Nasza spółka jawna jest wierzycielem spółki z o.o., wobec której toczyło się postępowanie upadłościowe, umorzone z powodu braku środków. Nie prowadziliśmy egzekucji przeciwko sp. z o.o., nie posiadamy więc tytułu egzekucyjnego. W postępowaniu upadłościowym ustalono listę wierzytelności, ale nie została ona zatwierdzona. Czy w takiej sytuacji możemy wnieść powództwo przeciwko osobom, które były członkami zarządu sp. z o.o.?



Zgodnie z art. 299 par. 1 kodeksu spółek handlowych, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okazała się bezskuteczna, to członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Wierzyciel ma obowiązek najpierw podjąć próbę zaspokojenia się z majątku spółki, a dopiero wtedy, gdy okaże się to niemożliwe, może skierować egzekucję w stosunku do majątku osobistego członków zarządu. W takiej sytuacji konieczne jest zatem przedłożenie tytułu egzekucyjnego i udowodnienie bezskuteczności egzekucji. Spółka jawna powinna zatem wykazać istnienie stwierdzonego tytułem egzekucyjnym zobowiązania sp. z o.o., gdy pozwani pełnili funkcje członków zarządu, oraz bezskuteczność egzekucji przeciwko sp. z o.o., czego jednak nie uczyniła.
Rząd pod sąd: Nie tylko Komisja Wenecka. Gdzie jeszcze można poskarżyć się na własne państwo?
Rząd pod sąd: Nie tylko Komisja Wenecka. Gdzie jeszcze można poskarżyć się na własne państwo?

Zobacz również
W wyroku z 6 października 2015 r. (sygn. akt V ACa 166/15) Sąd Apelacyjny w Katowicach zauważył, że skoro w art. 299 k.s.h. uzależniono możliwość wystąpienia z roszczeniem od bezskuteczności egzekucji, to jego hipoteza obejmuje uprzednie wszczęcie egzekucji i jeszcze wcześniejsze uzyskanie tytułu wykonawczego. Regulacja ta zakłada więc uprzednie prawomocne osądzenie zobowiązania spółki - tylko bowiem w takim wypadku może wchodzić w grę późniejsza bezskuteczność egzekucji. Sąd wskazał również na wyjątki od zasady konieczności legitymowania się tytułem wykonawczym przeciwko spółce. Odstępstwo dopuszczalne jest wtedy, gdy nie jest możliwe uzyskanie tytułu egzekucyjnego przeciwko spółce ze względu na wszczęcie wobec niej postępowania upadłościowego lub wykreślenie z rejestru przedsiębiorców wskutek zakończenia postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku. Wtedy dopuszcza się dowód np. w postaci zatwierdzonej listy wierzytelności sporządzonej dla potrzeb postępowania upadłościowego.
W opisywanej sprawie nie zachodzi taka wyjątkowa sytuacja. Postępowanie upadłościowe sp. z o.o. zostało zakończone, a spółka nie utraciła bytu prawnego poprzez prawomocne wykreślenie jej z rejestru.
Podstawa prawna
Art. 299 par. 1 ustawy z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 1030 ze zm.).