Komornik może zająć dłużnikowi środki pochodzące zarówno z wynagrodzenia, jak i ze świadczeń emerytalno-rentowych z ZUS. Zasady egzekucji i dozwolona suma zajęcia różnią się między innymi w zależności od rodzaju przychodu dłużnika. O tym, ile komornik może zabrać z wynagrodzenia lub rachunku bankowego dowiesz się tutaj>>
Potrąceń dokonuje się w określonej kolejności: najpierw egzekucja obejmuje świadczenia wypłacone w kwocie zaliczkowej, potem nienależnie pobrane emerytury i renty (i inne świadczenia), następnie należności alimentacyjne, a w dalszej kolejności między innymi opłaty za pobyt w domach pomocy społecznej i innych placówkach opiekuńczych. W przypadku renty czy emerytury potrącenia dokonuje ZUS, po uprzednio otrzymanym zawiadomieniu od komornika.
Dług jest przy tym potrącany z emerytury czy renty dopiero po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, ale sama wielkość potrącenia jest wyliczana od świadczenia podstawowego.
Ile można zabrać emerytowi? Komornik nie ma prawa jednak odebrać dłużnikowi całego świadczenia emerytalnego czy rentowego - w tym celu zostały ustanowione kwoty wolne od potrąceń. Aktualnie obowiązują trzy progi różnicujące wysokość potrąceń w zależności od rodzaju zaległości. Nadal więc po dokonaniu egzekucji emerytowi lub renciście powinno pozostać:
- 20 proc. najniższej emerytury lub renty w przypadku potrąceń z tytułu opłat za pobyt w domu pomocy społecznej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym;
- 50 proc. najniższej emerytury przy potrącaniu lub egzekwowaniu sum ustalonych na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie należności alimentacyjnych wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi oraz sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie należności innych niż alimentacyjne,
- 60 proc. najniższej emerytury przy potrącaniu innych należności.
Od 1 lipca 2017 roku dojdzie jeszcze jeden próg. Świadczenia z ubezpieczenia społecznego będą wolne od egzekucji i potrąceń także w części odpowiadającej 75 proc. kwoty najniższej emerytury lub renty - przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne, wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi. Zasada ta obowiązywać będzie również w przypadku zbiegu egzekucji komorniczych, z wyjątkiem roszczeń alimentacyjnych.
Ponadto od 1 marca 2017 roku wrosły kwoty najniższych świadczeń wypłacanych przez ZUS. Najniższa emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i renta rodzinna wynosi teraz 1000 zł brutto, a renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy - 750 zł brutto.
W efekcie od 1 lipca 2017 roku w przypadku emerytur kwoty wolne od potrąceń wyniosą:
- 20 proc. najniższej emerytury - 200 zł (1 000 zł x 20 proc.)
- 50 proc. najniższej emerytury - 500 zł (1 000 zł x 50 proc.)
- 60 proc. najniższej emerytury - 600 zł (1 000 zł x 60 proc.)
- 75 proc. najniższej emerytury - 750 zł (1 000 zł x 20 proc.)
Już teraz obowiązują trzy pierwsze stawki.