Uproszczone rachunki za prąd
Jednym z kluczowych elementów reformy jest uproszczenie rachunków za prąd, co ma na celu poprawę czytelności i przejrzystości dokumentów otrzymywanych przez odbiorców. Problemy z rozumieniem rachunków za energię elektryczną są bowiem jednym z najczęstszych zarzutów kierowanych przez konsumentów wobec firm energetycznych. Wprowadzenie nowych przepisów ma nie tylko uprościć same rachunki, ale także wprowadzić rozwiązania pozwalające na lepsze kontrolowanie kosztów oraz bardziej świadome korzystanie z energii.
Najważniejszą zmianą będzie wprowadzenie standardowego wzoru rachunku, który będzie obowiązywał wszystkie przedsiębiorstwa energetyczne. Zgodnie z projektem, rachunki mają być bardziej zrozumiałe, czytelne i przyjazne dla odbiorców, dzięki czemu konsumenci będą mogli łatwo i szybko odnaleźć kluczowe informacje dotyczące opłat i zużycia energii. Obecnie faktury często zawierają skomplikowane wykresy, niezrozumiałe skróty i rozbudowane tabele, co utrudnia porównanie ofert różnych dostawców. W myśl nowych przepisów, uproszczony rachunek będzie podzielony na kilka czytelnych sekcji, w których wyszczególnione zostaną: całkowity koszt energii, zużycie w określonym okresie rozliczeniowym, opłaty stałe oraz ewentualne opłaty dodatkowe.
Jednym z innowacyjnych rozwiązań jest możliwość zawierania umów z cenami dynamicznymi energii elektrycznej. Pozwoli to odbiorcom na dostosowanie zużycia energii do bieżących cen rynkowych, które mogą zmieniać się nawet w ciągu dnia. Dzięki temu odbiorcy będą mieli szansę na obniżenie rachunków, jeśli będą w stanie przenieść część zużycia na godziny o niższych stawkach. Informacja o aktualnych cenach będzie udostępniana w czasie rzeczywistym za pośrednictwem specjalnych aplikacji mobilnych oraz stron internetowych dostawców energii.
Ułatwienie zmiany dostawcy prądu
Kolejną zmianą jest umożliwienie porównywania ofert sprzedaży energii w bardziej transparentny sposób. Zgodnie z projektem, przedsiębiorstwa energetyczne będą zobowiązane do przedstawienia ofert w ujednoliconym formacie, co ułatwi konsumentom wybór najkorzystniejszej opcji. Aktualnie wiele ofert jest formułowanych w sposób nieczytelny i niejednoznaczny, co utrudnia ocenę ich opłacalności. Dzięki standaryzacji ofert klienci będą mogli w prosty sposób porównać ceny energii, wysokość opłat stałych oraz dodatkowych.
Projekt przewiduje również techniczną zmianę sprzedawcy energii elektrycznej w ciągu 24 godzin od 2026 r.Obecnie proces ten jest często długotrwały i skomplikowany, co odstrasza odbiorców od zmiany dostawcy. Nowe przepisy mają zapewnić uproszczenie procedur administracyjnych oraz wprowadzić cyfrowe narzędzia, które umożliwią natychmiastowe przeniesienie umowy.
Ważnym aspektem jest także kwestia dostępności informacji dla konsumentów. Rząd planuje wprowadzenie obowiązku przekazywania odbiorcom zrozumiałych poradników dotyczących korzystania z energii oraz sposobów na obniżenie rachunków. Te praktyczne wskazówki będą dostępne na stronach internetowych dostawców oraz w formie drukowanej na życzenie klienta.
Nowe regulacje mają też na celu zmniejszenie liczby reklamacji dotyczących niejasnych rachunków. Wprowadzenie prostszego i bardziej przejrzystego wzoru ma ograniczyć liczbę sytuacji, w których konsumenci zgłaszają błędne naliczenie opłat lub nieprawidłowe rozliczenie zużycia. W przypadku pojawienia się jakichkolwiek wątpliwości co do treści faktury, odbiorcy będą mieli możliwość skorzystania z nowo powołanych punktów konsultacyjnych, w których uzyskają szczegółowe wyjaśnienia dotyczące swoich rachunków.
Uproszczenia dla OZE i inne zmiany
W zakresie OZE, projekt przewiduje rozwój energetyki prosumenckiej oraz dostosowanie polskich przepisów do wytycznych Komisji Europejskiej. Wprowadzone zostaną rozwiązania zwiększające opłacalność inwestycji dla prosumentów, którzy rozliczają się w systemie net-billing. Ulgi dla odbiorców energochłonnych zostaną dostosowane do unijnych wytycznych, co zwiększy liczbę firm mogących z nich korzystać. Kontynuowane będą programy wsparcia dla wytwórców energii elektrycznej w instalacjach OZE do 1 MW, w formule zgodnej z przepisami UE.
Projekt ustawy ma również na celu przyspieszenie procesu inwestycyjnego związanego z OZE. Skróceniu ulegną terminy wydawania zezwoleń i decyzji, szczególnie dla instalacji wykorzystujących energię promieniowania słonecznego, magazynów energii elektrycznej oraz pomp ciepła. Docelowo, łączny czas trwania procedur inwestycyjnych ma się zmniejszyć z 356-416 dni do 149 dni.
Dodatkowo, projekt przewiduje zniesienie tzw. obliga giełdowego, czyli obowiązku sprzedaży energii elektrycznej poprzez giełdę energii. To rozwiązanie ma na celu zapewnienie przedsiębiorstwom wytwarzającym energię elektryczną swobody w zakresie wyboru sposobu sprzedaży wyprodukowanej energii, co może przyczynić się do obniżenia kosztów transakcyjnych i umożliwić odbiorcom końcowym uzyskanie dostępu do tańszych ofert sprzedaży energii elektrycznej.