Jak rozliczać składki, gdy pracownik podejmuje dodatkową pracę

Inaczej jest w sytuacji, gdy pracownik jednocześnie wykonuje pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z innym podmiotem niż własny pracodawca, jednak praca w ramach umowy zlecenia wykonywana jest na rzecz tego pracodawcy. Wtedy osoba ta z tytułu wykonywania umowy zlecenia podlega ubezpieczeniom społecznym na takich samych zasadach jak w przypadku umowy o pracę. Wynika to z definicji pracownika, o której mowa w art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z treścią tego przepisu za pracownika uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli zawarła taką umowę z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

Nieistotny rodzaj wykonywanych czynności

W orzecznictwie przyjmuje się, że dla uznania pracy wykonywanej w ramach umowy zlecenia zawartej z innym podmiotem niż własny pracodawca jako pracy wykonywanej na jego rzecz, nie jest wymagane, aby pracownik wykonywał w ramach umowy zlecenia takie same czy podobne czynności, jak w ramach stosunku pracy. Mogą to być nawet czynności o zupełnie odmiennym charakterze. Istotne w tym przypadku jest ustalenie, który podmiot osiąga w ostatecznym rozrachunku korzyść z wykonania tej umowy. Jeśli ostatecznym beneficjentem pracy wykonywanej na podstawie umowy zlecenia jest pracodawca, należy przyjąć, że praca jest wykonywana na rzecz własnego pracodawcy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 12 grudnia 2018 r., sygn. akt III AUa 1133/17). Warto dodać, że w omawianym przypadku nie ma znaczenia, czy pracownik wyraził zgodę na takie działanie pracodawcy (wyrok Sądu Okręgowego w Sieradzu z 26 stycznia 2021 r., sygn. akt IV U 120/20).

Płatnik składek

Pracodawca, którego pracownik wykonuje na jego rzecz pracę w ramach umowy zlecenia zawartej z innym podmiotem, jest płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne za tę osobę. Pracodawca jest zobowiązany do rozliczania i opłacania należnych składek za takich pracowników, tak jak za osoby wykonujące pracę w ramach umowy cywilnoprawnej zawartej z nim. Oznacza to, że w imiennym raporcie miesięcznym składanym za pracownika przez pracodawcę, przychód uzyskany z umowy zlecenia należy wykazać łącznie z przychodem ze stosunku pracy. W takim przypadku podmiot, z którym zawarta została umowa zlecenia, nie zgłasza tej osoby do ubezpieczeń. [przykład]

Przykład