Subskrybuj nas na Youtube
Rozporządzenie to - jak wyjaśniono w uzasadnieniu projektu - obowiązuje w polskim porządku prawnym od 2011 r., jednak by było ono stosowane konieczna jest zmiana przepisów "w szczególności poprzez rozszerzenie uprawień niektórych organów regulacyjnych" oraz określenie sankcji za łamanie zapisów rozporządzenia.
Celem regulacji zawartych w rozporządzeniu jest umożliwienie skutecznego wykrywania nadużyć na rynku energii polegających na niewłaściwym wykorzystywaniu informacji wewnętrznych, dokonywaniu manipulacji lub jej prób w obrocie produktami energetycznymi oraz zapobieganie tym nadużyciom.
Przewiduje ono też ścisłą współpracę pomiędzy unijną Agencją ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) a krajowymi organami regulacyjnymi - w Polsce z Urzędem Regulacji Energetyki - w celu monitorowania rynków energii elektrycznej i gazu oraz podejmowania skutecznych działań egzekwujących przepisy.
Projektowane zmiany polegają m.in. na rozszerzeniu uprawnień regulacyjnych prezesa URE koniecznych do monitorowania hurtowego rynku energii, wykrywania manipulacji i prób manipulacji przez uczestników tego rynku".
W efekcie wdrożenia do polskiego prawa rozporządzenia prezes URE będzie m.in. miał za zadanie przekazywanie ACER informacji o podejrzeniach manipulacji na rynku i do prowadzenie kontroli oraz postępowań wyjaśniających w sprawie manipulacji lub prób manipulacji oraz w sprawie niewłaściwego wykorzystania informacji wewnętrznej na rynku energii.
Prezes URE będzie miał też możliwość nakładania kar pieniężnych w sprawach, których dotyczy rozporządzenie. Zadania prezesa URE dotyczyć będą jedynie produktów energetycznych w obrocie hurtowym, które nie są instrumentami finansowymi.
Manipulacje na rynku energii - podkreślono w uzasadnieniu projektu - przybierają postać m.in. składania i wycofywania fałszywych zamówień, rozpowszechniania fałszywych lub wprowadzających w błąd informacji lub plotek za pomocą mediów, internetu lub innymi metodami, celowego dostarczania fałszywych informacji przedsiębiorstwom, które np oceniają ceny lub sporządzają raporty rynkowe.
W projekcie ustawy zdefiniowano pojęcia informacji wewnętrznej, manipulacji na rynku, produktu energetycznego sprzedawanego w obrocie hurtowym oraz uczestnika rynku. Zgodnie z definicją informacja wewnętrzna to "informacja o szczegółowym charakterze, która nie została podana do publicznej wiadomości, która dotyczy - bezpośrednio lub pośrednio - jednego lub większej liczby produktów energetycznych sprzedawanych w obrocie hurtowym i która, jeżeli zostałaby podana do wiadomości publicznej, mogłaby znacząco wpłynąć na ceny tych produktów".
Z kolei - zgodnie z definicją zawartą w projekcie - manipulacją na rynku energii jest np zawieranie jakiejkolwiek transakcji lub składanie jakiegokolwiek zlecenia dotyczącego produktów energetycznych w obrocie hurtowym, które "generują lub mogłyby generować fałszywe lub wprowadzające w błąd sygnały dotyczące podaży, popytu czy cen" tych produktów. Za manipulację uznana zostanie także transakcja lub zlecenie poprzez które próbuje się kształtować cenę produktów a także takie transakcje i zlecenie które stosują lub próbują stosować fikcyjne mechanizmy lub inne formy oszustwa lub podstępu.
Zgodnie z projektem uczestnicy rynku zwierający transakcje, które mają być zgłaszane do ACER będą musieli wpisać się do rejestru, w kraju, w którym mają siedzibę lub w którym stale mieszkają, albo jeśli będą to uczestnicy spoza UE, będą musieli zarejestrować się w kraju, w którym prowadzą działalność - w Polsce formularze rejestracyjne ma udostępniać prezes URE, który ma też dokonywać weryfikacji tych wpisów.
Upoważnieni przez prezesa URE pracownicy tego urzędu będą mogli przeprowadzać kontrole - regulacje dotyczące ich prowadzenia wzorowane mają być na sposobie przeprowadzania postępowania kontrolnego przez UOKiK.
W projekcie zapisano również, że kara pieniężna będzie grozić m.in. za nieprzekazywanie ACER lub prezesowi URE informacji o zwieranych transakcjach na hurtowym rynku energii, a także za przekazywanie danych niepełnych lub nieprawdziwych. Kara taka grozić będzie również za sprzedawanie produktów na hurtowym rynku energii bez wpisu do rejestru uczestników tego rynku, a także podawanie nieprawdziwych danych w rejestrze lub nieaktualizowanie ich. Karę ma wyznaczać prezes URE w wysokości od 10 tys., do 1 mln zł.
Jak podkreślono w uzasadnieniu projektu skuteczne monitorowanie na szczeblu UE ma zasadnicze znaczenie dla wykrywania nadużyć na hurtowych rynkach energii i zapobiegania im, dlatego konieczna jest współpraca na poziomie wspólnotowym poprzez przekazywanie ACER informacji, gdy zachodzi podejrzenie manipulacji lub jej prób.