Jeżeli generalny wykonawca zerwie umowę o roboty budowlane z podwykonawcą, inwestor nie musi płacić temu ostatniemu za wykonane prace – uchwalił Sąd Najwyższy.
Renata D. prowadząca firmę budowlaną była podwykonawcą spółki W., która na zlecenie gminy K. budowała halę sportową. Spółka W., zgodnie z umową, zgłosiła panią D. jako podwykonawcę, a gmina wyraziła zgodę na współpracę i przystąpiono do prac. W październiku 2012 r. firma pani D. wykonała część robót i wystawiła generalnemu wykonawcy fakturę na kwotę ponad 53 tys. zł. Jednak pieniędzy nie otrzymała. Również pozostałych prac spółka W. nie zamierzała odbierać, gdyż gmina wstrzymała finansowanie. Budowa stanęła, a w listopadzie 2012 r. spółka W. ostatecznie odstąpiła od umowy z Renatą D. Podwykonawczyni dokonała inwentaryzacji robót, przekazała dokumentację i zażądała zapłaty faktury. Spółka W. pieniędzy jednak nie przekazała, a wkrótce potem ogłosiła upadłość.
Wobec tego Renata D. skierowała roszczenia przeciwko inwestorowi, czyli gminie K. Swoje żądania oparła na art. 6471 par. 5 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym zawierający umowę z podwykonawcą oraz inwestor i wykonawca ponoszą solidarną odpowiedzialność za zapłatę za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę. Jednak już na początku pojawił się problem prawny, gdyż generalny wykonawca zerwał wcześniej umowę z Renatą D. Tę kwestię już w I instancji podnosiła pozwana gmina, ale Sąd Rejonowy w K. rozstrzygnął na korzyść powódki, zasądzając żądaną kwotę od gminy. Ta złożyła apelację. Rozpoznający ją sąd okręgowy w K. uznał jednak, że problem ze skutkami zerwania umowy przez inwestora z podwykonawczynią jest poważniejszy, i zdecydował o zadaniu Sądowi Najwyższemu pytania prawnego: czy będące realizacją umownego prawa odstąpienia odstąpienie przez wykonawcę od zawartej z podwykonawcą umowy o roboty budowlane, na którą inwestor wyraził zgodę, powoduje ustanie wskazanej w art. 6471 par. 5 k.c. solidarnej z wykonawcą odpowiedzialności inwestora za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę? Czy też takie odstąpienie pozostaje bez wpływu na istnienie tej odpowiedzialności?
SN w odpowiedzi wydał uchwałę, stwierdzając, że w takiej sytuacji inwestor nie ponosi odpowiedzialności na podstawie art. 6471 par. 5 k.c. Tym samym gmina – jako inwestor – nie może być zobowiązana do zapłaty za upadłego wykonawcę.
ORZECZNICTWO
Uchwała Sądu Najwyższego z 10 lipca 2015 r., sygn. III CZP 45/15.