Nowelizacja przepisów tarczy antykryzysowej – czyli ustawa z 9 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2255) – zawiera kolejne rozwiązanie pomocowe, dzięki któremu przedsiębiorcy mogą wnioskować o dofinansowanie z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Nowo dodany w specustawie o COVID-19 art. 15gga przyznaje prawo do dofinansowania wynagrodzeń pracowników i w sposób szczegółowy określa zasady przyznawania świadczeń. Przewidziane w nim dofinansowania nie mają jednak charakteru powszechnego – krąg podmiotów, które będą mogły je uzyskać, został bowiem zawężony. Niemniej jednak nowelizacja przewiduje również rozwiązanie pozwalające w przyszłości objęcie pomocą większej liczby podmiotów bez konieczności procedowania kolejnej zmiany przepisów ustawy. Możliwość ta została przewidziana w kolejnym z nowo dodanych przepisów, tj. w art. 15ggb specustawy o COVID-19. Ponadto oprócz rozszerzenia katalogu podmiotów uprawnionych na jego podstawie możliwe będzie również ponowne przyznanie świadczenia w oparciu o art. 15gga tym przedsiębiorcom, którzy już je uzyskali. Powyższe zmiany będą mogły zostać wprowadzone w drodze rozporządzenia Rady Ministrów. W chwili obecnej trudno jednak przewidzieć, czy takie rozwiązanie zostanie zastosowanie, a tym bardziej kto znajdzie się w kręgu beneficjentów rozwiązań antykryzysowych.
Rozszerzenie, w drodze rozporządzenia, kręgu podmiotów uprawnionych do uzyskania wsparcia niewątpliwie skróci czas oczekiwania na wprowadzenie zmian w tym zakresie. Skorzystanie z tego mechanizmu wydaje się też nieuniknione, ponieważ pierwotny krąg podmiotów został istotnie ograniczony i uwzględnia jedynie część branż dotkniętych kryzysem.
Uwaga! Nowe art. 15gga i 15ggb wchodzą w życie jutro, tj. 19 grudnia 2020 r.
Pomoc nie dla wszystkich
Przepisy określają katalog podmiotów uprawionych, wskazując, że są nimi przedsiębiorcy, którzy na dzień 30 września 2020 r. prowadzili działalność gospodarczą o określonym kodzie PKD jako działalność przeważającą. tabela s. c9 Co to oznacza w praktyce? W świetle przepisów regulujących kwestie związane z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD) za przeważającą działalność uznaje się działalność posiadającą największy udział wskaźnika (np. wartość dodana, produkcja brutto, wartość sprzedaży, wielkość zatrudnienia lub wynagrodzeń) charakteryzującego działalność jednostki. Działalność ta jest także ujawniana w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. W rezultacie stanowi to pierwszy z warunków, których spełnienie determinuje możliwość przyznania dofinansowania.
Przepisy jednoznacznie wskazują również moment, który brany jest pod uwagę, ustalając, czy dany warunek został spełniony. Został on wyznaczony na 30 września 2020 r., co oznacza, że przedsiębiorcy, którzy po tej dacie zreorganizowali swoją działalność lub zmienili wpis dotyczący PKD – co przełożyło się na zmiany w zakresie działalności przeważającej – nie będą mieli możliwości skorzystania z dofinansowania.
Przeważająca, czyli jaka
Istotnym elementem wymagającym szczególnego doprecyzowania jest pojęcie „działalności przeważającej”, gdyż w istocie determinuje ona możliwość uzyskania dofinansowania. Oprócz wspomnianej wcześniej definicji tego pojęcia przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z 30 listopada 2015 r. w sprawie sposobu i metodologii prowadzenia i aktualizacji krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej, wzorów wniosków, ankiet i zaświadczeń (Dz.U. poz. 2009; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 560) wskazują, że rodzaj przeważającej działalności ustala się odpowiednio na podstawie procentowego udziału poszczególnych rodzajów działalności w ogólnej wartości przychodów ze sprzedaży lub – jeżeli nie jest możliwe zastosowanie tego miernika – na podstawie udziału pracujących, wykonujących poszczególne rodzaje działalności, w ogólnej liczbie pracujących. Ustawa natomiast wprowadza domniemanie prowadzenia działalności przeważającej zgodnie z wpisem w rejestrze REGON.
Uwaga!Wpis w rejestrze REGON działalności przeważającej na dzień 30 września 2020 r. jest warunkiem niezbędnym do ubiegania się o dofinansowanie. Tym samym ustawodawca przyjął domniemanie, że wskazana w rejestrze REGON informacja o działalności przeważającej jest rzeczywista. Przepisy nie przewidują możliwości weryfikacji przez wojewódzkie urzędy pracy, czy określona tam działalność jest rzeczywiście przeważająca. Ma to znaczenie w szczególności w przypadku przedsiębiorców, którzy w rejestrze mają wskazane kilka rodzajów działalności. W takim przypadku decydujący będzie wpis działalności przeważającej.
Weryfikacja spełnienia warunku prowadzenia przeważającej działalności będzie się odbywać za pomocą wykazów udostępnionych wojewódzkim urzędom pracy przez GUS. Wykazy te mają zostać przekazane urzędom w terminie siedmiu dni od wejścia w życie ustawy, tj. od 16 grudnia br. Oprócz danych przedsiębiorcy wykaz będzie wskazywał tylko jeden kod PKD – działalności przeważającej na dzień 30 września br. Ma to dwojakie konsekwencje – po pierwsze wykaz wskaże krąg przedsiębiorców, którzy spełniają warunek prowadzenia działalności przeważającej, a z drugiej zamknie możliwość uzyskania wsparcia innym przedsiębiorcom, tj. nieujętym w tym dokumencie, nawet jeżeli rzeczywiście na dzień 30 września br. ich przeważająca działalność była inna niż wskazana w rejestrze REGON.
Spadek o 40 proc.
Kolejnym warunkiem przyznania dofinansowania jest spadek o co najmniej 40 proc. przychodu – w rozumieniu przepisów podatkowych – z prowadzonej działalności w następstwie wystąpienia COVID-19. Taki spadek musi wystąpić w jednym z trzech miesięcy poprzedzających złożenie wniosku w stosunku do przychodu uzyskanego w miesiącu poprzednim lub w analogicznym miesiącu roku poprzedniego. W rezultacie ustawa przewiduje dwie metody odnoszące się do okresów, które trzeba będzie zweryfikować w celu sprawdzenia, czy przedsiębiorca jest uprawniony do otrzymania dofinansowania. Pierwsza z nich polega na porównaniu przychodów z jednego spośród trzech miesięcy poprzedzających złożenie wniosku z miesiącem poprzednim. Natomiast druga możliwość to porównanie wybranego miesiąca z miesiącem analogicznym w roku poprzednim. W praktyce miesiącem „spadkowym” będzie przede wszystkim miesiąc, w którym ze względu na pandemię część branż nie mogła czasowo prowadzić działalności, np. w przypadku sieci odzieżowych będzie to w większości przypadków listopad br.
O ile ustalenie okresu, za który należy ustalić spadek, nie jest problematyczne, to mogą pojawić się wątpliwości interpretacyjne związane z ustaleniem, czy wskazany spadek przychodów powinien być brany pod uwagę wyłącznie z zakresu działalności przeważającej czy też ogólnie z całej działalności. Właściwą interpretacją, którą uzasadnia dalsza część przepisu, jest konieczność brania pod uwagę całości przychodów z prowadzonej działalności, a nie tylko przychodów z działalności przeważającej. Potwierdza to nowo dodany art. 15gga ust. 6 pkt 3 specustawy o COVID-19, który wskazuje, że wnioskujący przedsiębiorca składa oświadczenie potwierdzające spadek przychodu z działalności gospodarczej, a nie działalności przeważającej. przykład 1

przykład 1

Spełnienie warunku
Spółka X w ramach prowadzonej działalności zajmuje się sprzedażą detaliczną odzieży w wyspecjalizowanych sklepach (oznaczenie 47.71.Z) i jest to jej działalność przeważająca zgodnie z wpisem w rejestrze REGON. Oprócz tego w ramach swojej działalności Spółka X prowadzi działalność oznaczoną siedmioma innymi kodami PKD, które nie są ujęte w art. 15gga ust. 1 specustawy o COVID-19. W listopadzie spółka X odnotowała spadek przychodów na poziomie 50 proc. w porównaniu z listopadem 2019 r., przy czym spadek przychodów ze sprzedaży odzieży wyniósł 35 proc. całego spadku obrotów, a pozostała część pochodziła z reszty działalności. W takiej sytuacji spółka X jest uprawniona do otrzymania dofinansowania do wynagrodzeń, spełnia bowiem warunek spadku obrotów w okresie porównawczym o co najmniej 40 proc.
Tarcza branżowa 6.0. Na jaką pomoc mogą liczyć przedsiębiorcy [PORADNIK]

Zobacz również
Dodatkowe wymagania
Kolejne warunki korespondują z wymogami, jakie występują w przypadku dotychczasowych dofinansowań do wynagrodzeń pracowników na podstawie art. 15g czy art. 15gg specustawy o COVID-19. Wiążą się one z koniecznością niezalegania w zobowiązaniach publicznoprawnych (podatki, składki na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, FGŚP lub Fundusz Solidarnościowy) do końca trzeciego kwartału 2019 r. Wyjątkiem są jednak zadłużeni przedsiębiorcy, którzy zawarli z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych umowę lub otrzymali z urzędu skarbowego decyzję w sprawie ratalnej spłaty zadłużenia i terminowo opłacają raty lub korzystają z odroczenia terminu płatności. Dodatkowo przedsiębiorca nie może spełniać przesłanek do ogłoszenia upadłości, jak również nie może być wobec niego prowadzone postępowanie restrukturyzacyjne lub likwidacyjne. ramka
Warunki uzyskania wsparcia
➊Prowadzenie działalności na dzień 30 września 2020 r.
➋Według stanu na dzień 30 września 2020 r. przeważająca działalność gospodarcza przedsiębiorcy to działalność wskazana w ustawie.
➌Odnotowanie spadku przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej na poziomie 40 proc.
➍Niezaleganie z płatnościami zobowiązań publicznoprawnych.
➎Niespełnianie przesłanek ogłoszenia upadłości oraz brak toczącego się postępowania restrukturyzacyjnego lub likwidacyjnego.
Ile i dla kogo
Przepisy przewidują miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia jednego pracownika na poziomie 2000 zł, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. przykład 2

przykład 2

Kwota do uzyskania
Spółka X zatrudnia 10 pracowników na pełen etat oraz pięciu na pół etatu. Kwota dofinansowania, którą może otrzymać za jeden miesiąc, to 25 000 zł, tj. 10 x 2000 zł dofinansowania do pełnoetatowców oraz 5 x 1000 zł dla każdego pracownika zatrudnionego na pół etatu.
Dodatkowo, podobnie jak w przypadku dotychczasowych dofinansowań, rozszerzone zostało pojęcie pracownika. Zgodnie z nim są to także osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę nakładczą, umowy zlecenia, umowy o świadczenie usług oraz wykonujące pracę zarobkową na podstawie innej niż stosunek pracy na rzecz pracodawcy będącego rolniczą spółdzielnią produkcyjną lub inną spółdzielnią zajmującą się produkcją rolną, jeżeli z tego tytułu podlegają obowiązkowi ubezpieczeń: emerytalnemu i rentowemu (z wyjątkiem pomocy domowej zatrudnionej przez osobę fizyczną).
Wniosek i procedura
Wniosek o przyznanie świadczeń składa się w postaci elektronicznej za pomocą udostępnionego narzędzia, a jego adresatem będzie dyrektor właściwego wojewódzkiego urzędu pracy. Najpewniej będzie to wniosek na portalu Praca.gov.pl (na dzień przygotowania materiału wniosek nie został jeszcze udostępniony). Właściwość dyrektora WUP będzie zależna od siedziby przedsiębiorcy, a nie od siedziby zakładu pracy. przykład 3

przykład 3

Jaka siedziba
Spółka X z siedzibą w Warszawie w ramach prowadzonej działalności utworzyła dwa oddziały będące osobnym pracodawcą – w Łodzi oraz Katowicach. Spółka chce złożyć wniosek o dofinansowanie pracowników oddziału w Łodzi i Katowicach. Właściwym urzędem będzie Wojewódzki Urząd Pracy w Warszawie, bowiem to on jest właściwy ze względu na siedzibę spółki. Nie ma tu znaczenia siedziba oddziału spółki, nawet jeżeli jest osobnym pracodawcą.
Składając wniosek, przedsiębiorca będzie zobowiązany złożyć następujące oświadczenia:
  • o prowadzeniu na dzień 30 września 2020 r. działalności gospodarczej, w ramach której przeważająca jest działalność określona jednym ze wskazanych kodów PKD;
  • potwierdzające, że przychód z działalności gospodarczej uzyskany w jednym z trzech miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku był niższy co najmniej o 40 proc. w stosunku do przychodu uzyskanego w miesiącu poprzednim lub w analogicznym miesiącu roku poprzedniego;
  • o spełnianiu warunków w zakresie niezalegania ze zobowiązaniami publicznoprawnymi oraz o tym, że nie istnieją przesłanki do ogłoszenia upadłości i że wobec przedsiębiorcy nie jest prowadzone postępowanie likwidacyjne bądź restrukturyzacyjne;
  • o przeznaczeniu wnioskowanej kwoty na dofinansowanie wynagrodzeń pracowników objętych wnioskiem;
  • że przedsiębiorca na dzień sporządzenia wniosku sporządził zgodny ze stanem faktycznym wykaz pracowników objętych wnioskiem i jednocześnie zobowiązuje się dostarczyć wykaz na żądanie uprawnionego organu;
  • o niekorzystaniu w miesiącach, na które składany jest wniosek, z innej pomocy w formie dofinansowania wynagrodzeń pracowników udzielonej w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom COVID-19 (np. na podstawie art. 15g lub 15gg specustawy o COVID-19).
Powyższe oświadczenia będą częścią elektronicznego wniosku udostępnionego na platformie Praca.gov.pl. Przedsiębiorca będzie je składać pod rygorem odpowiedzialności karnej, a ponadto złożenie któregokolwiek z oświadczeń niezgodnie z prawdą będzie skutkować koniecznością zwrotu całości otrzymanego dofinansowania wraz z odsetkami.
Oprócz ww. oświadczeń konieczne będzie również sporządzenie wykazu pracowników zawierającego takie dane, jak imię (imiona), nazwiska, numery PESEL (lub, w przypadku ich braku, rodzaj, serię i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość), jak również wysokość wynagrodzenia oraz wymiar czasu pracy pracownika. Wykaz pracowników również sporządzany będzie na udostępnionym wzorze.
Uwaga! Wnioski o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy mogą być składane do 28 lutego 2020 r.
Po złożeniu wniosku i formalnej weryfikacji jego poprawności przez dyrektora WUP dofinansowanie będzie udzielane na podstawie umowy. Umowa ta, podobnie jak w przypadku dofinansowań na podstawie art. 15g specustawy o COVID-19, zazwyczaj będzie podpisywana przez przedsiębiorcę elektronicznie za pomocą profilu zaufanego lub kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Nowelizacja zrównuje bowiem w skutkach prawnych podpisanie wniosku i umowy za pomocą podpisu zaufanego (profilu zaufanego ePUAP) lub podpisu osobistego (podpisu zakodowanego na e-dowodzie osobistym) z podpisem własnoręcznym.
Świadczenia będą przysługiwały przez łączny okres trzech miesięcy kalendarzowych przypadających od miesiąca złożenia wniosku, a ich wypłata następować będzie w transzach miesięcznych.
Uwaga! W okresie pobierania dofinansowania na podstawie art. 15gga specustawy o COVID-19 przedsiębiorca nie może pobierać innych świadczeń na dofinansowanie wynagrodzeń. Nie jest więc możliwe łączenie wsparcia, np. z dofinansowaniem na podstawie art. 15gg specustawy o COVID-19.
Obowiązki przedsiębiorcy
Przedsiębiorcy, którym zostanie przyznane dofinansowanie, będą podlegać obowiązkom związanym z jego wypłatą. Pierwszym, mającym znaczenie przede wszystkim dla pracowników, będzie niewypowiadanie umów o pracę z przyczyn niedotyczących pracowników przez okres objęty dofinansowaniem. Przy czym zakaz ten dotyczy tylko osób zatrudnionych, na których przedsiębiorca otrzyma dofinansowanie. przykład 4

przykład 4

Zakaz zwolnień
Spółka X zatrudnia 100 pracowników. Złożyła wniosek na dofinansowanie do wynagrodzeń 80 pracowników na okres listopad, grudzień i styczeń. W styczniu spółka wypowiedziała z przyczyn niedotyczących pracowników umowy o pracę zawarte z pięcioma osobami nieobjętymi dofinansowaniem. W takiej sytuacji Spółka X nie naruszyła warunków dofinansowania i nie musi zwracać żadnych środków.
Ponieważ przepisy mają zastosowanie również do osób wykonujących pracę na innej podstawie niż umowa o pracę, wydaje się, że zakaz wypowiadania umowy z przyczyn ich niedotyczących obejmuje również np. zleceniobiorców. Jednak w przypadku takich osób przepisy nie wymagają bezwzględnego wskazywania w wypowiedzeniu przyczyny (najczęściej kwestie wypowiedzenia uregulowane są w samej umowie). W takiej sytuacji w razie kontroli urzędnik może stwierdzić, że w rzeczywistości umowa została wypowiedziana z przyczyn nieleżących po stronie zleceniobiorcy i nakazać zwrot dofinansowania pobranego na taką osobę. Dlatego też, jeżeli taka umowa będzie wypowiadana, a przyczyna będzie leżała po stronie takiej osoby, to rekomendujemy w wypowiedzeniu opisać te okoliczności, np. nieprawidłowe wykonywanie usług.
Kolejne obowiązki mają charakter ściśle formalny, ponieważ polegają na konieczności:
  • informowania dyrektora WUP o zmianie mającej wpływ na wysokość wypłacanej transzy w terminie siedmiu dni od powzięcia informacji,
  • rozliczenia otrzymanego dofinansowania i złożenia stosownych dokumentów potwierdzających wykorzystanie środków zgodnie z przeznaczeniem w terminie 30 dni od zakończenia okresu dofinansowania,
  • zwrotu niewykorzystanych środków w terminie 30 dni od zakończenia okresu dofinansowania, oraz
  • poddania się kontroli WUP.
Niewywiązanie się z niektórych ww. obowiązków skutkować będzie koniecznością zwrotu całego dofinansowania bądź dofinansowania otrzymanego do wynagrodzenia danego pracownika. I tak w przypadku złamania zakazu wypowiadania umowy z przyczyn niedotyczących pracownika zwrotowi podlegać będzie jedynie dofinansowanie przyznane na danego zwolnionego pracownika. Do zwrotu pieniędzy będą również obowiązani przedsiębiorcy, którzy wykorzystali środki niezgodnie z przeznaczeniem lub pobrali środki nienależne lub w nadmiernej wysokości. Zwrócona będzie musiała zostać ta część dofinansowania, która została wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem, pobrana nienależnie lub w nadmiernej wysokości. Do zwrotu całości otrzymanej pomocy będą natomiast zobowiązani przedsiębiorcy, którzy złożyli którekolwiek oświadczenie niezgodnie z prawdą lub nie poddali się kontroli.
Nowością – w porównaniu do innych regulacji specustawy o COVID-19 – jest sankcja za niezłożenie w terminie rozliczenia otrzymanego dofinansowania. Przedsiębiorcom, którzy nie zrobią tego w przewidzianym terminie (tj. 30 dni od zakończenia okresu wsparcia) oraz nie zwrócą niewykorzystanych środków (analogicznie mają na to 30 dni), dyrektor WUP wyznaczy dodatkowy termin do realizacji wskazanych obowiązków. Jednakże w przypadku przekroczenia również tego terminu będą oni obowiązani do zwrotu całości dofinansowania. Jest to nowe rozwiązanie, którego dotychczasowe przepisy o dofinansowaniach z WUP nie przewidywały. Z doświadczenia wiemy, że prawidłowe przygotowanie rozliczenia stwarzało i nadal stwarza pracodawcom wiele problemów. Nie ułatwia tego również różna praktyka poszczególnych urzędów, które niejednokrotnie wymagają wielu odmiennych dokumentów i składania kolejnych oświadczeń. Sytuację komplikuje również to, że zaliczki na podatek PIT oraz składki na ZUS zgodnie z przepisami są opłacane w terminie późniejszym niż 30 dni od zakończenia okresu objętego wsparciem. Dlatego też dodatkowe terminy na złożenie rozliczenia bądź jego uzupełnienie powinny być na tyle długie, aby umożliwić pracodawcom wywiązanie się z obowiązków i nie narażać ich na nieuzasadniony zwrot otrzymanego wsparcia. W takiej bowiem sytuacji przekazane pieniądze będą musiały zostać zwrócone z odsetkami jak dla zaległości podatkowych, liczonymi od dnia przekazania środków.
Dodatkowo elementem wymagającym zaznaczenia jest przewidziany tryb rozliczenia środków oraz przeprowadzenia kontroli. Przepis nie wprowadza nowych rozwiązań, ponieważ w zakresie rozliczenia bazuje na dotychczasowym mechanizmie przewidzianym w art. 15g ust. 17b i 17c, natomiast kontrolę przeprowadza się na analogicznych zasadach jak te określone w art. 15gg ust. 22.
ZMIANY W DOTYCHCZASOWYCH FORMACH POMOCY
Nowelizacja, oprócz nowych rozwiązań antykryzysowych, przewiduje także zmiany w dotychczasowych narzędziach wsparcia.

1. poprawka zasad rozliczania dofinansowania

Dotychczasowe zasady rozliczania środków otrzymanych na podstawie art. 15gg specustawy o COVID-19 były źródłem wielu wątpliwości. Przepis odsyłał bowiem do art. 15g ust. 17a specustawy dotyczącego dofinansowania dla instytucji kultury, w związku z czym zmiana przepisów była istotnie konieczna. Obecnie znowelizowana treść art. 15gg ust. 21 odsyła nas do art. 15g ust. 17b i ust. 17c (drugi z nich dodany w nowelizacji), dzięki czemu nie ma potrzeby odwoływania się do ustaleń organizatora, którego de facto w przypadku podmiotów innych niż samorządowa instytucja kultury nie było.
Przez to, że przepis zawierał dotychczas nieprawidłowe odesłanie, problematyczne było ustalenie jakichkolwiek zasad rozliczania. Tym samym przedsiębiorcy mogli istotnie obawiać się następstw, jakie niósł za sobą ten obowiązek.

2. bez zwracania drobnych kwot

Dodany został również wskazany wyżej ust. 17c w art. 15gg specustawy. Nie wpływa on znacznie na pozycję przedsiębiorcy, lecz przyczyni się do ograniczenia zbędnych procesów związanych z dochodzeniem zwrotu środków. Przewiduje on bowiem, że dyrektor WUP nie będzie dochodził zwrotu świadczeń, jeżeli po dokonaniu rozliczeń kwota należna do zwrotu nie przekracza określonych na dzień dokonania rozliczenia najniższych kosztów doręczenia w obrocie krajowym przesyłki poleconej za potwierdzeniem odbioru przez operatora pocztowego.

3. termin składania wniosków o dofinansowanie

Dotychczasowe przepisy przewidywały możliwość składania wniosków o dofinansowanie najpóźniej w terminie 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Po zmianie wnioski o dofinansowanie na podstawie art. 15g, art. 15ga oraz art. 15gg mogą być składane do 10 czerwca 2021 r. Dzięki takiemu doprecyzowaniu przedsiębiorcy, którzy chcą skorzystać z dofinansowania, lecz wciąż wstrzymują się ze złożeniem wniosku, mają większą pewność co do rzeczywistego terminu końcowego. Odwołanie stanu zagrożenia epidemiologicznego lub stanu epidemii – mimo że wydaje się odleglejsze – mogłoby jednak nastąpić w każdym czasie i w efekcie wywołać skumulowanie nowych wniosków w okresie 30 dni po tym fakcie oraz istotnie wydłużyć proces uzyskania dofinansowania.