Subskrybuj nas na Youtube
Obywatele państw członkowskich UE, w tym Polacy, będą mieli możliwość indywidualnego oszczędzania na starość w ogólnounijnym programie.
Takie rozwiązanie przewiduje projekt ustawy, który ma wprowadzić niezbędne zmiany w krajowym prawie w związku z wejściem w życie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1238 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie ogólnoeuropejskiego indywidualnego produktu emerytalnego (OIPE). Zapewnia ono jednolite przepisy dotyczące rejestracji, tworzenia i dystrybucji indywidualnych produktów emerytalnych dystrybuowanych w UE pod nazwą OIPE oraz jednakowe regulacje dotyczące nadzoru nad nimi.
Powód? Obecnie europejski rynek emerytur indywidualnych jest rozdrobniony i niejednolity. Oferty dotyczą kilku wybranych państw członkowskich, a w pozostałych prawie nie występują.
Rząd zachwala
– OIPE nie zastąpi ani nie zharmonizuje krajowych systemów emerytur, a jedynie uzupełni III filar. Zapewni to obywatelom UE nowe możliwości oszczędzania na starość – wyjaśnia dr Antoni Kolek z Pracodawców RP.
Rząd przekonuje, że największą wartością programu będzie możliwość inwestowania transgranicznego oraz jego przenoszenia przy zmianie miejsca zamieszkania z jednego do innego państwa członkowskiego UE.
Przyznaje, że jednym z czynników, który wymaga gromadzenia dodatkowych oszczędności, jest starzenie się społeczeństwa europejskiego, któremu towarzyszą wydłużająca się średnia długość życia oraz spadek przyrostu naturalnego. W efekcie emerytura, którą otrzymamy z państwowych systemów zabezpieczenia emerytalnego, będzie niewystarczająca do podtrzymania standardu życia z okresu aktywności zawodowej. Dlatego kluczowa jest wiedza na temat dobrowolnego odkładania na starość. A z nią w całej UE nie jest najlepiej. Stąd pomysł utworzenia OIPE.
Rozwiązanie dla ekspatów
Eksperci przychylnie podchodzą do nowych rozwiązań. – Indywidualne produkty emerytalne dystrybuowane w Unii na jednolitych zasadach to idealne rozwiązanie dla osób, które często przemieszczają się za pracą w ramach Wspólnoty i mają świadomość, że muszą same gromadzić pieniądze na starość. Dzisiaj nie ma bowiem takiego mechanizmu, który umożliwiałby przekazanie na zasadzie transferu oszczędności zgromadzonych w produktach funkcjonujących w różnych państwach – wyjaśnia Antoni Kolek.
Dodaje, że grupa migrantów zarobkowych się zwiększa, więc wprowadzenie takiego rozwiązania będzie korzystne.
Łukasz Kozłowski z Federacji Przedsiębiorców Polskich również wskazuje na znaczenie OIPE w ograniczaniu bariery dla międzynarodowej mobilności pracowników w ramach UE. Uważa jednak, że popularność nowych rozwiązań wśród mniej mobilnych grup ubezpieczonych będzie zależała w głównej mierze od tego, jak znaczne preferencje podatkowe zostaną przyznane osobom oszczędzającym w ramach tych produktów.
– Program ten dobrze wpisuje się w plan budowy unii rynków kapitałowych – podkreśla Kozłowski.
Antoni Kolek widzi w tym rozwiązaniu szansę na oszczędzanie dla pracujących w Polsce, które chcą skorzystać z produktów z inną polityką inwestycyjną niż powszechnie dostępna na naszym krajowym rynku. – Mam tu na myśli inwestowanie np. w energię odnawialną – wyjaśnia. Nie ukrywa, że takie rozszerzenie oferty mogłoby się wiązać z utratą klientów przez nasze krajowe instytucje finansowe. – Wiele będzie zależeć od tego, w jaki sposób nasz ustawodawca doprecyzuje warunki dla instytucji, które mogłyby takie ogólnoeuropejskie produkty oferować – dodaje ekspert.
PPK niezagrożone
Czy ogólnoeuropejskie rozwiązania mogą odbić się niekorzystnie na sztandarowym pomyśle rządu na budowanie prywatnych oszczędności na starość w ramach pracowniczych planów kapitałowych (PPK)? Łukasz Kozłowski nie postrzegałby OIPE jako zagrożenia dla nich.
– Zachęty do uczestnictwa w pracowniczych planach kapitałowych w postaci dopłat od pracodawcy i z Funduszu Pracy są na tyle silne, że prawdopodobnie PPK będą atrakcyjniejszym instrumentem z punktu widzenia oszczędzających, a OIPE mogą stanowić ich uzupełnienie, obok IKE i IKZE – wskazuje.
Podobnie uważa Antoni Kolek. – OIPE będzie raczej rozwiązaniem funkcjonującym obok PPK. Oczywiście każdy będzie mógł się zastanowić, co mu bardziej odpowiada – oddawanie 2 proc. swojej pensji w ramach PKK czy przekazywanie środków instytucjom, które inwestowałyby je zgodnie z jego intencją – zaznacza.
Słownik
Ogólnoeuropejski indywidualny produkt emerytalny (OIPE) ‒ opiera się na dobrowolnej umowie między indywidualnym oszczędzającym i podmiotem, który go oferuje. Przewiduje długoterminową akumulację kapitału w celu zapewnienia później dochodu po przejściu na emeryturę. Cechują go też ograniczone możliwości wcześniejszego wycofania zgromadzonych oszczędności.
Dostawca OIPE ‒ przedsiębiorstwo finansowe posiadające zezwolenie na tworzenie OIPE i jego dystrybucję
Oszczędzający w ramach OIPE ‒ osoba fizyczna, która zawarła umowę dotyczącą OIPE z jego dostawcą
Usługa przenoszenia produktu ‒ dzięki niej oszczędzający w ramach OIPE zmieniający miejsce zamieszkania na inne państwo UE mogą w dalszym ciągu wpłacać składki na istniejące konto
Faza dekumulacji ‒ okres, przez który aktywa zgromadzone na koncie OIPE mogą być wykorzystywane w celu finansowania emerytury lub innych potrzeb w zakresie dochodów
Etap legislacyjny
Projekt w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów
