Jestem przedsiębiorcą, który ma zamiar wystąpić o wydanie pozwolenia wodnoprawnego na korzystanie z usług wodnych, polegających na odprowadzaniu wód opadowych i roztopowych do pobliskiego potoku trzema wylotami kolektorów deszczowych. Na stronie internetowej Wód Polskich znajduje się informacja, że w jednej decyzji może być wydanych kilka pozwoleń wodnoprawnych. Opłatę mnoży się przez liczbę takich pozwoleń. Czy w związku z tym mogę jednym wnioskiem o wydanie pozwolenia wodnoprawnego objąć wszystkie trzy wyloty? Mam wówczas uiścić jedną czy trzy opłaty?

W sytuacji opisanej w pytaniu przedsiębiorca może wystąpić o wydanie jednego pozwolenia wodnoprawnego. Powinien uiścić za to jedną opłatę, której wysokość zgodnie z obwieszczeniem ministra infrastruktury z 29 września 2021 r. wynosi obecnie 237,87 zł.

Kiedy opłatę się mnoży

Możliwość ujęcia w jednej decyzji administracyjnej kilku pozwoleń wodno prawnych wynika z prawa wodnego, którego art. 398 ust. 4 stanowi, że „jeżeli w jednej decyzji wydano co najmniej dwa pozwolenia wodnoprawne, które nie są tożsame rodzajowo, opłatę, o której mowa w ust. 3, mnoży się przez liczbę tych pozwoleń wodnoprawnych, przy czym maksymalna wysokość opłaty nie może przekroczyć 4757,52 zł”.
Według ustawodawcy warunkiem pobrania wielokrotności opłaty jest to, aby pozwolenia nie były tożsame rodzajowo. Na tle wykładni tego pojęcia dochodzi często do rozbieżności między wnioskodawcami a Wodami Polskimi. Próbę jego wykładni podjęło Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, które 12 lutego 2019 r. udzieliło następującej odpowiedzi na interpelację poselską nr 28718 z 8 stycznia 2019 r.: „Zgodnie z art. 398 ust. 4 Prawa wodnego w przypadku, gdy w jednej decyzji wydaje się co najmniej dwa pozwolenia wodnoprawne, które nie są tożsame rodzajowo, opłatę za pozwolenie mnoży się przez liczbę tych pozwoleń wodno prawnych, przy czym maksymalna wysokość opłaty nie może przekroczyć kwoty 4340 zł. «Tożsamość rodzajowa» nie została zdefiniowana w przepisach ustawy, jednak wydaje się, iż intencją ustawodawcy było tutaj wskazanie, że w przypadku, gdy jedno działanie wymaga uzyskania pozwolenia na podstawie kilku przepisów jednocześnie, wówczas pobierana powinna być jedna opłata za to pozwolenie. Przykładem może być wykonanie wylotu służącego do odprowadzania ścieków, wykonywanego na obszarze szczególnego zagrożenia powodzią – działanie takie wymaga uzyskania pozwolenia na podstawie art. 389 pkt 6 oraz art. 390 ust. 1 pkt 1 lit. b Prawa wodnego, a zatem na podstawie dwóch przepisów. Jednak z uwagi na fakt, iż wykonana na ich podstawie czynność (urządzenie) jest tożsama, pobrana powinna być pojedyncza, nie zaś podwójna opłata. Takie podejście potwierdza słownikowe znaczenie słowa «tożsamy». Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN oznacza ono «niczym się nieróżniący, taki sam lub ten sam», co należy rozumieć przede wszystkim jako identyczne parametry, uwzględniające w przypadku urządzenia wodnego również jego lokalizację (współrzędne geograficzne), zaś w przypadku korzystania z wód – miejsce tego korzystania»”.

Tożsame rodzajowo, czyli jakie

Kiedy nie powinno się naliczać opłaty stałej za stare pozwolenie wodnoprawne
Kiedy nie powinno się naliczać opłaty stałej za stare pozwolenie wodnoprawne

Zobacz również
Sądy administracyjne szerzej rozumieją tożsamość rodzajową pozwoleń wodnoprawnych. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w jednym z niedawnych wyroków (z 22 lipca 2022 r., sygn. akt II SAB/Rz 78/22) w stanie faktycznym podobnym do tego z pytania wskazał, że w jednej decyzji administracyjnej można wydać tyle pozwoleń wodnoprawnych, ile jest wylotów kolektorów deszczowych do potoku. Ta konkluzja w żaden jednak sposób nie uzasadnia stanowiska o konieczności adekwatnej multiplikacji opłaty za udzielenie pozwolenia wodnoprawnego, określonej w art. 398 ust. 3 prawa wodnego. Zdaniem WSA udzielenie w jednej decyzji administracyjnej co najmniej dwóch jednorodzajowych pozwoleń wodnoprawnych nie rodzi obowiązku poniesienia więcej niż jednej opłaty z tego tytułu (art. 398 ust. 4 prawa wodnego).
Ustawodawca expressis verbis nie rozstrzyga o tym, co należy rozumieć przez tożsame rodzajowo pozwolenia wodnoprawne. Można jednak dokonać oceny w tym zakresie, analizując art. 389 prawa wodnego, w którym wymieniono poszczególne kategorie działań wymagających uzyskania pozwolenia wodnoprawnego.
Do działań takich należą:
  • usługi wodne,
  • szczególne korzystanie z wód,
  • długotrwałe obniżenie poziomu zwierciadła wody podziemnej,
  • rekultywacja wód powierzchniowych lub wód podziemnych,
  • wprowadzanie do wód powierzchniowych substancji hamujących rozwój glonów,
  • wykonanie urządzeń wodnych,
  • regulacja wód, zabudowa potoków górskich oraz kształtowanie nowych koryt cieków naturalnych,
  • zmiana ukształtowania terenu na gruntach przylegających do wód, mająca wpływ na warunki przepływu wód,
  • prowadzenie przez wody powierzchniowe pływające oraz przez wały przeciwpowodziowe obiektów mostowych, rurociągów, przewodów w rurociągach osłonnych lub przepustów,
  • prowadzenie przez śródlądowe drogi wodne oraz przez wały przeciwpowodziowe napowietrznych linii energetycznych i telekomunikacyjnych.
Trzeba pamiętać, że odprowadzanie wód opadowych i roztopowych wylotami kolektorów deszczowych do potoku – o takie pozwolenia wodnoprawne wniesiono – stanowi usługę wodną w myśl art. 35 ust. 3 pkt 7 prawa wodnego. W związku z tym, niezależnie od tego, ile pozwoleń wodnoprawnych na usługi wodne udzielono tą samą decyzją, pozwolenia te mają charakter takich samych rodzajowo. Zostały bowiem zgodnie z art. 389 pkt 1 prawa wodnego ujęte w jednej kategorii.
WAŻNE Jeżeli w jednej decyzji wydano co najmniej dwa pozwolenia wodnoprawne, które nie są tożsame rodzajowo, stawkę należnej opłaty mnoży się przez liczbę tych pozwoleń wodnoprawnych, przy czym maksymalna wysokość opłaty nie może przekroczyć 4757,52 zł.
Uwaga! Jednostka Wód Polskich może zwiększyć wysokość wspomnianej wyżej opłaty za pozwolenie wodnoprawne. Będzie tak, jeśli nie pokrywa ona rzeczywistych kosztów przeprowadzenia postępowania. Wtedy – razem z pozwoleniem wodnoprawnym – przedsiębiorca otrzyma postanowienie informujące o wysokości kosztów postępowania oraz terminie i sposobie ich zapłaty. Na postanowienie można złożyć zażalenie. Jeśli opłata ta nie będzie uiszczona, to zostanie ściągnięta w trybie egzekucyjnym. ©℗
Podstawa prawna
•obwieszczenie ministra infrastruktury z 29 września 2021 r. w sprawie wysokości stawek opłat za udzielenie zgód wodnoprawnych obowiązujących od dnia 1 stycznia 2022 r. (M.P. poz. 932)
•art. 35 ust. 3 pkt 7, art. 389 oraz art. 390 ust. 1 pkt 1 lit. b, art. 398 ust. 3 i 4 ustawy z 20 lipca 2017 r. ‒ Prawo wodne (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2233; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1549)