Trzy lata temu nasz pracownik uległ wypadkowi przy pracy. Otrzymał z tego tytułu świadczenia i przeszedł rehabilitację. Kilka miesięcy temu wrócił do pracy, ale niedawno wpłynęło na naszą skrzynkę PUE ZUS zaświadczenie lekarskie o jego niezdolności do pracy. Pracownik poinformował nas jednocześnie, że obecna choroba jest następstwem dawnego wypadku przy pracy. Na jakiej podstawie można przyjąć, że choroba, która ujawniła się po trzech latach od wypadku, jest jego następstwem? Jak należy ustalić prawo do zasiłku w takiej sytuacji?

Nie ma przeszkód, aby pracownik wystąpił o zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego nawet kilka lat po wypadku, o ile niezdolność do pracy jest spowodowana tym wypadkiem. Podstawą do wypłaty zasiłku w opisywanej sytuacji będzie wystawione przez lekarza leczącego zaświadczenie, w którym lekarz stwierdza, że obecna choroba pozostaje w związku z wypadkiem przy pracy sprzed trzech lat.
Następstwa też brane pod uwagę
Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (dalej: ustawa wypadkowa) definiuje wypadek przy pracy w art. 3. Zgodnie z nim za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
  • podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,
  • podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,
  • w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Na równi z wypadkiem przy pracy, w zakresie uprawnienia do świadczeń określonych w ustawie, traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ:
  • w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w ust. 1, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań,
  • podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony,
  • przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.
Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego przysługują osobom objętym tym ubezpieczeniem w związku z niezdolnością do pracy spowodowaną wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. Przysługują także, gdy niezdolność do pracy wynika z późniejszych następstw stwierdzonego wcześniej wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.
Prawo do zasiłku chorobowego z tytułu wypadku przy pracy przysługuje niezależnie od okresu podlegania ubezpieczeniu wypadkowemu, tj. bez okresu wyczekiwania, a więc już od pierwszego dnia podlegania temu ubezpieczeniu. Do przyznania i wypłaty zasiłku chorobowego wymagane są dokumenty przewidziane dla świadczeń finansowanych z ubezpieczenia chorobowego oraz dodatkowo protokół powypadkowy. W przypadku późniejszych następstw wypadku związek niezdolności do pracy z tym wypadkiem powinien być stwierdzony zaświadczeniem lekarskim.
Kilka odrębności
Pracownikowi, którego choroba jest następstwem wypadku przy pracy, przysługuje zasiłek chorobowy w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru za cały okres choroby. Nie ma znaczenia, że np. pracownik wcześniej wykorzystał już cały okres zasiłkowy oraz świadczenie rehabilitacyjne i że te świadczenia zostały wypłacone w związku z niezdolnością do pracy spowodowaną wypadkiem przy pracy.
Okresu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy, za który ubezpieczony otrzyma zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego, nie wlicza się do okresu 33 dni, za który przysługuje wynagrodzenie wypłacane przez pracodawcę.
Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc zachorowania. Wynagrodzenie to stanowi przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz chorobowe, finansowanych ze środków pracownika, tj. 13,71 proc.
Jeżeli ubezpieczenie trwało krócej niż 12 miesięcy kalendarzowych, to podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętny miesięczny przychód z faktycznego okresu ubezpieczenia, za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia.
Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego przysługującego pracownikom stosuje się zasady określone w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia chorobowego z uwzględnieniem regulacji zawartych w ustawie wypadkowej. Podstawę stanowi wynagrodzenie wypłacone pracownikowi u pracodawcy, u którego przysługuje zasiłek chorobowy. Za wynagrodzenie uwzględniane w podstawie wymiaru uważa się przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz na ubezpieczenia chorobowe, finansowanych ze środków pracownika.
WAŻNE Okresu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy, za który ubezpieczony otrzyma zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego, nie wlicza się do okresu 33 dni, za który przysługuje wynagrodzenie wypłacane przez pracodawcę.
Podstawa prawna
• art. 3 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1205; ost.zm. M.P. z 2021 r. poz. 217)