Szwajcaria, Szwecja, USA, Singapur i Wielka Brytania – to najbardziej innowacyjne kraje świata wg Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO). Polska poprawiła swoją pozycję, ale nadal daleko jej do czołówki. Raport WIPO wskazuje też na globalny spadek inwestycji w innowacje.
Pozytywnym przesłaniem płynącym z raportu jest fakt, że w 2023 r. postęp technologiczny był widoczny zwłaszcza w dziedzinach związanych ze zdrowiem, jak np. w procesie dotyczącym sekwencjonowania genomu.
Ponadto, jak twierdzą eksperci WIPO, widoczny był dalszy rozwój technologiczny w 5G, robotyce i pojazdach elektrycznych – chociażby w zakresie zwiększania mocy obliczeniowej i baterii elektrycznych.
Cytowany w raporcie Daren Tang, dyrektor generalny WIPO, zwraca uwagę, że w kluczowych wskaźnikach, jak spadek globalnego ubóstwa i wzrost produktywności oraz oczekiwanej długości życia, „można dostrzec pozytywne trendy”.
Negatywny sygnał – spadają nakłady na innowacje
Raport WIPO pokazuje jednak też negatywne tendencje. Jedną z nich jest ogólnoświatowy spadek nakładów inwestycyjnych w innowacje w niektórych obszarach.
„Zgodnie z Globalnym Indeksem Innowacyjności aktywność kapitału podwyższonego ryzyka oraz finansowanie prac badawczo-rozwojowych osłabły. W 2023 r. finansowanie kapitału podwyższonego ryzyka (VC) spadło o ok. 40 proc. z powodu wyższych stóp procentowych” – komentuje wyniki rankingu Urząd Patentowy RP, który jest odpowiedzialny w Polsce za ochronę kreatywności, innowacyjności i przedsiębiorczości polskich firm i naukowców.
„Zmniejszyły się również wydatki na badania i rozwój, a liczba międzynarodowych zgłoszeń patentowych (PCT) oraz publikacji naukowych wykazywała tendencję spadkową” – dodają polscy eksperci.
Nowy trend w innowacyjności – przedsiębiorczość społeczna
Tegoroczny Global Innovation Index podkreśla rosnące znaczenie „przedsiębiorczości społecznej”, kluczowego źródła innowacji, często pomijanego przez decydentów politycznych, ekonomistów czy instytucje finansujące.
Przedsiębiorczość społeczna łączy praktyki biznesowe z celami społecznymi, odpowiadając na najważniejsze wyzwania, takie jak tworzenie miejsc pracy, zapewnienie edukacji i rozwijanie zrównoważonych rozwiązań dostosowanych do lokalnych potrzeb.
Przedsiębiorczość społeczna często jest źródłem innowacyjnych rozwiązań, które są odpowiedzią na różne wyzwania społeczne – takie jak bieda, brak dostępu do edukacji, zdrowia czy czysta woda. Innowacje te mogą mieć formę nowych produktów, usług, czy modeli biznesowych, które odpowiadają na konkretne problemy w sposób zrównoważony i długoterminowy.
Polska tłem dla Europy
W najnowszej edycji Globalnego Rankingu Innowacyjności Polska zajęła 40. miejsce. Oznacza to, że poprawiliśmy swoje notowania o 1 lokatę względem zeszłego roku, ale patrząc na ostatnie lata postępu nie widać. W 2022 r. byliśmy sklasyfikowani na 38. miejscu, rok wcześniej na 40., a w 2020 r. na 38.
Dość blado wypadamy przede wszystkim w porównaniu z innymi krajami Europy. Na 39 państw naszego regionu zajmujemy dopiero 25. miejsce, ustępując w rankingu innowacyjności m.in. Bułgarii, Litwie czy Węgrom.
/>
„Wśród mocnych stron polskiej gospodarki autorzy raportu wskazują między innymi udział eksportu dóbr kreatywnych w handlu ogółem oraz liczbę wzorów przemysłowych w przeliczeniu na PKB. Do słabych stron natomiast zaliczyli kwestie związane z działalnością o charakterze joint venture” – komentują eksperci z Urzędu Patentowego RP.
