu? Jak zaznaczył, odpowiedź pozytywna oznaczałaby, że takie postępowanie strony stanowi naruszenie reguł proceduralnych i skutkuje brakiem możliwości merytorycznego rozpoznania środka odwoławczego. Przepis kodeksu pod tym względem nie zawiera jasnych dyrektyw.
SN udzielił jednak odpowiedzi negatywnej. Obradując w składzie trzech sędziów na posiedzeniu niejawnym, wydał uchwałę, w której stwierdził, iż w omawianym przypadku zażalenie nie podlega odrzuceniu. Tym samym powinno być rozpatrzone merytorycznie i ocenione przez sąd odwoławczy.

orzecznictwo

Uchwała Sądu Najwyższego z 26 października 2021 r., sygn. akt III CZP 55/20 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia