Komornik ma prawo zająć część emerytury lub renty dłużnika. Wysokość kwoty potrącenia zależy między innymi od tego, z jakiego tytułu świadczenie ma zostać zmniejszone.

Zasady egzekucji różnią się w zależności od tego, skąd komornik ściąga dług: z wynagrodzenia za pracę, rachunku bankowego czy też ze świadczeń emerytalno-rentowych ZUS. O tym, ile komornik może zabrać z wynagrodzenia lub rachunku bankowego dowiesz się tutaj>>

W przypadku zajęcia emerytury lub renty komornik najpierw zawiadamia o tym fakcie Zakład Ubezpieczeń Społecznych i to on wypłaca należną kwotę. Potrąceń dokonuje się przy tym w ściśle określonej kolejności - najpierw świadczenia wypłacone w kwocie zaliczkowej, potem nienależnie pobrane emerytury i renty (i inne świadczenia), następnie należności alimentacyjne, a w dalszej kolejności między innymi opłaty za pobyt w domach pomocy społecznej i innych placówkach opiekuńczych.

>>Czytaj też: Ile można dorobić do emerytury i renty. Zobacz dokładne kwoty

Potrącenia dokonuje się przy tym dopiero po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych. Jednak już wielkość potrącenia jest wyliczana od kwoty świadczenia przed potrąceniem zaliczki na podatek dochodowy i składki zdrowotnej.

Ile można zabrać i ile ma zostać

Wchodząc na emeryturę lub rentę dłużnika, komornik nie może zająć całej kwoty. Są dwa progi graniczne - zakreślona została maksymalna suma, jak może zostać zabrana ze świadczenia oraz minimalna ilość pieniędzy, jaka musi zostać już po dokonaniu potrącenia.

Kwoty wolne od potrąceń

W zależności od rodzaju dokonywanego potrącenia, emerytowi lub renciście po dokonaniu egzekucji powinno pozostać:

  • 20 proc. najniższej emerytury lub renty (w zależności od tego, jaki rodzaj świadczenia pobiera dana osoba) w przypadku potrąceń z tytułu opłat za pobyt w domu pomocy społecznej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym;
  • 50 proc. najniższej emerytury lub renty przy potrącaniu należności z tytułu alimentów;
  • 60 proc. najniższej emerytury lub renty w przypadku potrącania świadczeń wypłaconych w kwocie zaliczkowej; nienależnie pobranych emerytur, rent i innych świadczeń; nienależnie pobranych zasiłków rodzinnych lub pielęgnacyjnych i świadczeń rodzinnych; świadczeń nienależnie pobranych z funduszu alimentacyjnego; zasiłków wypłacanych z tytułu pomocy społecznej oraz zasiłków stałych lub okresowych wypłacanych z pomocy społecznej w czasie, gdy osoba korzystająca z tych zasiłków miała prawo do emerytury lub renty; zasiłków i świadczeń dla bezrobotnych wypłaconych za okres, kiedy bezrobotny miał prawo do emerytury lub renty.

Kwoty wolne od potrąceń i egzekucji ustala się dla emerytur i rent wraz ze wszystkimi dodatkami i innymi świadczeniami wypłacanymi razem ze świadczeniem podstawowym.

Kto i jak finansuje pobyt w domu pomocy społecznej
Kto i jak finansuje pobyt w domu pomocy społecznej

Zobacz również

Maksymalne potrącenia

Natomiast wysokość maksymalnej kwoty potrącenia jest uzależniona od tego, z jakiego tytułu świadczenie ma zostać zmniejszone. ZUS nie może więc zabrać emerytowi lub renciście więcej niż:

  • 65 proc. emerytury lub renty w przypadku opłat za pobyt w domu pomocy społecznej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym albo zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym;
  • 60 proc. emerytury lub renty na rzecz alimentów;
  • 50 proc. na poczet egzekwowanych na podstawie tytułów wykonawczych opłat za pobyt w domu pomocy społecznej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym bądź zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym;
  • 50 proc. emerytury lub renty w razie potrącania świadczeń wypłaconych w kwocie zaliczkowej; nienależnie pobranych emerytur, rent i innych świadczeń; nienależnie pobranych zasiłków rodzinnych lub pielęgnacyjnych i świadczeń rodzinnych; świadczeń nienależnie pobranych z funduszu alimentacyjnego; zasiłków wypłacanych z tytułu pomocy społecznej oraz zasiłków stałych lub okresowych wypłacanych z pomocy społecznej w czasie, gdy osoba korzystająca z tych zasiłków miała prawo do emerytury lub renty; zasiłków i świadczeń dla bezrobotnych wypłaconych za okres, kiedy bezrobotny miał prawo do emerytury lub renty;
  • 25 proc. w przypadku innych należności egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych niż wyżej wymienione.

Od 1 marca 2015 roku najniższa emerytura i renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz renta rodzinna wynosi 880,45 zł brutto.