Subskrybuj nas na Youtube
Od 1 maja obowiązuje ustawa z 5 marca 2015 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 552), która umożliwia zwiększenie wysokości emerytury. Na pytania czytelników Dziennika Gazety Prawnej w czasie dyżuru telefonicznego odpowiadał Dariusz Noszczak, naczelnik Wydziału Normatywnego w Departamencie Świadczeń Emerytalno-Rentowych Centrali ZUS.
W 1998 r. ukończyłam 4-letnie studia humanistyczne. Do czasu wejścia w życie reformy emerytalnej udało mi się przepracować 9 miesięcy. Kiedy złożyłam wniosek o ustalenie wysokości kapitału początkowego, okazało się, że do mojego stażu doliczono tylko trzy miesiące. Czy teraz to się zmieni?
Okres nauki na wyższej uczelni także przed 1 maja tego roku był uwzględniany przy ustalaniu wysokości kapitału początkowego. Odbywało się to jednak na nieco innych zasadach niż obecnie. Okresy te były traktowane tak jak wszystkie okresy nieskładkowe. Nie mogły one przekraczać 1/3 uwzględnionych do kapitału okresów składkowych przebytych do końca grudnia 1998 r. I właśnie z tego powodu, chociaż studiowała pani przez 4 lata, to do kapitału początkowego można było zaliczyć tylko trzy miesiące (1/3 z 9 miesięcy). Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami zastosowanie ma zasada, że okres studiów jest uwzględniany w wymiarze nieprzekraczającym 1/3 okresów składkowych przypadających do dnia złożenia wniosku o emeryturę, a więc również po 1998 r. Jeśli więc przed wejściem w życie reformy emerytalnej miała pani niewiele okresów składkowych, to może pani skorzystać na nowych zasadach, ale dopiero w przyszłości – w momencie przejścia na emeryturę. ZUS bowiem uwzględni okres nauki w szkole wyższej z zastosowaniem regulacji wprowadzonych nowelizacją z 5 marca 2015 r., rozpatrując wniosek o przyznanie emerytury. W takim przypadku jest mało prawdopodobne, aby nie miała pani wówczas co najmniej 12-letniego stażu pracy umożliwiającego uwzględnienie tego okresu w całości.
Urodziłem się przed 1 stycznia 1949 r. W 1998 r., ubiegając się o emeryturę, która została ustalona na starych zasadach, złożyłem dokumenty potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe. Niestety udało mi się odnaleźć tylko część świadectw pracy i zaświadczeń potwierdzających okresy zatrudnienia. Z tego też powodu nie zostały mi zaliczone wszystkie okresy nieskładkowe, gdyż musiały zostać ograniczone do 1/3 udowodnionych składkowych. Czy teraz mogę mieć obliczony kapitał początkowy uwzględniający cały okres studiów?
Osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 roku nabywają prawo do emerytury obliczonej na starych zasadach i nie mają możliwości ustalenia kapitału początkowego, chyba że z wnioskiem o emeryturę w powszechnym wieku emerytalnym występują po 2008 r. i kontynuują ubezpieczenia społeczne po osiągnięciu tego wieku. Osoby urodzone przed 1949 r. miały już wcześniej możliwość uwzględnienia okresu studiów wyższych na podobnych zasadach, jakie ostatnia nowelizacja wprowadziła w odniesieniu do osób urodzonych po 1948 r. Osoby te mogły i nadal mogą liczyć na zaliczenie okresu studiów wyższych w wymiarze nieprzekraczającym 1/3 wszystkich okresów składkowych. Tak więc tych osób w praktyce nie dotyczą nowe regulacje dotyczące uwzględniania okresów studiów wyższych, wprowadzone ostatnią nowelizacją.
Urodziłem się w 1948 r. Kiedy w 2008 r. zaczęła się dyskusja o emeryturach liczonych na podstawie kapitału emerytalnego zgromadzonego na koncie w ZUS, nasza kadrowa zwróciła mi uwagę, że zyskam, jeśli poczekam na nowe świadczenie. Ale nie posłuchałem jej i przeszedłem na wcześniejszą emeryturę. Czy teraz mogę się ubiegać o emeryturę z kapitałem początkowym?
Osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r. mają możliwość ustalenia wysokości emerytury z uwzględnieniem kapitału zgromadzonego na koncie emerytalnym pod warunkiem, że wniosek o przyznanie emerytury zgłosiły po 31 grudnia 2008 r. oraz kontynuowały ubezpieczenia po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. W świetle przepisów obowiązujących do końca kwietnia 2015 r. z takiej możliwości nie mogły skorzystać osoby, które przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę powszechną przeszły na wcześniejszą emeryturę i pobierały to świadczenie. Nowelizacja z 5 marca 2015 r. pozwala również takim osobom skorzystać z możliwości obliczenia emerytury według kapitałowych zasad. Muszą jednak pamiętać o tym, że podstawa obliczenia nowej emerytury zostanie pomniejszona o sumę kwot pobranych wcześniejszych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne.
