"Celem ustawy jest zwiększenie poziomu ochrony konsumentów korzystających z usług finansowych firm udzielających kredytów konsumenckich, które nie są objęte obowiązkiem uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego na prowadzenie tego rodzaju działalności" - wskazała prezydencka kancelaria w komunikacie.
"Analiza przepisów prawnych odnoszących się do funkcjonowania podmiotów świadczących usługi finansowe, dokonana przez grupę roboczą Komitetu Stabilności Finansowej, wykazała potrzebę usprawnienia istniejących mechanizmów oraz wprowadzenia rozwiązań umożliwiających identyfikację i odpowiednio szybkie reagowanie w odniesieniu do podmiotów naruszających prawo" - dodano.
Ustawa, której większość zapisów ma wejść w życie po 30 dniach od ogłoszenia, ma chronić klientów firm pożyczkowych przed zawyżonymi kosztami kredytów i pożyczek. Ponadto mają umożliwić łatwiejsze eliminowanie oszustów z rynku finansowego.
Nowe regulacje przewidują, że firmy pożyczkowe będą mogły prowadzić działalność wyłącznie w formie spółki akcyjnej bądź sp. z o.o. Minimalny kapitał zakładowy takiej firmy będzie musiał wynosić 200 tys. zł i być pokryty wyłącznie wkładem pieniężnym.
W ustawie określono maksymalną wysokość odsetek za opóźnienia w spłacie pożyczki: w skali roku nie będą mogły one przekroczyć sześciokrotności wysokości stopy lombardowej NBP. Wprowadzono też definicję kosztów pozaodsetkowych, za które będą uważane wszystkie koszty związane z kredytem, z wyjątkiem odsetek. Wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu ma być obliczana w zależności m.in. od czasu, na jaki została zaciągnięta pożyczka oraz jej wielkości, na podstawie specjalnego wzoru.
Osoby korzystające z usług firm pożyczkowych będą miały też prawo do zwrotu kredytu bez odsetek w przypadku, gdy kredytodawca przekroczy ustawowy limit kosztów pozaodsetkowych.
Nowe regulacje mają ponadto umożliwić KNF prowadzenie postępowań wyjaśniających wobec tych podmiotów, co do których Komisja nabierze wątpliwości. Wprowadzane zmiany mają też pozwolić na efektywniejszą współpracę nadzorcy z prokuraturą.
Zgodnie z ustawą postępowanie KNF nie będzie mogło trwać dłużej niż pół roku od czasu zarządzenia takiej kontroli, a jeśli kontrolowany podmiot będzie je utrudniał, grozić mu może grzywna do 500 tys. zł bądź kara pozbawienia wolności do lat dwóch. Firmy pożyczkowe będą zobowiązane też do dostarczenia wszystkich oczekiwanych i żądanych dokumentów przez KNF. Komisja będzie też mogła zająć nośniki czy dokumenty.
Nowe przepisy mają zapobiec takim aferom jak np. w przypadku Amber Gold. Zgodnie z aktem oskarżenia, w latach 2009-12 w ramach tej tzw. piramidy finansowej oszukano niemal 19 tys. klientów, doprowadzając do niekorzystnego rozporządzenia ich mieniem w wysokości prawie 851 mln zł.