Subskrybuj nas na Youtube
Konieczność opłacania składek na ubezpieczenie społeczne zależy od podstawy zarobkowania. Znaczenie ma także to, czy umowa lub działalność stanowi dla seniora jedyne źródło dodatkowych przychodów
Czy istnieją zwolnienia od limitów dorabiania
Po ukończeniu wieku 65 lat i 5 miesięcy przeszedłem na emeryturę. Aby dorobić, podpisałem umowę-zlecenie. Będę otrzymywał co miesiąc kwotę 2 tys. zł. Czy konieczne będzie opłacanie składek od tej umowy?
TAK
Jeśli osoba posiadająca uprawnienia emerytalne zawiera umowę-zlecenie i jest to dla niej jedyny tytuł do ubezpieczeń, czyli jedyne źródło zarobkowania, to od tej umowy muszą być opłacane składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe. Obowiązkowe jest także ubezpieczenie zdrowotne. Fakt zarobkowania nie będzie miał jednak wpływu na wysokość świadczenia. Prawo do emerytury ulega zawieszeniu lub zmniejszeniu w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, a wic m.in. z umowy-zlecenia. Zasady tej nie stosuje się jednak do emerytów, którzy przed podjęciem takiej działalności osiągnęli powszechny wiek emerytalny. Dla mężczyzn urodzonych od 1 stycznia 1949 r. do 31 marca 1949 r. wynosi on co najmniej 65 lat i 5 miesięcy. Osoby, które ukończą powszechny wiek emerytalny, mogą dorabiać bez ograniczeń, co oznacza, że uzyskiwany przez nie przychód (niezależnie od jego wysokości) nie wpływa na kwotę wypłacanej przez ZUS emerytury. Zatem emeryt nie musi rozliczać się z ZUS z uzyskiwanego przychodu.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 9 ust. 4a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.).
Art. 24 ust. 1b pkt 1, art. 103, art. 104 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).
Czy umowa o dzieło stanowi tytuł do ubezpieczeń
Rozwiązałam umowę o pracę z powodu przejścia na emeryturę. Mój były pracodawca chce podpisać ze mną umowę o dzieło. Będę sporządzała kosztorysy inwestycji. Czy taka umowa z byłym pracodawcą musi być oskładkowana?
NIE
Umowa o dzieło nie stanowi samoistnego tytułu do ubezpieczeń. Oznacza to, że od wypłacanego wynagrodzenia nie będą naliczane ani składki na ubezpieczenia społeczne, ani na ubezpieczenie zdrowotne. Składki te są obowiązkowe tylko gdy umowa o dzieło zostaje zawarta z pracodawcą albo jest wykonywana na jego rzecz. Zasada ta nie dotyczy jednak umowy o dzieło podpisanej z byłym pracodawcą.
Podstawa prawna
Art. 6 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.).
Art. 66 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.).
Czy przedsiębiorca płaci składki na zdrowie
Zastanawiam się nad założeniem własnej firmy po przejściu na emeryturę. Z moich obliczeń wynika, że kwota tego świadczenia nie będzie wysoka i konieczne będzie dorabianie. Czy emeryt prowadzący działalność gospodarczą ma szansę na zwolnienie z opłacania składek?
TAK
Prowadzenie pozarolniczej działalności nie stanowi tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych dla osób mających ustalone prawo do emerytury. Podlegają one dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu, a jeśli do nich przystąpią, muszą też opłacać składkę wypadkową. Wszystkie osoby prowadzące pozarolniczą działalność, a więc także emeryci, podlegają natomiast obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu. Składka jest opłacana od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 75 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kw. roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku. Składka ta w 2014 roku nie może być niższa niż 270,40 zł (9 proc. x 3004,48 zł).
Od zasady obowiązkowego opłacania składki zdrowotnej przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność jest wyjątek. Składki tej nie opłaca bowiem osoba, której świadczenie emerytalne nie przekracza miesięcznie kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2014 roku 1680 zł, a w 2015 roku 1750 zł), o ile:
1. uzyskuje ona dodatkowe przychody z działalności w wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 50 proc. kwoty najniższej emerytury (50 proc. z 844,45 zł = 422,23) lub
2. opłaca podatek dochodowy w formie karty podatkowej.
Wyjaśnić trzeba, że po spełnieniu wymienionych wyżej warunków osoba prowadząca pozarolniczą działalność i mająca ustalone prawo do emerytury podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu, ale jest zwolniona z opłacania składek. Oznacza to, że jest zobowiązana dokonać zgłoszenia do ubezpieczenia, jak również składać co miesiąc dokumenty rozliczeniowe, w których wykazuje podstawę wymiaru składki we wskazanej wyżej wysokości oraz zerową składkę. Jeżeli jednak w danym miesiącu nie są spełnione przesłanki do zwolnienia z opłacania składki, to za ten miesiąc musi zostać opłacona od podstawy nie niższej niż 75 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (minimum 270,40 zł).
Podstawa prawna
Art. 9 ust. 5 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.).
Art. 81 ust. 2, art. 82 ust. 8 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.).
Czy zlecenie musi być oskładkowane
Mam prawo do emerytury i pracuję na pół etatu za wynagrodzeniem w wysokości 900 zł. Od przyszłego miesiąca chcę podpisać z zupełnie inną firmą umowę-zlecenie. Czy od tej umowy również będą opłacane wszystkie składki?
NIE
Zleceniobiorca mający ustalone prawo do emerytury podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli równocześnie nie pozostaje w stosunku pracy. Zatem obecnie bez względu na wysokość wynagrodzenia uzyskiwanego z umowy o pracę emeryt podlega ze zlecenia obowiązkowo tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu. W kwestii oskładkowania umowy-zlecenia w takiej sytuacji planowane są zmiany. Uchwalił je Sejm 24 października i ustawa została przekazana do senatu. Zmiany mają wejść w życie od 1 stycznia 2016 roku. Zgodnie z nimi ma obowiązywać zasada kumulowania tytułów do ubezpieczeń (umowy o pracę i zlecenia) w przypadku uzyskiwania z nich podstawy wymiaru składek niższej niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Podstawa prawna
Art. 9 ust. 4a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.).
Czy powiadomić ZUS o umowie o pracę
Pół roku temu nabyłam prawo do wcześniejszej emerytury. Teraz dostałam propozycję zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony. Zaproponowano mi pół etatu i wynagrodzenie w wysokości 2 tys. zł. Czy od takiej umowy muszę opłacać wszystkie składki mimo uprawnień emerytalnych?
TAK
Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę podlega zawsze obowiązkowo wszystkim ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu, a także ubezpieczeniu zdrowotnemu. Obowiązek tych ubezpieczeń istnieje od dnia nawiązania do dnia ustania stosunku pracy. Nie ma znaczenia rodzaj zawartej umowy o pracę – na czas określony czy nieokreślony, wymiar czasu pracy ani to, czy zatrudniana osoba ma inne tytuły do ubezpieczeń, np. ma już inną umowę o pracę. Zatem zawarcie każdej umowy o pracę powoduje konieczność zgłoszenia pracownika do wszystkich ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego oraz opłacania składek.
Osoby pobierające wcześniejszą emeryturę muszą niezwłocznie powiadomić oddział ZUS wypłacający im to świadczenie o podjęciu działalności stanowiącej tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, a także o wysokości przychodu. Na tej podstawie ZUS podejmie decyzję, czy spowoduje to zawieszenie albo zmniejszenie emerytury, czy też dorabianie nie będzie miało wpływu na jej wysokość.
Emerytura jest zmniejszana w razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Natomiast w przypadku osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia prawo do emerytury jest zawieszane. W październiku i listopadzie limity te wynoszą 2618 zł i 4862 zł. Zatem osiąganie przez osobę uprawnioną do wcześniejszej emerytury przychodu w kwocie 2 tys. zł nie będzie miało wpływu na jej wysokość. Nie zwalnia to jednak emeryta z obowiązków informacyjnych i rozliczenia się z ZUS po zakończeniu roku kalendarzowego.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 9 ust. 4, art. 18 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.).
Art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.).
Art. 103, art. 104 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).