Subskrybuj nas na Youtube
Matki, które przeszły na emeryturę wcześniejszą kobiet (EWK), będą mogły złożyć wniosek o przyznanie świadczenia wyrównawczego. Zostanie ono wypłacone w kwocie stanowiącej różnicę między świadczeniem pielęgnacyjnym a ich emeryturą.
Przewiduje to ustawa z 29 października 2021 r. o świadczeniu wyrównawczym dla osób uprawnionych do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dziećmi wymagającymi stałej opieki (Dz.U. poz. 2314), która zacznie obowiązywać od nowego roku. Zawarte w niej przepisy realizują jeden z postulatów od lat zgłaszanych przez opiekunów niepełnosprawnych – obecnie już dorosłych – dzieci. Chodzi tutaj o osoby, najczęściej matki, które w latach 90. XX w. zrezygnowały z pracy, aby zajmować się niepełnosprawnym potomkiem i na podstawie rządowego rozporządzenia skorzystały z emerytury EWK. Wysokość tego świadczenia zwykle oscyluje w okolicach najniższej emerytury (obecnie jest to 1250 zł). Było to rozwiązanie funkcjonujące przed wprowadzeniem świadczenia pielęgnacyjnego.
Problem polega na tym, że z roku na rok pogłębia się dysproporcja między wysokością pomocy finansowej dla matek na emeryturze EWK oraz dla tych osób, którym gmina przyznała świadczenie pielęgnacyjne. Jest to wynik tego, że EKW jest waloryzowane na takich zasadach jak pozostałe emerytury, a świadczenie pielęgnacyjne jest podnoszone o tyle procent, o ile rośnie najniższe wynagrodzenie i w efekcie od 1 stycznia 2022 r. będzie wynosić 2119 zł. Co więcej matki na emeryturze EWK nie mogą otrzymywać świadczenia pielęgnacyjnego, bo nie można go łączyć z pobieraniem jakiejkolwiek emerytury (a także renty, z wyjątkiem tej z powodu częściowej niezdolności do pracy).
To zróżnicowanie ma zmienić wspomniana ustawa. Daje ona matkom, które są lub były uprawnione do emerytury EWK (bo po jej uzyskaniu mogły przejść na inne świadczenie emerytalno-rentowe), możliwość złożenia wniosku o świadczenie wyrównawcze – pod warunkiem że dalej zajmują się niepełnosprawnym dzieckiem. Będzie ono ustalone w kwocie stanowiącej różnicę między tym, ile wynosi świadczenie pielęgnacyjne, a pobieraną przez opiekunki emeryturą EWK lub inną. Wniosek będzie składany do ZUS lub innego organu emerytalno-rentowego. Artykuł 14 ustawy wskazuje, że jeśli wpłynie on do 28 lutego 2022 r., czas na jego rozpatrzenie minie 31 marca. W takim przypadku świadczenie wyrównawcze zostanie wypłacone z wyrównaniem od 1 stycznia.
Co istotne, kwota świadczenia wyrównawczego będzie co roku się zmieniała, bo 1 stycznia następuje waloryzacja świadczenia pielęgnacyjnego, a w marcu waloryzacja emerytur i rent. ZUS będzie więc przeliczać jego wysokość, ale – aby nie robić tego dwa razy – obydwie waloryzacje będzie uwzględniał łącznie i zmieniał kwotę świadczenia wyrównawczego tylko raz. Będzie to następowało w marcu, matka otrzyma wtedy wyrównanie za styczeń i luty.
Ponadto w ustawie znalazł się też przepis dotyczący osób otrzymujących świadczenie pielęgnacyjne, które po 1 stycznia 2022 r. złożą wniosek o emeryturę, rentę, rentę rodzinną, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne lub rodzicielskie świadczenie uzupełniające. Zgodnie z art. 12 będzie im przysługiwać świadczenie pielęgnacyjne, jeśli okaże się korzystniejsze.
– Do tej pory było tak, że nawet gdy osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne osiągała wiek emerytalny, zwykle nie składała wniosku do ZUS o emeryturę właśnie z tego względu, że w wielu przypadkach to świadczenie jest wyższe. Nie chciała więc z niego rezygnować. W praktyce ten przepis możne więc niewiele zmienić – mówi Bogumiła Jastrzębska, kierownik działu świadczeń rodzinnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Katowicach.©℗
Etap legislacyjny
Wejdzie w życie 1 stycznia 2022 r.
