rozwiń ›

Na czym polega renta wdowia?

Renta wdowia (świadczenie z tytułu zbiegu emerytury lub renty z rentą rodzinną) to nowe świadczenie społeczne, którego celem jest wsparcie finansowe osób, które straciły współmałżonka. Zostanie ono uruchomione 1 lipca 2025 r. i będzie przysługiwało uprawnionym osobom w formie połączenia dwóch różnych świadczeń.

W praktyce oznacza to, że osoba uprawniona będzie mogła wybrać jeden z dwóch wariantów:

  • pobieranie 100% swojej emerytury lub renty oraz 15% renty rodzinnej po zmarłym małżonku,
  • albo pobieranie 100% renty rodzinnej i jednocześnie 15% swojego własnego świadczenia.

Rozwiązanie to ma ograniczyć straty finansowe związane z utratą współmałżonka, szczególnie w gospodarstwach domowych, gdzie wcześniej pobierano dwa świadczenia.

Renta wdowia - wnioski

Choć w wielu przypadkach renta wdowia będzie naliczana z urzędu (na podstawie posiadanych danych), istnieją sytuacje, w których konieczne będzie złożenie dwóch odrębnych wniosków.

Dotyczy to osób, które:

  • nie mają jeszcze przyznanej renty rodzinnej, mimo że im ona przysługuje
  • lub nie pobierają własnej emerytury/renty, choć osiągnęły wiek uprawniający do jej przyznania.

W takiej sytuacji trzeba:

  1. złożyć wniosek o rentę rodzinną, jeśli nie została dotychczas przyznana,
  2. następnie złożyć wniosek o ustalenie prawa do świadczenia z tytułu zbiegu, czyli o rentę wdowią.

ZUS dopuszcza możliwość złożenia obu wniosków podczas jednej wizyty w placówce lub w ramach jednego procesu online, np. przez PUE ZUS. Niemniej jednak brak któregoś z dokumentów może skutkować opóźnieniem lub odmową wypłaty świadczenia.

Kto jest uprawniony do otrzymania renty wdowiej?

Prawo do renty wdowiej przysługuje wyłącznie wdowom i wdowcom, którzy znajdują się w określonej sytuacji prawnej i ubezpieczeniowej.

Aby móc ubiegać się o rentę wdowią, należy spełnić następujące kryteria:

  • osiągnąć powszechny wiek emerytalny – to jest 60 lat w przypadku kobiet oraz 65 lat w przypadku mężczyzn,
  • pozostawać w związku małżeńskim ze zmarłym małżonkiem aż do chwili jego śmierci – renta nie przysługuje po byłym współmałżonku, nawet jeśli wcześniej przysługiwałaby renta rodzinna,
  • mieć ustalone prawo do emerytury, renty lub renty rodzinnej – co najmniej jedno z tych świadczeń musi być formalnie przyznane,
  • w przypadku osób ubiegających się o rentę rodzinną – spełnić wymóg wieku: kobieta musi mieć co najmniej 55 lat, a mężczyzna 60 lat, jeżeli świadczenie to nie zostało wcześniej przyznane.

Dodatkowo obowiązuje ograniczenie dochodowe – łączna wysokość świadczenia (tj. 100% wybranego świadczenia + 15% drugiego) nie może przekroczyć trzykrotności minimalnej emerytury, która w 2025 roku wynosi 1 878,91 zł brutto. Limit ten oznacza, że maksymalna łączna kwota wypłacanych świadczeń z tytułu renty wdowiej nie może być wyższa niż 5 636,73 zł brutto miesięcznie.

Uprawnienie do renty wdowiej ma charakter trwały – raz przyznane świadczenie będzie wypłacane bezterminowo, pod warunkiem że nie nastąpią zmiany w sytuacji prawnej osoby pobierającej (np. zawarcie nowego związku małżeńskiego). Warto podkreślić, że wszystkie wymienione warunki muszą zostać spełnione łącznie – ich niespełnienie skutkuje odmową przyznania świadczenia.

Dokumenty potrzebne do wniosku o rentę wdowią

Złożenie wniosku wymaga zgromadzenia niezbędnej dokumentacji. Aby uniknąć opóźnień, warto przygotować:

  • dowód osobisty lub inny dokument tożsamości,
  • odpis skrócony aktu zgonu małżonka,
  • odpis skrócony aktu małżeństwa,
  • ewentualnie dokumenty potwierdzające wcześniejsze decyzje ZUS dotyczące pobieranych świadczeń.

Złożenie kompletu dokumentów przyspiesza postępowanie i zmniejsza ryzyko wezwania do uzupełnień.

Gdzie i kiedy złożyć wniosek o rentę wdowią

Wnioski o rentę wdowią można złożyć do:

  • Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) – jeśli pobierasz świadczenie z ZUS,
  • Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) – jeśli świadczenie jest wypłacane przez KRUS.

Pierwsze wypłaty z tytuły renty wdowiej zostaną zrealizowane od 1 lipca 2025 r. Wnioski można składać osobiście, online (np. przez PUE ZUS), lub korespondencyjnie.

Renta wdowia - najważniejsze informacje

Renta wdowia to świadczenie, które ma poprawić sytuację finansową osób starszych po stracie małżonka. Pamiętaj, że w niektórych przypadkach konieczne będzie złożenie dwóch wniosków – o rentę rodzinną i o rentę wdowią. Od staranności formalnej zależeć będzie termin wypłaty i wysokość przyznanego świadczenia.

Najczęściej zadawane pytania

Czy renta wdowia zostanie przyznana automatycznie?

Tylko w przypadku, gdy ZUS dysponuje informacją o prawie do obu świadczeń. W pozostałych sytuacjach konieczne będzie złożenie jednego lub dwóch wniosków.

Czy renta wdowia przysługuje po byłym małżonku?

Nie. Renta wdowia przysługuje wyłącznie osobie, która pozostawała w związku małżeńskim z osobą zmarłą do dnia jej śmierci.

Co, jeśli pobieram rentę rodzinną, ale nie mam przyznanej własnej emerytury?

Musisz najpierw wystąpić o ustalenie prawa do emerytury, a następnie złożyć wniosek o rentę wdowią.

Czy renta wdowia będzie opodatkowana?

Tak – świadczenie podlega takim samym zasadom opodatkowania jak emerytury i renty.