Świadczenia kompensacyjne, przedemerytalne są odpowiednikiem emerytur pomostowych dla nauczycieli. W latach 2023-2024 mogą je otrzymać kobiety, jeśli ukończą 55 lat oraz mężczyźni jeśli ukończą 60 lat. Jakie są warunki przyznania świadczenia kompensacyjnego?

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Dla kogo?

O nauczycielskie świadczenie kompensacyjne można się ubiegać, jeśli bezpośrednio przed zgłoszeniem wniosku do ZUS osoba pracowała jako nauczyciel, wychowawca lub inny pedagog, w następujących placówkach:

  • publiczne i niepubliczne przedszkola,
  • publiczne i niepubliczne szkoły z wyjątkiem niepublicznych szkół nieposiadających uprawnień szkoły publicznej,
  • publiczne i niepubliczne placówki kształcenia ustawicznego,
  • młodzieżowe ośrodki wychowawcze,
  • młodzieżowe ośrodki socjoterapii,
  • specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze,
  • specjalne ośrodki wychowawcze dla dzieci i młodzieży, które wymagają specjalnej organizacji nauki oraz szczególnych metod pracy i wychowania,
  • ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze, które umożliwiają: - dzieciom i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębokim udział w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych, które są organizowane na podstawie odrębnych przepisów, - dzieciom i młodzieży z niepełnosprawnościami sprzężonymi, z których jedną jest niepełnosprawność intelektualna, realizację obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego (w przedszkolu albo w oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej lub w innej formie wychowania przedszkolnego), obowiązku szkolnego i obowiązku nauki,
  • placówki, które zapewniają uczniom opiekę i wychowanie w czasie, gdy uczą się poza miejscem, w którym mieszkają na stałe,

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne przysługuje kobiecie i mężczyźnie, jeśli spełni następujące warunki:

  • ukończy określony wiek, czyli:
  • kobieta:
  • co najmniej 55 lat – do końca 2024 r.,
  • co najmniej 56 lat – w latach 2025–2026,
  • co najmniej 57 lat – w latach 2027–2028,
  • co najmniej 58 lat – w latach 2029–2030,
  • co najmniej 59 lat – w latach 2031–2032,
  • mężczyzna:
  • co najmniej 55 lat – do końca 2014 r.,
  • co najmniej 56 lat – w latach 2015–2016,
  • co najmniej 57 lat – w latach 2017–2018,
  • co najmniej 58 lat – w latach 2019–2020,
  • co najmniej 59 lat – w latach 2021–2022,
  • co najmniej 60 lat – w latach 2023–2024,
  • co najmniej 61 lat – w latach 2025–2026,
  • co najmniej 62 lata – w latach 2027–2028,
  • co najmniej 63 lata – w latach 2029–2030,
  • co najmniej 64 lata – w latach 2031–2032,
  • ma co najmniej 30 lat stażu, czyli okresów składkowych i nieskładkowych , w tym co najmniej 20 lat pracy nauczycielskiej w wymiarze przynajmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć,
  • rozwiąże na swój wniosek stosunek pracy lub wygaśnie on w określonych okolicznościach.

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Jak jest obliczane?

Świadczenie kompensacyjnejest wynikiem podzielenia:

  • sumy zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego, zapisanych na Twoim indywidualnym koncie w ZUS, przez
  • średnie dalsze trwanie życia dla osoby w wieku 60 lat.

ZUS do obliczenia świadczenia kompensacyjnego przyjmie składki oraz kapitał początkowy wraz z waloryzacjami zapisane na indywidualnym koncie w ZUS do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata świadczenia.

Jeśli osoba jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego (OFE), składki na ubezpieczenie emerytalne zapisane na koncie ZUS zwiększy, przez pomnożenie ich przez wskaźnik korygujący 19,52/12,22.

Wskaźnik ten to stosunek:

  • pełnej wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne do
  • kwoty zapisanej na koncie (po odliczeniu części składki przekazanej do OFE).

Ważne

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne nie może być niższe niż najniższa emerytura.
Gdy osoba przejdzie na emeryturę, ZUS nie obniży podstawy obliczenia emerytury o kwoty świadczeń kompensacyjnych, które pobrałeś przed nabyciem emerytury.

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Ile wynosi?

W lutym 2023 r. świadczenia kompensacyjne pobierało 13,4 tys. osób. Wtedy jego przeciętna wysokość wynosiła 3018,90 zł. Od 1 marca 2023 r. nauczycielskie świadczenia kompensacyjne, podobnie jak emerytury i renty, wzrosły o 13,8 proc. W lipcu 2023 r. świadczenia pobierało 12,4 tys. osób. Obecnie przeciętna wysokość to 3,5 tys. zł.

Do kiedy przysługuje nauczycielskie świadczenie kompensacyjne?

Prawo do świadczenia kompensacyjnego ma charakter okresowy i ustaje w dniu:

  • poprzedzającym dzień, w którym uzyskano prawo do emerytury, np. emerytury wcześniejszej,
  • poprzedzającym dzień, w którym osiągnięto wiek emerytalny, czyli:

60 lat – dla kobiet,
65 lat – dla mężczyzn