Przedstawiona przez rząd propozycja waloryzacji progów dochodowych będzie miała wpływ na wysokość świadczeń przyznawanych w ramach pomocy społecznej. Dotyczy to m.in. zasiłku stałego i celowego.
Nowe kryteria dochodowe w pomocy społecznej
Rząd chce, aby kryteria dochodowe w pomocy społecznej wzrosły z 776 zł do 1010 zł w przypadku osoby samotnej oraz z 600 zł do 823 zł dla rodziny – w przeliczeniu na jedną osobę wchodzącą w jej skład. Taka wysokość progów będzie obowiązywać od 1 stycznia 2025 r. Co ważne przepisy ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej są tak skonstruowane, że wysokość wielu świadczeń jest uzależniona właśnie od tego ile wynoszą kryteria dochodowe.
Zasiłek stały – zmiany i nowe wysokości
Jednym z takich świadczeń jest zasiłek stały, który przysługuje osobom pełnoletnim całkowicie niezdolnym do pracy, lub niezdolnym do pracy z powodu wieku. Zgodnie z przepisami jego kwota rośnie o 50 proc. sumy kwot, o które wzrosły kryteria dochodowe. Ponieważ obecnie zasiłek stały wynosi 1000 zł miesięcznie to uwzględniając rządową propozycje waloryzacji progów, od 1 stycznia przyszłego wzrośnie do 1229 zł. Trzeba jednak pamiętać, że jest to jego kwota maksymalna, zaś przy jego wyliczaniu obowiązuje reguła, że stanowi różnicę między 130 proc. kryterium dochodowego – dla osoby samotnej lub dla osoby w rodzinie, a dochodem odpowiednio osoby samotnej lub osoby w rodzinie.
Wpływ na zasiłek okresowy
Wzrost progów dochodowych ma też przełożenie na wysokość zasiłku okresowego, który jest przyznawany przede wszystkim z powodu długotrwałej choroby, niepełnosprawności lub bezrobocia. W przypadku osoby samotnej zasiłek okresowy ustala się do wysokości różnicy między obowiązującym dla niej kryterium dochodowym, a jej dochodem. Przy czym przepisy zawierają zastrzeżenie, że miesięczna kwota tego zasiłku nie może być wyższa niż kwota kryterium dochodowego na osobę w rodzinie. Teraz zasiłek okresowy dla osoby samotnej wynosi więc nie więcej niż 600 zł, natomiast od 1 stycznia 2025 r. będzie to 823 zł.
Specjalny zasiłek celowy – nowe limity
Kolejnym świadczeniem, które jest powiązane z progami dochodowym jest specjalny zasiłek celowy. Co do zasady jest tak, że osoby, które spełniają kryterium dochodowe mogą ubiegać się o zasiłek celowy na zaspokojenie niezbędnej potrzeby życiowej, np. zakup leków, opału, żywności, odzieży. Natomiast osoby, których dochody przekraczają te progi mogą starać się o specjalny zasiłek celowy. Jego maksymalna kwota nie może przekraczać wysokości kryterium dla osoby samotnej lub osoby w rodzinie, co oznacza, że od przyszłego roku specjalny zasiłek celowy będzie mógł wynosić nie więcej niż 1010 zł lub 823 zł.
Wzrost kryteriów dochodowych ma też wpływ na kwotę tzw. podstawy, która służy do ustalenia wysokości pomocy pieniężnej na usamodzielnienie, kontynuowanie nauki oraz pomocy rzeczowej na zagospodarowanie. Z takiej formy wsparcia mogą skorzystać osoby, które po skończeniu 18 lat opuszczają wymienioną w przepisach ustawy o pomocy społecznej placówkę. Należy do nich m.in. dom pomocy społecznej, schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy czy młodzieżowy ośrodek socjoterapii. Wspomniana podstawa, analogicznie jak maksymalna kwota zasiłku stałego rośnie o 50 proc. sumy kwot, o jakie są podnoszone kryteria dochodowe. W związku z tym, że teraz podstawa wynosi 1837 zł, to od 1 stycznia 2025 r. będzie to 2066 zł. Pomoc pieniężna dla pełnoletnich wychowanków placówek stanowi określony procent podstawy. Przykładowo świadczenie na kontynuowanie nauki to 30 proc. podstawy i dlatego od następnego roku będzie wynosić 619,8 zł miesięcznie zamiast 551,1 zł.