Jednostka budżetowa prowadzi zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, z którego zgodnie z regulaminem przyznaje, stosując kryteria socjalne, dopłaty m.in. do wypoczynku małoletnich dzieci w różnych formach. Jedna z pracownic złożyła wniosek o dofinansowanie obozu snowboardowego organizowanego dla dzieci w Bieszczadach podczas ferii zimowych. Taki sposób spędzenia czasu organizuje biuro turystyczne. Wniosek został zaakceptowany i pracownica otrzyma w lutym 2022 r. dopłatę z ZFŚS w wysokości po 800 zł na dwoje dzieci w wieku 10 i 12 lat (w sumie 1600 zł). Pracownica złożyła dodatkowo kopię przelewu bankowego potwierdzającego wpłatę na imprezę dzieci. Wynagrodzenie pracownicy składa się z podstawy zasadniczej w wysokości 3800 zł oraz dodatku stażowego 342 zł. Ma ona prawo do podstawowych kosztów uzyskania przychodów i złożyła oświadczenie PIT-2, nie jest uczestnikiem Pracowniczych Planów Kapitałowych.

odpowiedź

Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (ZFŚS) jest przeznaczony na prowadzenie działalności socjalnej polegającej na świadczeniu przez pracodawcę ulgowych usług m.in. na rzecz różnych form wypoczynku. Mogą to być tzw. wczasy pod gruszą, wycieczki, pobyt w sanatoriach itp., w tym także przeznaczone dla dzieci i młodzieży takie formy, jak obozy, kolonie lub zimowiska. Wsparcie socjalne zazwyczaj polega na udzieleniu przez pracodawcę dofinansowania do danej opcji wypoczynku. Świadczenia dostępne są dla osób uprawnionych, wymienionych w regulaminie funduszu, którymi są m.in. pracownicy i ich rodziny. Przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu. Zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z zasobów funduszu, z uwzględnieniem kryteriów socjalnych, oraz zasady przeznaczania środków na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej pracodawca powinien określić w regulaminie ustalanym z organizacją związkową, a jeżeli takiej nie ma ‒ w regulaminie uzgodnionym z pracownikiem wybranym przez załogę do reprezentowania jej interesów. Zatem np. dopłaty do zimowiska mogą być ujęte w regulaminie ZFŚS jako jedna z form wypoczynku.
Ulga pod pewnymi warunkami
Przychodem ze stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia dające podatnikowi przysporzenie majątkowe, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy. Tak też jest w przypadku dofinansowania wypoczynku pracownika i jego rodziny. Jest ono przyznawane w związku z istniejącym stosunkiem pomiędzy pracodawcą a pracownikiem -rodzicem dziecka. Zatem przychód z tego tytułu należy zaliczyć do przychodu pracownika jako osoby uprawnionej, pochodzącego ze stosunku pracy. Opodatkowaniu podlegają wszelkie dochody poza tymi zwolnionymi.
Zwolnione z podatku dochodowego są dopłaty do: wypoczynku dzieci i młodzieży do lat 18 zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, w formie wczasów, kolonii, obozów i zimowisk, w tym również połączonego z nauką, pobytu na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych i leczniczo-opiekuńczych oraz przejazdów związanych z tym wypoczynkiem i pobytem na leczeniu:
Projekt nowelizacji kodeksu pracy: Zdalna praca, dłuższe urlopy. Co jeszcze się zmieni?
Projekt nowelizacji kodeksu pracy: Zdalna praca, dłuższe urlopy. Co jeszcze się zmieni?

Zobacz również
a) z funduszu socjalnego, ZFŚS oraz zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra - niezależnie od ich wysokości,
b) z innych źródeł ‒ do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2000 zł (w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego następującego po roku, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19, limit wynosi 3000 zł).
Powyższa ulga jest obwarowana kilkoma warunkami. Dopłaty do wypoczynku podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego, jeżeli:
  • wypoczynek jest zorganizowany;
  • organizatorem wypoczynku jest podmiot prowadzący działalność w tym zakresie;
  • forma wypoczynku nie odbiega swoim charakterem od wymienionych form wypoczynku, takich jak wczasy, kolonie, obozy lub zimowiska, przy czym może to być również wypoczynek połączony z nauką, pobyt na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych, leczniczo-opiekuńczych;
  • dopłata dotyczy dzieci i młodzieży uczestniczących w wypoczynku, które nie ukończyły 18. roku życia.
Nie każda dopłata do ferii może korzystać ze zwolnienia, a tylko ta, która związana jest z wypoczynkiem zorganizowanym. Intencją ustawodawcy jest bowiem wyłączenie z zakresu przedmiotowego zwolnienia dopłat do niezorganizowanych form wypoczynku, takich np. jak wczasy „pod gruszą”.
W przepisach prawa podatkowego nie zostało zdefiniowane pojęcie „wypoczynku”, dlatego należy odnieść się do definicji zawartej w ustawie o systemie oświaty. Zgodnie z nią, ilekroć jest mowa o wypoczynku, należy przez to rozumieć wypoczynek organizowany dla dzieci i młodzieży w celach rekreacyjnych lub regeneracji sił fizycznych i psychicznych, połączony ze szkoleniem lub pogłębianiem wiedzy, rozwijaniem zainteresowań, uzdolnień lub kompetencji społecznych dzieci i młodzieży, trwający nieprzerwanie co najmniej dwa dni, w czasie ferii letnich i zimowych oraz wiosennej i zimowej przerwy świątecznej, w kraju lub za granicą, w szczególności w formie kolonii, półkolonii, zimowiska, obozu i biwaku.
Definiując powyższe formy wypoczynku zgodnie z Uniwersalnym słownikiem języka polskiego Wydawnictwa Naukowego PWN SA, pod ich pojęciem należy rozumieć:
  • wczasy, czyli wypoczynek, którego organizatorzy za opłatą zapewniają noclegi, wyżywienie, a niekiedy także rozrywki,
  • kolonie, czyli zorganizowany pobyt wypoczynkowy dzieci i młodzieży szkolnej w czasie wakacji poza miejscem stałego zamieszkania,
  • obóz, czyli formę zorganizowanego wypoczynku grupy ludzi, połączoną z uprawianiem sportu, nauką czegoś,
  • zimowisko, czyli zorganizowany wyjazd wypoczynkowy dla dzieci w czasie ferii zimowych,
  • wycieczkę, czyli wędrówkę lub wyjazd w celach turystycznych.
Z kolei półzimowisko to forma zespołowego wypoczynku dla dzieci w miejscu ich zamieszkania, organizowana najczęściej przez szkoły, domy kultury lub prywatne placówki w czasie wakacji lub ferii zimowych. W ciągu dnia dzieci mają zorganizowane rozmaite zajęcia edukacyjne, aktywnie spędzają czas, są pod stałą opieką, mają zapewnione wyżywienie - tak jak na zimowisku czy kolonii - jednak po południu są odbierane przez rodziców i wracają do domu. Do form wypoczynku dziecka, których dofinansowanie może zostać zwolnione z podatku, zaliczyć można zatem także półkolonie i półzimowiska. Dla zwolnienia podatkowego nie ma bowiem znaczenia, że półkolonie lub półzimowiska nie zostały wprost wymienione wśród form wypoczynku wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Aby omawiane zwolnienie miało zastosowanie, wypoczynek powinien być zorganizowany przez podmiot, który ma formalno-prawne umocowanie do wykonywania czynności związanych z organizowaniem wypoczynku, określone w dokumentach stanowiących podstawę jego funkcjonowania. Istotne jest zatem, aby podmiot organizujący wypoczynek dla dzieci zajmował się tym statutowo lub w ramach działalności gospodarczej.
Do podmiotów prowadzących działalność w zakresie wypoczynku zaliczyć można podmioty, które świadczą usługi wypoczynkowe w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, np. biura turystyczne lub inne podmioty prowadzące działalność w formie domów wczasowych, pensjonatów, gospodarstw agroturystycznych itp. oraz podmioty, które zajmują się statutowo tego rodzaju działalnością, tj.:
  • Kościoły, których działalnością statutową może być organizowanie wypoczynku zorganizowanego,
  • stowarzyszenia, organizacje charytatywne, fundacje, które również zajmują się statutowo tego rodzaju działalnością,
  • szkoły i placówki, osoby prawne i fizyczne, a także jednostki nieposiadające osobowości prawnej, o których mowa w art. 92c ustawy o systemie oświaty.
To na pracowniku ubiegającym się o dofinansowanie wypoczynku ciąży obowiązek przedłożenia stosownych dokumentów i udowodnienie prawa do zwolnienia. Takim dowodem może być np. faktura VAT, rachunek, dowód wpłaty KP, przelew bankowy, przekaz pocztowy, który zawiera co najmniej:
  • nazwę i adres podmiotu prowadzącego działalność w zakresie organizacji wypoczynku, na rzecz którego została dokonana wpłata (w razie wątpliwości należy zwrócić się z zapytaniem do usługodawcy, czy świadczy usługi w zakresie organizacji wypoczynku w ramach prowadzonej działalności gospodarczej lub czy zajmuje się statutowo tego typu działalnością),
  • określenie formy wypoczynku (obóz lub zimowisko),
  • imię i nazwisko dziecka korzystającego z zorganizowanej formy wypoczynku,
  • imię i nazwisko osoby dokonującej zapłaty,
  • kwotę i datę dokonania zapłaty.
Bez należności do ZUS
Świadczenia finansowane ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach ZFŚS są w całości zwolnione ze składek na ZUS. Nie ma tu żadnego ograniczenia kwotowego. Istotne, by były one przyznawane w zgodzie z kryteriami socjalnymi.
W opisywanej sytuacji pracownica nie ma prawa do ulgi dla klasy średniej, ponieważ jej miesięczny przychód nie przekracza 5701 zł. Co prawda, w lutym łączna kwota przychodu wyniesie 5742 zł, jednak dla potrzeb ustalenia, czy ulga przysługuje, nie wlicza się przychodów zwolnionych z PIT. U pracownicy znajdą też zastosowanie przepisy dotyczące odroczenia terminu poboru części zaliczki na podatek dochodowy wprowadzone rozporządzeniem z 7 stycznia 2022 r. Jej miesięczny przychód ze stosunku pracy jest niższy niż 12 800 zł (przychody zwolnione z podatku nie wchodzą w ten limit). Należy więc dokonać obliczenia zaliczki na podatek według Polskiego Ładu oraz według zasad podatkowych obowiązujących na 31 grudnia 2021 r. Jeśli zaliczka ustalona po nowemu okaże się wyższa, trzeba będzie pobrać ją w wysokości odpowiadającej zaliczce liczonej jeszcze według przepisów zeszłorocznych. Jednak jak wynika z poniższej listy, zmiany wprowadzone przez Polski Ład wyszły na korzyść pracownicy, ponieważ nowa zaliczka jest niższa.©℗
ikona lupy />
Polski Ład. Logo / Dziennik Gazeta Prawna
Lista płac na luty 2022 r. ©℗
Poz. Składniki Działanie Kwota
1. a) Wynagrodzenie za pracęb) Dodatek za staż pracyc) Dofinansowanie do wypoczynku 3800 zł342 zł1600 zł
2. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne poz. 1a + poz. 1b 4142 zł
3. Składki społeczne finansowane przez pracownika poz. 2 x 13,71 proc. 567,87 zł
4. Podstawa wymiaru składki zdrowotnej poz. 2 - poz. 3 3574,13 zł
5. Składka zdrowotna do ZUS poz. 4 x 9 proc. 321,67 zł
6. Przychód poz. 1a + poz. 1b + poz. 1c 5742 zł
7. Koszty uzyskania przychodów 250 zł
8. Ulga dla klasy średniej ‒
9. Kwota zmniejszająca podatek 425 zł
10. Podstawa opodatkowania poz. 1a + poz. 1c ‒ poz. 7 ‒ poz. 3 3324 zł
11. Zaliczka na podatek:a) wg Polskiego Ładub) wg zasad z 2021 r.c) do pobrania zaliczka niższa (poz. 10 x 17 proc.) ‒ poz. 9(poz. 10 x 17 proc.) ‒ 43,76 zł ‒ 277 zł 140 zł244 zł140 zł
12. Dochód netto poz. 1abc ‒ poz. 3 ‒ poz. 5 ‒ poz. 11c 4712,46 zł
Podstawa prawna
•art. 2 i 8 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 746; t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2445)
•art. 12 ust. 1, art. 21 ust. 1 pkt 78, art. 32, art. 52l pkt 4 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128; ost. zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 138)
•par. 1, par. 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1949)
•art. 92a, art. 92c ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1915)
•rozporządzenie ministra finansów z 7 stycznia 2022 r. w sprawie przedłużenia terminów poboru i przekazania przez niektórych płatników zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych (Dz.U. poz. 28)