Samo wydłużenie okresu eksploatacji składowiska odpadów, bez zmiany maksymalnych dopuszczalnych rozmiarów instalacji ani jej całkowitej pojemności, nie stanowi istotnej zmiany pozwolenia. Państwa członkowskie nie są więc zobowiązane do nakładania na operatora składowiska obowiązku ubiegania się o nowe pozwolenie i umożliwienia stronie społecznej udziału w procesie podejmowania decyzji – orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Sprawa dotyczyła czeskiej spółki, która prowadziła składowisko odpadów w okręgu Praha-Ďáblice w oparciu o pozwolenie wydane w 2007 r. Dokument był kilkukrotnie zmieniany – w tym dwukrotnie przedłużano jego ważność. Przewidywaną datę zakończenia eksploatacji wyznaczono na 31 grudnia 2015 r. Operator zwrócił się jednak po raz trzeci do władz Pragi z wnioskiem o jej przesunięcie. Te wniosek uwzględniły i odroczyły datę zakończenia składowania odpadów do 31 grudnia 2017 r.
Od tej decyzji w trybie administracyjnym odwołała się dzielnica Praha-Ďáblice oraz Spolek pro Ďáblice, stowarzyszenie działające na rzecz ochrony środowiska naturalnego. Ministerstwo środowiska odrzuciło odwołanie jako niedopuszczalne, wskazując, że żaden z tych podmiotów nie był stroną procedury zmiany pozwolenia. Sąd miejski w Pradze stanął jednak po stronie ekologów, stwierdzając, że przedłużenie pozwolenia na składowanie odpadów stanowiło „istotną zmianę” w rozumieniu dyrektywy 2010/75/UE z 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych (zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola). W związku z tym – w ocenie sądu – strona społeczna powinna mieć zapewnione prawo do udziału w postępowaniu.
Czeski najwyższy sąd administracyjny, rozpatrując skargę operatora składowiska, zwrócił się do trybunału z pytaniem prejudycjalnym, czy samo wydłużenie eksploatacji składowiska, bez zmiany maksymalnych dopuszczalnych rozmiarów instalacji ani jej całkowitej pojemności, stanowi w rozumieniu dyrektywy istotną zmianę pozwolenia. TSUE uznał, że nie.
Trybunał przypomniał, że w myśl art. 3 pkt 9 dyrektywy 2010/75 „istotna zmiana” oznacza „zmianę charakteru lub sposobu funkcjonowania, lub rozbudowę instalacji lub obiektu energetycznego spalania, spalarni odpadów lub współspalarni odpadów, która może mieć znaczący negatywny wpływ na zdrowie ludzi lub na środowisko”. TSUE zaznaczył, że zmianę należy zakwalifikować jako istotną, jeśli obie przesłanki są spełnione łącznie – planowana jest zmiana charakteru lub sposobu funkcjonowania czy rozbudowa instalacji, która może mieć znaczący negatywny wpływ na zdrowie ludzi lub środowisko.
TSUE zwrócił uwagę, że samo wydłużenie okresu składowania odpadów nie zmienia ani obszaru, jaki zajmuje instalacja, ani jej pojemności przewidzianej w pierwotnym pozwoleniu. Nie może więc być mowy o jej rozbudowie. Nie zmieni się również charakter ani sposób funkcjonowania instalacji. W związku z tym wydłużenie okresu składowania odpadów nie spełnia pierwszej z dwóch przesłanek kumulatywnych, od których dyrektywa uzależnia możliwość uznania danej ingerencji za „istotną zmianę”. Nie ma więc potrzeby badania drugiej – ewentualnego negatywnego wpływu na zdrowie ludzi lub środowisko.
Trybunał stwierdził również, że dyrektywa 2010/75 nie wymaga, aby w pierwotnym pozwoleniu wskazany był okres eksploatacji, niedopuszczalna jest więc interpretacja, wedle której przepisy wymagają, aby samo wydłużenie tego okresu było przedmiotem nowego pozwolenia.
ORZECZNICTWO
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 2 czerwca 2022 r. (sprawa C-43/21) www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia