Klienci są skłonni obniżać zużycie energii elektrycznej na żądanie - takie są główne spostrzeżenia najbardziej zaawansowanej w instalację smart grid spółki energetycznej w Polsce. Czy w 2015 roku każdy klient energii elektrycznej będzie mógł skorzystać z nowych taryf? Niekoniecznie.

Wdrażany przez Energa-Operator system inteligentnych liczników pozwala na stosowanie odmiennych stawek taryfowych w różnych strefach czasowych oraz zmienianie stref czasowych i stawek w sposób zdalny. Jest to więc bardzo dobre narzędzie do zarządzania popytem na energię elektryczną.

Liczniki - wykres zużycia / Media

W minionym roku Energa-Operator w Kaliszu testowała, czy klienci są w stanie zredukować swoje zużycie energii na polecenie i za wynagrodzeniem od operatora systemu dystrybucyjnego. Eksperymentalne taryfy i redukcja zużycia za opłatą nie są dostępne w ofercie dla klientów i zostały opracowane na potrzeby testu.

Na potrzeby programu redukcji mocy wyodrębniono specjalną grupę badawczą. Jej uczestnicy wyrazili zgodę na ograniczenie dostępnej mocy w szczycie wieczornym przez dwie godziny do 1 kW (to oznacza, że w mieszkaniu działała np. tylko lodówka i telewizor). Badani byli dwukrotnie powiadamiani SMS’em o planowanej redukcji danego dnia. Zużycie energii potem porównano ze zużyciem w grupie kontrolnej – która charakteryzowała się niemal identycznym profilem zużycia energii.

Jak widać z wykresu, w czasie kiedy zużycie energii powinno być największe i kiedy energia na rynku jest najdroższa, badani klienci chętnie je obniżali. Innymi słowy zaobserwowano silną odpowiedź popytu, która w godz. 19.00-21.00 wynosiła od 10% do 32%. O tyle zużyli mniej energii w stosunku do swoich normalnego codziennego zachowania.

To ważne dane dla polskiego systemu elektroenergetycznego, bo oznaczają, że potencjalny niedobór mocy można zaspokajać zarówno nie tylko poprzez budowę nowych mocy wytwórczych ale też motywując klientów do zmiany zachowań.

- W Energa-Operator rok kończymy z ponad 400 tys. zainstalowanych urządzeń oraz zmodernizowanymi stacjami gotowymi do skomunikowania kolejnych 450 tys. liczników. Montaż tych urządzeń już się rozpoczął.Najważniejsze jednak jest to, że w tym roku zweryfikowaliśmy w praktyce korzyści dla klientów, płynące z instalacji nowych liczników. Wnioski są optymistyczne - informuje Alina Geniusz-Siuchnińska z Energi.

Klienci Energa-Operator nie rozliczają się już na podstawie prognoz, płacą obniżoną opłatę abonamentową za odczyt licznika, a potencjalnie mają także możliwości i potrafią oszczędzać energię, co pokazały wyniki testu konsumenckiego przeprowadzonego w Kaliszu.

Dzięki nowej infrastrukturze sprzedawcy energii uruchamiają nowe usługi – rozliczenie energii dowolnego dnia czy formułę prepaid bez konieczności wpisywania kodów.

Dla nas nowy system oznacza około 2 miliony mniej wizyt inkasenckich w 2014 roku.

- Na terenie, gdzie zainstalowaliśmy liczniki widzimy także obniżenie różnicy bilansowej o około 10%. Składa się na to m.in. ograniczenie nielegalnego poboru energii oraz ograniczenie ilości energii zużywanej przez system pomiarowy. Korzyści z wdrożenia inteligentnych liczników stają się więc coraz bardziej namacalne - dodaje Geniusz-Siuchnińska.

Liczniki w pozostałych spółkach

W dniu 27.10 na mocy zawartego porozumienia, czterej polscy Operatorzy Systemu Dystrybucji energii elektrycznej, spółki TAURON Dystrybucja, RWE Stoen Operator, ENEA Operator oraz PGE Dystrybucja, ogłosili rozpoczęcie wspólnej procedury przetargowej, której przedmiotem jest dostawa 36250 szt. bilansujących liczników energii elektrycznej. Było to pierwsze tego typu wspólne przedsięwzięcie spółek zajmujących się infrastrukturą sieciową i dystrybucją energii elektrycznej w Polsce.

Zakupione w ramach przetargu liczniki bilansujące zostaną zamontowane w stacjach średniego napięcia (SN) i będą odpowiedzialne za pomiary parametrów energii elektrycznej, która z tych stacji jest dostarczana do odbiorców końcowych na niskim napięciu (nN). Ponadto liczniki ułatwią wykrywanie nielegalnego poboru energii i ograniczą w ten sposób poziom strat, ewentualnych kradzieży infrastruktury, a wdrożenie warstwy telekomunikacyjnej pozwoli na bieżące monitorowanie obciążenia sieci, co podniesie poziom bezpieczeństwa energetycznego Instalacja przez OSD liczników bilansujących na stacjach SN/nN będzie pierwszą fazą wdrożenia inteligentnego opomiarowania poprzez umożliwienie monitorowania parametrów pracy urządzeń na stacji (w tym aplikacje Smart Grid).

RWE Stoen Operator już od września 2014 r. rozpoczął program „Realny Wymiar Energii”, który jest kolejnym etapem transformacji warszawskiej sieci elektroenergetycznej w kierunku inteligentnych sieci energetycznych (ISE). Pierwsza faza projektu zakłada wymianę 100 tys. liczników na inteligentne na terenie warszawskiej Pragi Południe. Montaże rozpoczęły się pod koniec września i potrwają do grudnia 2015 roku.

Jak informowaliśmy na łamach gazetaprawna.pl w sierpniu 2014 roku w Grupie TAURON dotychczas zostało przeprowadzonych dziesięć pilotaży związanych z dostawą i montażem inteligentnych liczników. Były one przeprowadzone w kilku miastach południowej Polski w tym między innymi w Krakowie, Tarnowie, Częstochowie czy Toszku.

Łącznie zainstalowano ok 40 tys. nowych inteligentnych liczników. W najbliższym czasie planowany jest montaż liczników „smart” u około 331 tys. klientów we Wrocławiu.

Jak wynika z powyższych danych pozostałe spółki energetyczne w 2015 roku będą mocno goniły Energę we wdrożeniu inteligentnego opomiarowania. Niezależnie od unijnych dyrektyw, stworzenia wytycznych przez Ministerstwo Gospodarki czy negatywnych komentarzy ze strony organizacji konsumenckich i pozarządowych zajmujących się bezpieczeństwem danych osobowych. Wynika to z testów oszczędności dla całego systemu. Firmy nie widzę innego sposobu jak tylko dążenie do stworzenia systemu inteligentnych sieci energetycznych poprzez całościowe wdrożenie. Być może da to również zwykłym klientom większą możliwość zarządzania rachunkiem za prąd, oraz zwiększeniem liczby taryf dostępnych na rynku. Rok 2015 może w tej kwestii okazać się przełomowy.

Źródło: dane spółek, strony internetowe poszczególnych firm energetycznych.