Jak obliczyć dodatkowy urlop pracownika, który otrzymał orzeczenie o niepełnosprawności

Pracownik o statusie osoby z orzeczeniem niepełnosprawności umiarkowanej lub znacznej ma prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wysokości 10 dni w roku kalendarzowym. Urlop dodatkowy nie przysługuje jednak pracownikowi mającemu orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności. Takie uprawnienie nie dotyczy również osoby uprawnionej do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych lub do urlopu dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów.

Prawo do urlopu osoby niepełnosprawnej po roku pracy

Zgodnie z art. 4 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą w celu pełnienia funkcji społecznych stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Natomiast do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia funkcji społecznych.

Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba niepełnosprawna nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Za dzień zaliczenia do określonego stopnia niepełnosprawności przyjmuje się dzień posiedzenia komisji orzekającej o niepełnosprawności.

przykład 1

przykład 2

przykład 3

przykład 4

przykład 5

Jeżeli pracownik od dnia zaliczenia do stopnia niepełnosprawności (dnia posiedzenia komisji) nie pracował, należy przyjąć, że pierwszy rok rozpoczyna swój bieg od dnia zawarcia stosunku pracy. Okres jednego roku liczy się na podstawie przepisów prawa cywilnego – jeżeli termin jest oznaczony w miesiącach lub latach, a ciągłość terminu nie jest wymagana, miesiąc liczy się za 30 dni, a rok za dni trzysta sześćdziesiąt pięć.

Pracodawca nalicza urlop dodatkowy z chwilą dostarczenia przez pracownika zaświadczenia o zaliczenia go do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności. Często zdarza się, że pracownik z chwilą zatrudnienia nie przedstawia takiego zaświadczenia.

Norma czasu pracy pracownika z orzeczeniem o niepełnosprawności umiarkowanej lub znacznej wynosi siedem godzin na dobę. Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 13 czerwca 2013 r., sygn. akt K 17/11, jeden dzień urlopu (pracownika z umiarkowanym lub ze znacznym stopniem niepełnosprawności) odpowiada obecnie 7 godz. pracy. Naliczając urlop wypoczynkowy i dodatkowy, liczbę dni urlopu będziemy zawsze przeliczać przez siedem godzin.

Prawo do kolejnego urlopu dodatkowego pracownik nabywa na zasadach ogólnych, tj. zasadniczo od 1 stycznia danego roku.

Urlop niepełnosprawnego pracownika. Czasami wyliczenia proporcjonalne

Pojawia się pytanie, czy przy naliczaniu urlopu dla pracownika o statusie ze znacznym lub z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności stosujemy zasadę proporcjonalności. Należy odpowiedzieć twierdząco. Jeśli zatrudniamy osobę na trzy czwarte etatu (o ogólnym stażu pracy np.12 lat), jej urlop wypoczynkowy udzielony na zasadach ogólnych oraz urlop dodatkowy wyliczamy proporcjonalnie do wymiaru czasu, na jaki jest ona zatrudniona. Do każdego typu urlopu należy wykonać oddzielne obliczenie. Trzeba pamiętać o tym, że niepełny dzień urlopu zaokrąglamy w górę do pełnego w następujący sposób:

3/4 x 26 = 19,5 dni = 20 dni x 7 = 140 godz.,

3/4 x 10 = 7,5 dni = 8 dni x 7 = 56 godz.

Proporcjonalność dotyczy również wyliczania urlopu wypoczynkowego oraz dodatkowego, jeśli chodzi o okres zatrudnienia pracownika u pracodawcy. W takim przypadku zarówno urlop wypoczynkowy, jak i dodatkowy wyliczamy proporcjonalnie w stosunku do liczby miesięcy zatrudnienia pracownika w naszym zakładzie pracy.

Zdarza się, że pracownik w ciągu zatrudnienia u pracodawcy traci status osoby z niepełnosprawnością lub otrzymuje kolejne orzeczenie, ale już ze statusem osoby niepełnosprawnej o stopniu lekkim. W takiej sytuacji urlop wypoczynkowy obliczamy oddzielnie za okres, kiedy pracownik miał jeszcze stopień niepełnosprawności, i oddzielnie za okres, od którego stracił już status osoby niepełnosprawnej w stopniu umiarkowanym lub znacznym. Urlopu dodatkowego zgodnie ze w stanowiskiem Państwowej Inspekcji Pracy z 27 sierpnia 1997 r., do którego pracownik nabył prawo 1 stycznia, nie zmniejsza się w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik traci status niepełnosprawnego z umiarkowanym lub ze znacznym stopniem. Dopiero od następnego roku kalendarzowego nie będzie miał już prawa do urlopu dodatkowego. ©℗