– Prawo do wcześniejszej emerytury powinno w takiej sytuacji zależeć od rodzaju wykonywanej pracy, a nie formy własności przedsiębiorstwa – tłumaczy Jerzy Bartnik, prezes Związku Rzemiosła Polskiego.
Problemy z uzyskaniem wcześniejszego świadczenia mają osoby uznane jako współpracujące w latach 1977 – 1996. Sprawą zainteresowali się już posłowie Platformy Obywatelskiej. Poseł Janusz Dzięcioł wskazuje, że obecnie osoby te zaczynają wchodzić w wiek emerytalny. Mają jednak problemy z zakwalifikowaniem wspomnianego okresu zatrudnienia jako stosunku pracy. Mogą tego dochodzić wyłącznie przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych. A to wszystko za sprawą nieobowiązującego już art. 26 ust. 1 ustawy z 18 grudnia 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym rzemieślników i niektórych innych osób prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek oraz członków ich rodzin (Dz.U. nr 40, poz. 235 z późn. zm.). To właśnie ten przepis wprowadził nowe pojęcie tzw. osób współpracujących, nie definiując jednak, na czym owa współpraca ma polegać. W efekcie tego wszyscy pracownicy zakładów rzemieślniczych, których łączył ich z właścicielem stosunek pokrewieństwa, rejestrowani byli w ZUS-ie jako osoby współpracujące (bez możliwości wyboru statusu przez zainteresowanych). Takie rozwiązanie było wygodne dla ZUS, bowiem za osoby współpracujące składki były wyższe niż za pracownika najemnego.
Tylko rodzaj wykonywanej pracy decyduje o prawie do wcześniejszej emerytury

Zobacz również
Te kontrowersyjne przepisy zostały zmienione w 1996 roku. Od tego momentu dalsze zatrudnienie wspomnianych osób w zakładzie na tym samym stanowisku jest już uznawane za pracę w szczególnych warunkach, świadczoną w ramach stosunku pracy.
Wszystko wskazuje, że 19 poprzednich lat zatrudnienia w tych samych warunkach nadal nie będzie w ten sposób kwalifikowane. Zdaniem Marka Buciora, wiceministra pracy i polityki społecznej, ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 153, poz. 1227, z późn. zm.) nie zmieniła zasad zakończenia prawa zakończenia aktywności zawodowej przez zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Wcześniejsze świadczenia mogą nabyć wyłącznie ci ubezpieczeni, którzy legitymują się odpowiednim okresem pracowniczego zatrudnienia. Przy ustalaniu 15-letniego okresu pracy nie uwzględnia się zatem okresu wykonywania działalności zarobkowej na innej podstawie niż stosunek pracy.

Współpracującym z osobą prowadzącą firmę jest małżonek, dziecko własne oraz przysposobione, a także rodzic, macocha i ojczym