Subskrybuj nas na Youtube
Osoby pobierające świadczenia mają prawo występować o przeliczenie wysokości wypłaty, jeśli znajdą nowe dokumenty potwierdzające zatrudnienie i wysokość zarobków.
Czy każdy emeryt przeliczy część socjalną
Moja starsza koleżanka po przejściu na emeryturę pracowała przez 30 miesięcy. Po tym terminie ZUS ustalił jej nową emeryturę na podstawie aktualnie obowiązującej kwoty bazowej. Czy osoba urodzona po 1948 roku ma taką możliwość?
NIE
Trzydziestomiesięczny okres podlegania ubezpieczeniom społecznym po przyznaniu świadczenia miał znaczenie przy obliczaniu wysokości starej emerytury, przysługującej z tytułu ukończenia 60 lat przez kobietę i 65 lat przez mężczyznę, którzy pobierali wcześniejszą emeryturę. Tylko te stare emerytury są bowiem ustalane z uwzględnieniem części socjalnej, stanowiącej 24 proc. kwoty bazowej oraz części stażowej, zależnej od okresów składkowych i nieskładkowych a także podstawy wymiaru. Zatem możliwość ta dotyczy osób urodzonych przed 1949 r. Osoby urodzone po 1948 r. – z chwilą osiągnięcia tego wieku – uzyskują prawo do emerytury ustalanej w myśl zreformowanych zasad. Wysokość ich świadczeń uzależniona jest od składek zewidencjonowanych na koncie i odpowiednio zwaloryzowanych, od zwaloryzowanego kapitału początkowego oraz od średniego dalszego trwania życia w chwili przechodzenia na emeryturę. Przy obliczaniu tej emerytury nie oblicza się części socjalnej. Natomiast każdy okres opłacania składek po uzyskaniu wcześniejszej emerytury powiększa stan posiadania na indywidualnym koncie ubezpieczonego, a tym samym wpływa na wysokość kolejnego świadczenia.
Podstawa prawna
Art. 27–29, art. 53, art. 110 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 748).
Czy kapitałowa emerytura jest dla każdego
Mam 80 lat, w 1992 roku przeszedłem na wcześniejszą emeryturę, bo pracowałem w szkodliwych warunkach. Wcześniej pięć lat byłem na rencie inwalidzkiej. Czy w związku z tym mogę sobie przeliczyć emeryturę na kapitałową?
NIE
Taka emerytura przysługuje wprawdzie także osobie, która urodziła się przed 1949 rokiem, ale po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego kontynuowała zatrudnienie i wniosek o emeryturę z powszechnego wieku złożyła po 2008 roku. Musiała też po osiągnięciu wieku emerytalnego kontynuować zatrudnienie. W tym przypadku te warunki nie są niestety spełnione.
Podstawa prawna
Art. 53–55a, 110–113 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 748).
Czy nowe dokumenty pozwolą przeliczyć świadczenie
Wnuczka, przeglądając starą walizkę, znalazła moje świadectwa pracy z początku lat 70. i legitymację ubezpieczeniową, w której były poświadczenia wysokości zarobków z tamtego okresu. Czy mogę na tej podstawie wystąpić do ZUS o przeliczenie wysokości wypłaty?
TAK
Odnalezienie przez emeryta dokumentów potwierdzających pracę w okresie nieuwzględnionym przy obliczaniu świadczenia umożliwia przeliczenie emerytury ustalonej według starych zasad. Dla pracujących emerytów takie przeliczenie jest możliwe po zakończeniu kwartału kalendarzowego, a po ustaniu ubezpieczenia – w każdym czasie. Emeryt, który odnalazł jakieś dokumenty albo pracował po przyznaniu świadczenia, może zgłosić wniosek o przeliczenie, natomiast ZUS zrobi to tylko wtedy, gdy powstały okoliczności uzasadniające to przeliczenie.
Podstawa prawna
Art. 110–113 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 748).
Czy można wskazać inne okresy zatrudnienia
Przeszedłem na emeryturę przed 1999 rokiem. Świadczenie było liczone z trzech lat. Ostatnio dotarłem do archiwum, w którym znajduje się moja dokumentacja pracownicza. Czy mogę teraz wystąpić do ZUS o obliczenie świadczenia z innych okresów ubezpieczenia?
TAK
Wśród osób pobierających emerytury są świadczeniobiorcy, którzy do obliczenia podstawy wymiaru wskazali zarobki uzyskane w okresie krótszym niż 10 lat kalendarzowych (np. 3 z 12 lat lub 5 z 14 lat). Mogą oni zgłosić wniosek o obliczenie podstawy wymiaru z innych 3 lat kalendarzowych, ale wybranych z tych samych 12 lat poprzedzających rok zgłoszenia wniosku o emeryturę albo z innych 5 lat wybranych z 14 lat kalendarzowych itd. Przeliczenie jest możliwe wyłącznie wtedy, gdy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z uwzględnieniem tych zarobków jest wyższy od dotychczasowego. Jeśli zaś, tak jak w przypadku czytelnika, są nowe dowody, to może on zgłosić wniosek o przeliczenie podstawy wymiaru z uwzględnieniem tych zarobków. Mogą to być jednak zarobki uzyskane w okresie 20 lat kalendarzowych, w których emeryt podlegał ubezpieczeniom, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o przeliczenie emerytury albo 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z 20 lat poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury albo o ponowne jej obliczenie. Także w tym przypadku przeliczenie podstawy wymiaru może być dokonane wyłącznie wtedy, gdy nowy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od ostatnio ustalonego. Inna możliwość podwyższenia emerytury dotyczy przypadków, w których do przeliczenia podstawy jej wymiaru emerytury wskazywane są zarobki uzyskane w całości lub w części po przyznaniu emerytury. Muszą to być zarobki uzyskane w okresie 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z 20 lat poprzedzających rok zgłoszenia wniosku o przeliczenie lub z 20 lat, w których emeryt podlegał ubezpieczeniom, a lata te muszą przypadać przed rokiem, w którym zgłoszono wniosek o przeliczenie. ZUS przeliczy podstawę wymiaru z uwzględnieniem nowych zarobków pod warunkiem, że nowo ustalony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzedniego. W takim przypadku podstawa wymiaru ustalona zostanie przy zastosowaniu kwoty bazowej obowiązującej w dacie zgłoszenia wniosku o przeliczenie tej podstawy. Wyższy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru niż ustalony poprzednio nie jest wymagany od tych emerytów, którzy od dnia ustalenia prawa do świadczenia do dnia zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury (od przeliczonej podstawy wymiaru) nie pobrali świadczenia wskutek zawieszenia do niego prawa. Wyższego wskaźnika nie muszą posiadać także emeryci, którzy do ustalenia podstawy wymiaru wskażą zarobki z okresu przypadającego w całości po przyznaniu emerytury (chodzi o 10 kolejnych lub 20 lat kalendarzowych), z tym że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru musi wynosić co najmniej 130 proc.
Podstawa prawna
Art. 27–29, 53–55a, 110–113 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 748)
Czy pracując, można przeliczyć emeryturę
Urodziłem się w 1948 roku. Wniosek o wcześniejszą emeryturę złożyłem dopiero w styczniu 2009 roku. Po złożeniu wniosku jeszcze kilka lat pracowałem. Czy teraz mogę swoją starą emeryturę przeliczyć na kapitałową?
TAK
Osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 roku mają możliwość ustalenia wysokości emerytury z uwzględnieniem kapitału zgromadzonego na koncie emerytalnym. Jest to jednak możliwe tylko wówczas, jeśli wniosek o przyznanie emerytury złożyły po 31 grudnia 2008 r. i kontynuowały ubezpieczenie po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. Muszą przy tym pamiętać, że podstawa obliczenia nowej emerytury zostanie pomniejszona o sumę kwot pobranych wcześniejszych świadczeń w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Podstawa prawna
Art. 27–29, art. 53–55a, art. 110–113 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 748).
Czy niepracujący emeryt przeliczy świadczenie
Mam 69 lat, urodziłam się w 1946 r., odeszłam na emeryturę po ukończeniu 55 lat. Później już nie pracowałam i po ukończeniu 60 lat emerytury nie przeliczałam, bo powiedzieli mi w ZUS, że nie będzie wyższa. Czy teraz przeliczenie świadczenia jest możliwe?
NIE
Z takiej możliwości nie mogą skorzystać osoby, które nie pracowały po przyznaniu emerytury.
Podstawa prawna
Art. 27–29, art. 53–55a, art. 110–113 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 748).
Czy emeryt bez etatu przeliczy wypłatę
Odszedłem na emeryturę w 1996 roku po 40 latach pracy. Przeciętną z zarobków miałem wyliczoną na 320 proc. Po ukończeniu 65 lat już nie pracowałem. Nie mogę więc sobie doliczyć żadnych nowych zarobków. Czy mogę teraz przeliczyć emeryturę?
NIE
Do ponownego ustalenia wysokości emerytury trzeba wskazać zarobki, które chociaż częściowo przypadały po przyznaniu świadczenia. Może to być albo 10 kolejnych lat z ostatniego 20-lecia przed zgłoszeniem wniosku o przeliczenie, albo 20 lat dowolnie wybranych z całego okresu aktywności zawodowej, przy czym co najmniej część roku musi przypadać po przyznaniu emerytury. Jeśli te warunki są spełnione, to emerytura jest obliczana z uwzględnieniem nowej kwoty bazowej, która obowiązuje w dniu złożenia wniosku o przeliczenie. Z nowych zasad skorzystają głównie osoby, których zarobki uzyskiwane przed przejściem na emeryturę przekraczały 250 proc. przeciętnego wynagrodzenia i tym samym wyliczony od nich wskaźnik musiał być ograniczony do 250 proc.
Podstawa prawna
Art. 27–29, art. 53–55a, art. 110–113 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 748).
