Na jakich zasadach wypłacana jest emerytura proporcjonalna po śmierci uprawnionego [PORADNIA UBEZPIECZENIOWA]

Byłem upoważniony do pobierania emerytury za moją matkę, która zmarła 10 maja tego roku za granicą, gdzie mieszkała z bratem od 20 lat. ZUS wypłacił emeryturę jeszcze za maj, a teraz domaga się jej zwrotu w całości za ten miesiąc. Czy decyzja jest prawidłowa? Złożyłem odwołanie, bo uważam, że nie powinienem zwracać całej emerytury.

• Na jakich zasadach wypłacana jest emerytura proporcjonalna po śmierci uprawnionego
• Jakie wymogi musi spełniać zagraniczne zaświadczenie lekarskie, aby być podstawą do wypłaty zasiłku chorobowego
• Dlaczego powiązania kapitałowe nie są wystarczające do uznania pracodawcy za płatnika umów zawartych z podmiotem trzecim
• Jaki charakter ma protokół kontroli w trakcie procesu po złożeniu odwołania przez skontrolowanego

Zgodnie z art. 101 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (dalej: ustawa emerytalna) prawo do świadczeń ustaje ze śmiercią osoby uprawnionej. Ustawa emerytalna przewiduje w art. 136a proporcjonalną wypłatę świadczenia. Zgodnie z ust. 1 kwotę emerytury lub renty przysługującej za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. W razie zaś śmierci emeryta lub rencisty wstrzymanie wypłaty świadczenia następuje od miesiąca przypadającego po miesiącu, w którym zmarł emeryt lub rencista.

• wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie do nich prawa albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, jeżeli pobierający był pouczony o braku do nich prawa;
• przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą świadczenia.

Nie będzie konieczne tłumaczenie zaświadczenia na język polski, gdyż zaświadczenie w języku francuskim jest podstawą do otrzymania świadczeń z ubezpieczenia chorobowego w Polsce. Zgodnie z par. 5 rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub ich wysokość oraz dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłków (dalej: rozporządzenie) dokumentem niezbędnym do przyznania i wypłaty zasiłku chorobowego za okres niezdolności do pracy orzeczonej za granicą jest zaświadczenie lekarskie wystawione w zagranicznym zakładzie leczniczym lub przez zagranicznego lekarza:

• zawierające nazwę zagranicznego zakładu leczniczego lub imię i nazwisko zagranicznego lekarza, opatrzone datą wystawienia i podpisem;
• określające początkową i końcową datę tej niezdolności.

• państw członkowskich Unii Europejskiej;
• państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej;
• państw stron umów międzynarodowych w zakresie zabezpieczenia społecznego, których stroną jest Polska, w językach urzędowych tych państw (np. USA, Kanada, Izrael).

Nie, samo powiązanie kapitałowe nie może być podstawą do zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z tym przepisem za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Co prawda płatnicy skarżą się, że ZUS nadużywa niekiedy możliwości obciążenia składkami zazwyczaj „większego” płatnika, nie można jednak zapominać, że przepis ten został wprowadzony w celu wyeliminowania możliwości obchodzenia prawa.

ZUS w trakcie kontroli sprawdza prawidłowość wykonywania zadań i obowiązków w zakresie ubezpieczeń społecznych przez płatników składek. Kontrola może obejmować w szczególności zgłaszanie do ubezpieczeń społecznych oraz prawidłowość i rzetelność obliczania, potrącania i opłacania składek oraz innych składek i wpłat, do których pobierania zobowiązany jest ZUS. W trakcie kontroli inspektor ma prawo m.in. badać wszelkie księgi, dokumenty finansowo-księgowe i osobowe oraz inne nośniki informacji związane z zakresem kontroli, jak również żądać udzielania informacji przez płatnika składek i ubezpieczonego.