Zwolnione ze składek mogą być nie tylko odprawy i odszkodowania przysługujące pracownikowi w związku z rozwiązaniem z nim stosunku pracy na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów. Dotyczy to także porozumień negocjowanych ze związkami zawodowymi oraz indywidualnych ustaleń zawieranych ze zwalnianymi osobami – wyjaśnił Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Sprawa dotyczyła przedsiębiorcy, który na podstawie regulaminu programu dobrowolnych odejść zamierzał zapewnić świadczenie finansowe tym pracownikom, z którymi zostanie rozwiązany stosunek pracy w ramach tej inicjatywy. Chodzi o dodatkową odprawę pieniężną w wysokości dwumiesięcznego lub jednomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego (w zależności od daty rozwiązania stosunku pracy) oraz odprawę wyliczoną jako nagroda jubileuszowa. Firma zaczęła się zastanawiać, czy wypłaty z tego tytułu stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Nie była pewna, czy takie przychody korzystają ze zwolnienia na podstawie par. 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1949). Zgodnie z tym przepisem podstawy wymiaru składek nie stanowią m.in. odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy.
ZUS: Raty spłacane w terminie nie uwolnią od statusu dłużnika
ZUS: Raty spłacane w terminie nie uwolnią od statusu dłużnika

Zobacz również
ZUS uznał, że to prawidłowe podejście. Tłumaczył, że katalog świadczeń wymienionych w tym przepisie ma charakter otwarty. Zwolnienie ze składek nie dotyczy więc wyłącznie odpraw i odszkodowań przysługujących na podstawie przepisów powszechnie obowiązujących, ale też porozumień negocjowanych ze związkami zawodowymi na poziomie zakładu pracy lub indywidulanych ustaleń zawieranych ze zwalnianymi pracownikami w ramach obowiązującej swobody umów. Ta zasada w prawie pracy oznacza dopuszczalność regulowania w umowie wszystkich spraw, jeśli nie pogarsza to sytuacji pracownika w porównaniu z przepisami powszechnie obowiązującymi.
ZUS zaznaczył jednak, że par. 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia znajduje zastosowanie jedynie w przypadku, gdy wypłata odszkodowania pozostaje w bezpośrednim i nierozerwalnym związku z wygaśnięciem lub rozwiązaniem stosunku pracy. Tak było w opisywanym przypadku, ZUS uznał więc, że takie odprawy pieniężne nie będą oskładkowane.
DecyzjaZUS oddział w Gdańsku z 26 maja 2022 r. ( DI/100000/43/536/2022)