Dziedziczenie funduszy emerytalnych. Jak wypłacić pieniądze z subkonta ZUS i OFE?

Środki z OFE zgromadzone na subkoncie ZUS podlegają dziedziczeniu. Jednak, aby pieniądze zostały wypłacone, spadkobiercy muszą wypełnić wniosek i złożyć go do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Co to jest subkonto, jak wygląda podział i dziedziczenie funduszy z ZUS oraz jak wypłacić zgromadzane na subkoncie środki.

Dziedziczenie składek emerytalnych z ZUS. Czy jest możliwe?

Dziedziczeniu podlega jedynie część składek emerytalnych. Odnosi się to do składek przekazywanych do II filaru systemu emerytalnego, czyli na konto emerytalne w ramach Otwartych Funduszy Emerytalnych (OFE) oraz na tzw. subkonto w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Natomiast środki zgromadzone na głównym koncie w ZUS nie są objęte dziedziczeniem.

Dziedziczenie funduszy z OFE. Jak wypłacić pieniądze z Otwartych Funduszy Emerytalnych

Środki zgromadzone w OFE podlegają dziedziczeniu. W przypadku śmierci bliskiej osoby, fundusz musi zostać o tym fakcie poinformowany, poprzez przedstawienie aktu zgonu. OFE nie podejmuje samodzielnej inicjatywy, by skontaktować się ze spadkobiercą i wypłacić mu zgromadzone składki.

Już na etapie podpisywania umowy z OFE na prowadzenie rachunku emerytalnego, można wskazać jedną lub kilka osób, które po śmierci mają otrzymać zgromadzone składki. Osoby te, zwane uposażonymi, nie muszą być spokrewnione. Możliwe jest również późniejsze wskazanie lub zmiana osób uprawnionych do otrzymania składek.

W przypadku śmierci członka OFE, połowa zgromadzonych składek z okresu małżeńskiej wspólności majątkowej jest przekazywana na konto w OFE lub subkonto w ZUS żyjącego małżonka. Pozostałe środki są wypłacane osobom wskazanym przez zmarłego w umowie zawartej z funduszem.

Jeżeli zmarły nie wskazał osoby uposażonej, konieczne jest przeprowadzenie postępowania spadkowego w odniesieniu do tej części środków, które nie zostały przekazane małżonkowi. Jest szansa także na tzw. wypłatę gwarantowaną, która przysługuje uposażonemu w przypadku śmierci emeryta w ciągu pierwszych trzech lat pobierania emerytury.

Otwarty Fundusz Emerytalny (OFE) ma obowiązek poinformować Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) o osobach, które otrzymały podział zgromadzonych na rachunku w OFE środków oraz o ich udziale w tych środkach, w ciągu 14 dni od dokonania tego podziału. Następnie, ZUS dokonuje podobnego podziału środków zgromadzonych na subkoncie. Zarówno po otrzymaniu zawiadomienia o podziale środków z OFE, jak i po otrzymaniu wniosku, ZUS ma 3 miesiące na przeprowadzenie podziału.

Dziedziczenie funduszy emerytalnych w ZUS. Co to jest subkonto

Pieniądze z subkont podlegają zaś dziedziczeniu na takich samych zasadach, jak składki w OFE. Subkonto jest integralnym elementem konta ubezpieczonego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Jest ono utworzone dla osób, które są członkami Otwartych Funduszy Emerytalnych (OFE), a także dla tych, które po 31 stycznia 2014 roku nie podjęły decyzji o zawarciu umowy z OFE. W przypadku zdarzeń takich jak rozwód, unieważnienie małżeństwa lub śmierć, zgromadzone na subkoncie środki podlegają podziałowi i dziedziczeniu.

Na subkoncie ZUS zapisywane są informacje o:
• zwaloryzowanej wysokości wpłaconych składek wraz z odsetkami za zwłokę i opłatą prolongacyjną ,
• kwocie środków przekazanych przez OFE, które odpowiadają wartości 51,5 proc. umorzonych jednostek rozrachunkowych zapisanych na Twoim rachunku w OFE, na 31 stycznia 2014 r.,
• kwocie środków, które odpowiadają wartości umorzonych przez OFE jednostek rozrachunkowych w związku z ukończeniem przez Ciebie wieku niższego o 10 lat od wieku emerytalnego,
• wysokości należnych i wpłaconych składek.

Osoba, która chce sprawdzić subkonto w ZUS może to zrobić za pomocą PUE ZUS. Należy zalogować się na PUE ZUS a następnie wejść w „panel ubezpieczonego”, wybrać zakładkę „informacje o stanie konta”.

Dziedziczenie funduszy emerytalnych w ZUS. Wniosek o wypłatę

Coraz więcej osób zaczęło zdawać sobie sprawę z pieniędzy zgromadzonych na subkontach i zgłaszać się do ZUS, domagając się ich wypłaty. Procedura wypłaty środków jest skomplikowana i nierzadko trudna do wykonania. Niektórzy spadkobiercy muszą stawić się osobiście w oddziale ZUS, przedstawić wymagane dokumenty i przejść przez ciężkie procedury, aby otrzymać dostęp do dziedzictwa po zmarłym krewnym.
Jeśli zmarły osiągnął wiek emerytalny lub ma subkonto w ZUS i nie jest członkiem OFE, podział środków na wniosek osoby uprawnionej zaczyna się w ZUS.

Dziedziczenie środków z subkonta po członku OFE, który osiągnął wiek emerytalny

ZUS stosuje tzw. suwak bezpieczeństwa dla osób, które mają mniej niż 10 lat do emerytury. Jest to mechanizm przekazywania środków z OFE do ZUS, mający na celu ochronę przed ewentualnymi wahaniami na rynku kapitałowym w okresie przed emeryturą.

Kiedy członek OFE osiągnie wiek emerytalny, wszystkie środki z OFE są już zapisane na jego subkoncie w ZUS. W takim przypadku OFE nie inicjuje podziału środków. Procedura dziedziczenia środków po tej osobie jest taka sama, jak dla osób, które nie przystąpiły do OFE.

Podział środków następuje, gdy zdarzenia takie jak rozwód, unieważnienie małżeństwa, śmierć, ustanie wspólności majątkowej w czasie trwania małżeństwa, umowne wyłączenie lub ograniczenie wspólności ustawowej zaszły nie później niż w dniu, w którym:

• został złożony wniosek o emeryturę z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego wynoszącego 65 lat,

• nabyto prawo do emerytury w wieku emerytalnym wynoszącym 65 lat, jeżeli złożenie takiego wniosku nie jest wymagane, lub

• osoba, która miała ustalone prawo do okresowej emerytury kapitałowej, osiągnęła wiek emerytalny wynoszący 65 lat.

Dziedziczenie z subkonta po osobie, która nie przystąpiła do OFE

Osoba, która nie zdecydowała się na przystąpienie do Otwartego Funduszu Emerytalnego (OFE) podczas podejmowania pierwszej pracy, otrzymuje wezwanie od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). ZUS informuje ubezpieczonego o obowiązku złożenia pisemnego oświadczenia dotyczącego stosunków majątkowych między nim a jego współmałżonkiem. Ubezpieczony ma również możliwość wskazania osób uprawnionych do otrzymania środków zgromadzonych na subkoncie po jego śmierci.

ZUS dokonuje podziału środków zgodnie z informacjami zawartymi w złożonym przez ubezpieczonego oświadczeniu i wskazaniu - na podstawie wniosku osoby uprawnionej do tych środków. Wniosek taki można złożyć na formularzu USS "Wniosek o transfer/wypłatę środków z subkonta osoby ubezpieczonej".

Podział środków następuje zgodnie z tym, w jakim zakresie stanowiły one przedmiot małżeńskiej wspólności majątkowej. Pozostałe środki są przekazywane zgodnie z wskazaniem ubezpieczonego. Jeżeli ubezpieczony nie wskazał osób uprawnionych do dziedziczenia, środki te wchodzą w skład spadku.