Uchwałą nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników postanowiliśmy rozwiązać naszą spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka jest obecnie w stanie likwidacji. Zarząd został już wykreślony z Krajowego Rejestru Sądowego, a 11 października 2022 r. dla spółki został ustanowiony likwidator. Nasza spółka posiada zaległości z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne. Czy w sytuacji, gdy spółka znajduje się w likwidacji, ZUS może wszcząć postępowanie administracyjne w związku z posiadanym zadłużeniem?
Rozwiązanie i likwidacja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przewidziana jest w art. 270–290 kodeksu spółek handlowych (dalej: k.s.h.). Jak stanowi art. 282 k.s.h, celem postępowania likwidacyjnego jest zakończenie bieżących interesów spółki, ściągnięcie wszelkich wierzytelności, spłacenie zobowiązań oraz dokonanie czynności, które sprawią, że majątek spółki stanie się płynny. Zgodnie zaś z art. 272 k.s.h. rozwiązanie spółki z o.o. następuje z dniem wykreślenia jej z rejestru, po uprzednim przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego. Byt prawny spółki ustaje z chwilą jej wykreślenia z Krajowego Rejestru Sądowego, z tą chwilą spółka przestaje być stroną postępowania administracyjnego, traci zdolność sądową (postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 października 2011 r., sygn. akt I FSK1502/10).
Zaznaczenia wymaga, że w okresie likwidacji spółka nadal istnieje jako podmiot. Przysługują jej w dalszym ciągu zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych. Zgodnie z art. 274 par. 3 k.s.h. spółka na skutek otwarcia likwidacji nie traci swojej osobowości prawnej, jej utrata następuje dopiero z chwilą prawomocnego wykreślenia spółki z rejestru. W okresie pomiędzy nieprawomocnym orzeczeniem sądowym a datą uprawomocnienia się orzeczenia spółka zachowuje osobowość prawną (tak też post. SN z 29 czerwca 2001 r., sygn. akt I CZ 73/01, Legalis; wyr. SN z 5 listopada 2008 r., sygn. akt I CSK 204/08, Legalis; wyr. SN z 25 czerwca 2014 r., sygn. akt I CSK 360/13, Legalis; J.P. Naworski, w: R. Potrzeszcz, T. Siemiątkowski, „KSH. Komentarz”, t. 2, 2011, s. 603). Samo przejście spółki w fazę postępowania likwidacyjnego nie jest równoznaczne z przekształceniem jej w inny podmiot (wyrok SA w Warszawie z 6 września 2013 r., sygn. akt I ACa 390/13, Legalis).
Zatem spółka z o.o. od momentu uprawomocnienia się orzeczenia o rozwiązaniu spółki do momentu wykreślenia jej z rejestru jest spółką w likwidacji i zachowuje osobowość prawną. W czasie przeprowadzania postępowania likwidacyjnego nie działa zarząd, którego obowiązki przejmuje likwidator. Z powyższego wynika, że w stosunku do spółki z o.o. w likwidacji mogą być wszczynane postępowania administracyjne i sądowe (np. istnieje możliwość pozwania spółki w likwidacji). W tym momencie należy także wskazać na art. 24 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z tym przepisem na ZUS ciąży ustawowy obowiązek dochodzenia należności z tytułu składek. Zatem także w opisywanej sytuacji mimo że trwa postępowania likwidacyjne spółki, ZUS może wszcząć postępowanie administracyjne. ©℗
Podstawa prawna
• art. 24 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1009; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 2185)
• art. 270–290 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1467; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 2280)
