Osoba ubiegająca się o emeryturę pomostową nie ma prawa do specjalnego przeliczenia okresów składkowych zaliczanych do kapitału początkowego ze względu na rodzaj wykonywanej pracy. Kolejarz pracujący jako maszynista nie może więc domagać się od ZUS, aby ten obliczył wysokość kapitału początkowego na takich samych zasadach jak emeryturę kolejową. Taką uchwałę wydał wczoraj Sąd Najwyższy, odpowiadając na pytanie prawne sądu apelacyjnego.
Powodem oceny zasad ustalania wysokości tego świadczenia był spór między organem rentowym a pracownikiem PKP przechodzącym na emeryturę pomostową.
Zainteresowany złożył dokumenty potwierdzające wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Wynikało z nich, że od 1972 r. pracował jako maszynista pojazdów trakcyjnych. Ubiegający się o świadczenie był aktywny zawodowo do 2010 r., kiedy ZUS przyznał mu prawo do emerytury pomostowej.
Zainteresowany odwołał się od tej decyzji, tłumacząc, że jego kapitał początkowy został zaniżony, organ rentowy nie zaliczył mu bowiem do okresów składkowych wyjazdu do Iraku. Sprawa trafiła do sądu pracy, który jednak nie uznał zasadności przeliczenia wysokości kapitału początkowego. Ubezpieczony złożył apelację w tej sprawie. W uzasadnieniu wskazał, że okres 18 miesięcy pracy na kontrakcie w Iraku powinien być mu zaliczony do tego dodatku do emerytury kapitałowej. Jego zdaniem obowiązek ten wynikał z rozporządzenia Rady Ministrów z 27 grudnia 1974 r. w sprawie niektórych praw i obowiązków pracowników skierowanych do pracy za granicą w celu realizacji budownictwa i usług związanych z eksportem (t.j. Dz.U. z 1990 r. nr 44, poz. 259 z późn. zm.). Wskazywał, że na podstawie tego przepisu okres pracy poza krajem jest wliczany do pełnoprawnej ciągłości zatrudnienia w macierzystym zakładzie pracy.
Sąd apelacyjny, analizując tę sprawę, zaczął mieć wątpliwości co do sposobu liczenia kapitału początkowego. I właśnie z tego powodu do Sądu Najwyższego trafiło pytanie, czy przy ustalaniu tego świadczenia można stosować specjalny przelicznik dla kolejarzy. Na jego podstawie każdy pełny rok zatrudnienia na kolei na parowym, spalinowym lub elektrycznym pojeździe trakcyjnym, w drużynach konduktorskich oraz na stanowiskach manewrowych lub ustawiaczy liczy się jako 14 miesięcy zatrudnienia na kolei.
Zdaniem SN możliwość przeliczenia czasu pracy maszynisty na podstawie tego przepisu jest możliwa tylko wówczas, kiedy zainteresowany ubiega się o emeryturę kolejową. Sędziowie wskazali, że kapitał początkowy nie jest emeryturą, w tym więc przypadku wszystkie osoby ubiegające się o ten dodatek do emerytury są traktowane tak samo bez względu na rodzaj wykonanej pracy. Co więcej, zainteresowany nie może mieć zwiększonego okresu składkowego o czas wyjazdu eksportowego. Co prawda pracował w Iraku jako maszynista, ale w tym czasie przebywał na urlopie bezpłatnym w PKP. Tym samym ten okres pracy nie mógł być mu zaliczany do emerytury kolejowej, bo z takich uprawnień mogli korzystać wyłącznie pracownicy PKP.
ORZECZNICTWO
Wyrok Sądu Najwyższego z 4 grudnia 2013 r., sygn. akt II UZP 7/13.