Wakacje od ZUS. Co wynika z projektu ustawy?

Rząd przygotował „Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw", który dotyczy wakacji od ZUS. Na czym mają polegać wakacje od ZUS? Kto będzie mógł z nich skorzystać? Na jakich warunkach i jak długo będą mogły trwać? Odpowiedzi przedstawiamy poniżej.

Na czym mają polegać wakacje od ZUS?

Wakacje od ZUS mają polegać na zwolnieniu przedsiębiorcy z obowiązku opłacenia należnych składek na ubezpieczenie społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy za wskazany przez niego we wniosku miesiąc kalendarzowy w danym roku kalendarzowym. Składki zostaną wówczas sfinansowane z budżetu państwa.

Kto będzie mógł skorzystać z wakacji od ZUS?

Projekt zakłada możliwość skorzystania z wakacji od ZUS przez płatnika składek:

• prowadzącego działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 roku - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych),
• będącego mikroprzedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 roku – Prawo przedsiębiorców (przedsiębiorca, który w co najmniej jednym roku z 2 ostatnich lat obrotowych zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto nieprzekraczający równowartości w złotych 2 mln euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 mln euro).

Na jakich warunkach i jak długo będą mogły trwać wakacje od ZUS?

Jak wynika z Projektu, możliwość skorzystania z wakacji od ZUS będzie dotyczyć wyłącznie jednego miesiąca kalendarzowego w danym roku kalendarzowym.

By skorzystać z wakacji od ZUS, konieczne będzie złożenie stosownego wniosku przez płatnika składek i wskazanie w nim wybranego miesiąca kalendarzowego.

Ze względu na dobrowolność ubezpieczenia chorobowego, płatnik będzie mógł skorzystać ze zwolnienia, jeśli dobrowolnie podlegał mu w miesiącu kalendarzowym złożenia wniosku oraz miesiącu kalendarzowym go poprzedzającym. Regulacja ta ma na celu ograniczenie ewentualnych nadużyć.

Projekt wskazuje, że wakacje od ZUS stanowić będą pomoc de minimis

Co będzie stanowić podstawę wymiaru składki?

Projekt zakłada, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za okres wakacji od ZUS stanowić będzie najniższa obowiązująca danego ubezpieczonego podstawa wymiaru składek.

Wniosek o wakacje od ZUS

Jak wynika z Projektu, płatnik składek będzie mógł złożyć wniosek o zwolnienie z opłacenia składek w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc kalendarzowy, który ma być objęty zwolnieniem.

Wniosek o wakacje od ZUS będzie można złożyć wyłącznie za pomocą profilu informacyjnego utworzonego w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez ZUS, w formie dokumentu elektronicznego.

Wniosek o wakacje od ZUS złożony w innym terminie oraz nierozpatrzony do dnia zgonu wnioskodawcy pozostanie bez rozpoznania. Jeżeli wniosek zostanie złożony niezgodnie z przepisami lub będzie zawierać inne braki formalne, ZUS wezwie wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania, z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków będzie skutkować pozostawieniem wniosku bez rozpoznania.

W jakim terminie wniosek o wakacje od ZUS zostanie rozpatrzony?

Zgodnie z Projektem, ZUS rozstrzygnie o zwolnieniu z opłacenia składek w terminie nie dłuższym niż 40 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku. Poinformuje o tym ubezpieczonego za pośrednictwem udostępnionego przez siebie systemu teleinformatycznego. Wniosek rozstrzygnięty przez ZUS nie będzie podlegać wycofaniu albo korekcie.

Jakie obowiązki będzie mieć przedsiębiorca podczas wakacji od ZUS?

Jak wynika z Projektu, za miesiąc kalendarzowy objęty wakacjami od ZUS, przedsiębiorca będzie zobowiązany przesłać:

• deklarację rozliczeniową,
• imienny raport miesięczny z informacją o składkach na ubezpieczenia społeczne za siebie, objętych zwolnieniem,
• imienny raport miesięczny z informacją o należnej składce na ubezpieczenie zdrowotne za siebie,
• w przypadku zgłaszania do ubezpieczeń innych ubezpieczonych ‒ imienne raporty za tych ubezpieczonych.

Deklaracje rozliczeniowe oraz imienne raporty miesięczne za ubezpieczonych, którzy nie złożą ich zgodnie z przepisami, sporządzi albo skoryguje ZUS.

Kto nie będzie mógł skorzystać z wakacji od ZUS?

Zgodnie z Projektem, z wakacji od ZUS nie będzie mógł skorzystać płatnik składek, który:

• jako ubezpieczony wykonywał w poprzednim lub w bieżącym roku kalendarzowym pozarolniczą działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej,
• w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc kalendarzowy złożenia wniosku jako ubezpieczony nie podlegał ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności,
• nie dysponuje limitem pomocy de minimis co najmniej w wysokości sumy obowiązujących go we wskazanym miesiącu kalendarzowym składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.

Ministerstwo planuje, że rozwiązanie wejdzie w życie z dniem 1 października 2024 roku.