Śmierć właściciela firmy nie wpłynie negatywnie na prawo do zasiłku pracownicy w ciąży

Do ubiegłego tygodnia byłam zatrudniona na podstawie umowy o pracę w małej firmie, ale jej właściciel niespodziewanie zmarł i z tego, co wiem, nikt firmy po nim nie przejmie. Jestem obecnie w ciąży i przebywam na zwolnieniu lekarskim. Czy coś się zmienia w mojej sytuacji? Czy dalej będę otrzymywać zasiłek chorobowy? Czy będę miała prawo do zasiłku macierzyńskiego po urodzeniu dziecka?

Odpowiadając na powyższe pytania, należy odwołać się do ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (dalej: ustawa zasiłkowa), która reguluje zasady nabywania prawa do zasiłku chorobowego i macierzyńskiego.

Zgodnie z ogólną zasadą rozpoczęcie niezdolności do pracy w trakcie posiadania tytułu do ubezpieczenia chorobowego (np. zatrudnienia) powoduje, że zasiłek chorobowy można pobierać także po zakończeniu tego tytułu. Trzeba jednak mieć na uwadze art. 8 ust. 2 ustawy zasiłkowej, z którego wynika, że za okres niezdolności do pracy lub niemożności wykonywania pracy przypadający po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego zasiłek chorobowy przysługuje nie dłużej niż przez 91 dni. Nie dotyczy to niezdolności do pracy, o której mowa w art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy zasiłkowej (powstałej wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów) oraz spowodowanej gruźlicą lub występującej w trakcie ciąży. Zatem w opisywanym przypadku ograniczenie to nie będzie miało zastosowania, a kobieta będzie mogła pobierać zasiłek chorobowy do końca ciąży.

Jeśli zaś chodzi o zasiłek macierzyński, to kluczowy w tym przypadku jest art. 30 ustawy zasiłkowej. Z jego ust. 1 wynika, że zasiłek macierzyński przysługuje również w razie urodzenia dziecka po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało w okresie ciąży:

• wskutek śmierci, ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy,
• z naruszeniem przepisów prawa, stwierdzonym prawomocnym orzeczeniem sądu.

Trzeba również zwrócić uwagę na art. 30 ust. 3 ustawy zasiłkowej. Zgodnie z nim ubezpieczonej będącej pracownicą, której umowa o pracę wygasła z powodu śmierci pracodawcy lub z którą rozwiązano stosunek pracy w okresie ciąży z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy i której nie zapewniono innego zatrudnienia, przysługuje do dnia porodu zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Tak więc nawet w przypadku, gdyby pracownica w stanie ciąży nie miała prawa do zasiłku chorobowego, to i tak otrzymywałaby świadczenie zapewniające jej źródło utrzymania do dnia porodu.

W tym miejscu warto wspomnieć także art. 30 ust. 4 ustawy zasiłkowej, zgodnie z którym ubezpieczonej będącej pracownicą zatrudnioną na podstawie umowy o pracę na czas określony, z którą umowa o pracę na podstawie art. 177 par. 3 kodeksu pracy została przedłużona do dnia porodu ‒ przysługuje prawo do zasiłku macierzyńskiego po ustaniu ubezpieczenia.

Należy zatem uznać, że śmierć pracodawcy w kontekście zasiłkowym nie będzie miała dla pracownicy większego znaczenia. ZUS będzie kontynuował wypłatę zasiłku chorobowego na podstawie przedstawianych zaświadczeń lekarskich, natomiast od miesiąca porodu rozpocznie wypłatę zasiłku macierzyńskiego.

Trzeba zauważyć, że podstawa wymiaru zasiłku nie ulegnie zmianie przez cały ten czas. Zgodnie bowiem z art. 43 ustawy zasiłkowej podstawy wymiaru zasiłku nie ustala się na nowo, jeżeli między okresami pobierania zasiłków zarówno tego samego rodzaju, jak i innego rodzaju nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż miesiąc kalendarzowy. ©℗