Od kilku lat jestem uprawniony do wcześniejszej emerytury. Kilka miesięcy temu podjąłem ponownie zatrudnienie. W czerwcu 2014 r. złożyłem w ZUS oświadczenie, w którym zadeklarowałem, że będę uzyskiwał miesięczny przychód w wysokości 5000 zł. Na tej podstawie ZUS wypłacał mi w kolejnych miesiącach świadczenie w maksymalnie zmniejszonej wysokości. Mimo że mój przychód w ostatnim czasie nie uległ żadnej zmianie, we wrześniu nie otrzymałem już emerytury, a jedynie decyzję, w której ZUS poinformował mnie o jej zawieszeniu. Czy były podstawy do wydania takiej decyzji?
Tak. Osoby uprawnione do emerytury, które nie ukończyły powszechnego wieku emerytalnego, nie mogą dorabiać bez ograniczenia, jeśli chcą pobierać swoje świadczenie w pełnej wysokości. Jeśli przychód emeryta z działalności zarobkowej objętej obowiązkiem ubezpieczeń społecznych (np. z tytułu stosunku pracy) jest wyższy od niższej kwoty granicznej (70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za ostatni kwartał kalendarzowy), ale nie przekracza wyższego progu zarobkowego (130 proc. tego wynagrodzenia), świadczenie podlega odpowiedniemu zmniejszeniu. W razie przekroczenia wyższego progu zarobkowego – ZUS zawiesza emeryturę.
Osoba uprawniona do emerytury, która zamierza uzyskiwać przychód z działalności zarobkowej objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, musi o tym powiadomić ZUS, składając własne oświadczenie.
Nie musi przy tym podawać konkretnej wysokości swoich zarobków. Wystarczy, że wskaże, czy zamierza uzyskiwać przychód skutkujący zawieszeniem lub zmniejszeniem świadczenia, czy też nie powodujący takich skutków. Na podstawie przekazanego oświadczenia ZUS zawiesza bądź zmniejsza emeryturę albo nadal wypłaca ją w pełnej kwocie.
Progi zarobkowe zmieniają się raz na kwartał, tj. od 1 marca, 1 czerwca, 1 września i 1 grudnia każdego roku, wraz ze zmianą wysokości podawanej przez prezesa GUS kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. Średnia płaca w drugim kwartale 2014 r. wyniosła 3739,97 zł i okazała się niższa od tej z pierwszego kwartału (3895,31 zł). W związku z tym od 1 września 2014 r. obniżyły się również progi zarobkowe wpływające na wypłatę emerytur. Niższa kwota graniczna wynosi obecnie 2618 zł (poprzednio 2726,80 zł), a wyższa kwota graniczna – 4862 zł (poprzednio 5063,90 zł).
W związku z tym, że czytelnik złożył w ZUS oświadczenie o uzyskiwaniu przychodu w wysokości 5000 zł, obniżenie wyższego progu zarobkowego od 1 września 2014 r. poniżej tej kwoty spowodowało, że świadczenie wypłacane dotychczas w maksymalnie zmniejszonej wysokości musiało zostać zawieszone od 1 października 2014 r.
Z uwagi jednak na niewielkie przekroczenie wyższego progu zarobkowego, po przeprowadzeniu przez ZUS rocznego rozliczenia uzyskiwanego przychodu, czytelnik będzie mógł odzyskać zawieszoną część świadczenia, dokonując dobrowolnej wpłaty na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych (w wysokości przekroczenia wyższego progu zarobkowego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy).
Podstawa prawna
Art. 103, 104 i 127 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).
Komunikat prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 20 sierpnia 2014 r. w sprawie kwot przychodu odpowiadających 70 proc. i 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za II kwartał 2014 r. stosowanych przy zmniejszaniu albo zawieszaniu emerytur i rent (M.P. z 2014 r. poz. 719).