Utworzenie Krajowego Zasobu Nieruchomości (KZN), który będzie gospodarował gruntami Skarbu Państwa, przeznaczając je pod budowę mieszkań o atrakcyjnym czynszu - zakłada ustawa, która w poniedziałek wchodzi w życie. Regulacje te będą od tej pory obowiązywały przy realizacji programu Mieszkanie plus (M+).

Zgodnie z ustawą, mieszkania będą dostępne w formule najmu lub najmu z opcją dojścia do własności. KZN będzie także realizował wiele innych zadań związanych z ochroną praw najemców.

Zadaniem KZN będzie nadzorowanie najmu, a w szczególności wysokości czynszów, tak aby opłaty ponoszone przez najemców nie przekraczały wysokości określonych w przepisach wydanych na podstawie tej ustawy. Za naruszenie wymogów dotyczących wysokości czynszu zostały przewidziane kary administracyjne, nakładane przez prezesa KZN, w drodze decyzji, od której służy odwołanie do właściwego ministra. Wysokość kary będzie uzależniona od powierzchni, której dotyczy naruszenie oraz liczby dni trwania naruszenia.

KZN ma również dbać o spełnianie warunków dotyczących powierzchni mieszkań przeznaczonych na wynajem w danej inwestycji, wysokość opłat eksploatacyjnych czy warunki zawierania i wypowiadania umów najmu. Za jego pośrednictwem będą dokonywane nabory najemców, katalog kryteriów naboru został wskazany w ustawie, spośród kryteriów określonych w tej puli KZN będzie, dla każdej inwestycji odrębnie, po zasięgnięciu opinii gminy, ustalał kryteria pierwszeństwa.

Rozwiązania zawarte w ustawie (i rozporządzeniach wykonawczych) gwarantują stabilne warunki inwestowania dla przedsiębiorców, ochronę przyszłych najemców oraz interesy Skarbu Państwa. Wprowadzone zostały regulacje mające równoważyć interesy inwestorów (operatorów mieszkaniowych) z nakładanymi na nich obowiązkami. Będą oni ponosić mniejsze koszty uzyskania nieruchomości w związku z jej oddaniem w użytkowanie wieczyste, część powierzchni będą mogły stanowić lokale usługowe (20 proc. z ogólnej puli wszystkich lokali) oraz mieszkania o charakterze deweloperskim (30 proc. z lokali mieszkalnych), a przy określaniu wysokości czynszu uwzględniany będzie również racjonalny zysk inwestora.

Ustawa przewiduje środki prawne służące kontroli wykorzystania nieruchomości przez inwestora oraz kontrolę nad wysokością czynszu normowanego.

Minister infrastruktury i budownictwa Andrzej Adamczyk zapowiedział, że projekt rozporządzenia dot. wysokości czynszu, który zapłacą lokatorzy mieszkań w programie M+, jeszcze we wrześniu może wejść pod obrady Rady Ministrów.

Projekt określi odrębne wysokości czynszu w zależności od województwa oraz typu gminy - odrębne dla miast będących siedzibą wojewody lub sejmiku województwa, dla gmin, mających wspólną granicę z miastem wojewódzkim lub miastem będącym siedzibą wojewody lub sejmiku województwa, gmin tworzących obszar metropolitalny, a także dla pozostałych gmin.

Z kolei wiceminister w MIB Tomasz Żuchowski zapowiedział, że pierwsze przetargi na konkretne inwestycje, na sprzedaż gruntów Skarbu Państwa, na których będą budowane lokale w ramach programu M+, powinny ruszyć na początku roku 2018, a pierwsze budynki staną na tych gruntach w 2019 r.

Jak mówił Żuchowski, kryteria naboru w Mieszkaniu plus ustali KZN dla każdej inwestycji odrębnie. Na podstawie lokalizacji nieruchomości, jej walorów oraz potrzeb gminy, zostanie stworzony profil nabywcy. Dzięki niemu KZN będzie tworzył kryteria naboru w programie.