Ubezpieczenia społeczne to ubezpieczenia chorobowe, wypadkowe, emerytalne i rentowe. Osoby podlegające pod ubezpieczenia emerytalne i rentowe obowiązkowo muszą opłacać także ubezpieczenie wypadkowe. To dzięki niemu można starać się o jednorazowe odszkodowanie z ZUS-u z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Ile wynosi takie świadczenie?
Dla kogo jednorazowe odszkodowanie z ZUS-u?
Jeżeli osoba ubezpieczona uległa nieszczęśliwemu wypadkowi w pracy, w konsekwencji czego doznała uszczerbku na zdrowiu, może ubiegać się o jednorazowe odszkodowanie z ZUS-u. Wypadek przy pracy powinien odbyć się bez woli człowieka. Do świadczenia tego uprawnia również stwierdzona choroba zawodowa.
Ponadto odszkodowanie z ZUS-u należy się również osobom uprawnionym w przypadku, kiedy wypadek przy pracy lub choroba zawodowa zakończyła się śmiercią ubezpieczonego. Za członków rodziny uznaje się dzieci własne, drugiego małżonka i przysposobione, rodziców, małżonka, dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem przez nich pełnoletniości (wnuków, rodzeństwa, innych dzieci).
Ile wynosi jednorazowe odszkodowanie z ZUS-u do końca marca 2024 roku?
Do 31 marca 2024 roku obowiązuje stawka 1269 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.
Na jakiej podstawie ustala się wysokość odszkodowania?
Każdy procent stałego lub długoterminowego uszczerbku na zdrowiu to odszkodowanie w wysokości 20 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Stawka ta obowiązuje od 1 kwietnia danego roku do 31 marca roku następnego. W związku z tym obecnie do końca marca opiera się ona na średnim wynagrodzeniu z 2022 roku.
Jakie dokumenty należy złożyć?
Aby otrzymać jednorazowe odszkodowanie z ZUS-u za wypadek przy pracy lub chorobę zawodową, należy złożyć po zakończonym okresie leczenia i rehabilitacji następujące dokumenty:
- wniosek o jednorazowe odszkodowanie;
- zaświadczenie o stanie zdrowia OL-9, które zostało wystawione nie wcześniej niż miesiąc przez złożeniem wniosku;
- ewentualnie dokumentację medyczną;
- decyzję państwowego inspektora sanitarnego o stwierdzeniu choroby zawodowej;
- kartę wypadku lub protokół ustalenia okoliczności przyczyn wypadku przy pracy;
- prawomocny wyrok sądu pracy.
Jeżeli chodzi natomiast o jednorazowe odszkodowanie po osobie zmarłej, można złożyć wniosek w dowolnym czasie, a wraz z nim między innymi akt zgonu i dokumenty potwierdzające stopień pokrewieństwa z osobą zmarłą.
Wymienione dokumenty składa się za pośrednictwem płatnika składek, czyli najczęściej pracodawcę osoby, która uległa wypadkowi. W pozostałych przypadkach, czyli zatrudnienia na podstawie umowy uaktywniającej, zlikwidowania zakładu pracy lub prowadzenia działalności gospodarczej, należy z wnioskiem udać się do dowolnej jednostki ZUS-u lub też złożyć wniosek za pośrednictwem poczty bądź polskiego urzędu konsularnego.
Nie w każdym przypadku otrzymasz jednorazowe odszkodowanie za wypadek przy pracy
Osoba ubezpieczona w pewnych przypadkach nie może starać się o odszkodowanie. Dzieje się tak, jeśli przyczyna wypadku leży po jej stronie, ponieważ łamała przepisy BHP umyślnie i wskutek rażącego niedbalstwa, lub do spowodowania wypadku przyczyniło się to, że osoba ta była pod wpływem alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych.