W przypadku śmierci współmałżonka problemem może stać się nie tylko strata, która wiąże się z dużymi emocjami, lecz także kwestie ekonomiczne. Często koszty życia dzielone na dwie osoby i pokrywane z dwóch świadczeń nie są tak problematyczne dla starszej osoby, niż gdy zostaje z nimi zupełnie sama. Po odejściu współmałżonka może więc się zdarzyć, że wdowa czy wdowiec zacznie mierzyć się z problemami finansowymi. Aby zapewnić seniorom jak najodpowiedniejsze warunki do życia, ministerstwo wyszło z propozycją renty wdowiej. Najpewniej świadczenie wejdzie w życie jeszcze w tym roku.
Na czym polega renta wdowia?
Renta wdowia ma być rozwiązaniem, dzięki któremu wdowa lub wdowiec będą mogli zachować swoją emeryturę lub rentę, a dodatkowo otrzymać do 50 proc. świadczenia zmarłego małżonka. Możliwe będzie też pobieranie emerytury zmarłego małżonka w pełnej wysokości oraz połowy swojego świadczenia.
Wysokość renty wdowiej
Wysokość renty wdowiej będzie więc zależała od wysokości świadczeń, które pobierał zmarły współmałżonek i wdowiec lub wdowa. Określona została jednak maksymalna kwota świadczenia nie może przekroczyć trzykrotnej wartości przeciętnej emerytury.
Średnia emerytura w 2023 roku wynosiła ok. 3500 zł, co oznacza, że w 2024 roku renta wdowia nie może przekroczyć około 10 500 zł brutto.
Kiedy renta wdowia wejdzie w życie?
Projekt ustawy został przedstawiony Radzie Ministrów 7 lutego 2024 roku, a następnie skierowany do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Do tej pory jest on konsultowany, ustalane są szczegóły i data wejścia przepisów o rencie wdowiej w życie. Cały proces dostosowania może potrwać nawet kilka miesięcy.
Jednak, jak podaje portal Infor.pl, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki społecznej zapewnia, że są możliwości techniczne i finansowe do tego, by renta wdowia została wypłacana jeszcze od tego roku.
Ma się to odbyć w modelu kroczącym, co oznacza, że będzie miał miejsce okres przejściowy, który miałby obejmować rok 2024 i 2025, przez który świadczenia nie byłby przyznawane w pełnej wysokości. Przez pierwszych 6 miesięcy wdowa lub wdowiec otrzymywaliby 15 proc. świadczenia, następnie przez kolejne 6 miesięcy – 20 proc., a po roku renta wdowia miałaby pełną wysokość, czyli dodatkowe 50 proc. świadczenia.
Renta wdowia – wymagania
Nie każdy otrzyma rentę wdowią. Konieczne jest spełnienie wymagań określonych ustawą, które mają związek zarówno z osobą zmarłą, jak i współmałżonkiem.
Tym samym, aby otrzymać rentę wdowią, osoba zmarła musiała posiadać prawo do emerytury lub jej uzyskania, prawo do emerytury pomostowej, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub też renty bądź jej uzyskania.
Natomiast wdowiec lub wdowa muszą spełniać co najmniej jeden z trzech warunków:
- ukończyć 50. rok życia lub po ukończeniu 50 lat stać się niezdolnym do pracy w ciągu 5 lat od śmierci współmałżonka;
- wychować co najmniej jedno dziecko uprawnione do renty rodzinnej lub
- opiekować się dzieckiem uprawnionym do renty rodzinnej, które nie jest zdolne do pracy lub samodzielnej egzystencji.