O systemie edukacji nie można decydować bez rodziców; to rodzic wychowuje dziecko, a szkoła powinna służyć mu wsparciem - mówiła minister edukacji Anna Zalewska otwierając w czwartek w Sali Kolumnowej Sejmu I Ogólnopolską Konferencję Rad Rodziców.

Rady rodziców są organami szkoły reprezentującymi ogół rodziców uczniów, są ciałami opiniodawczo-doradczymi. Zgodnie z ustawą o systemie oświaty utworzenie rady rodziców w szkole publicznej jest obowiązkowe. W skład rad rodziców wchodzą przedstawiciele rodziców uczniów uczących się w danej szkole, są oni wybierani w wyborach.

"Nie wyobrażam sobie żeby o dziecku w systemie edukacji decydować bez was, bez rodziców. Zawsze podkreślamy, że to rodzic wychowuje dziecko, a szkoła powinna służyć mu wsparciem i powinna być tak zorganizowana, żeby rodzic dobrze czuł się w szkole, żeby chciał tam przebywać" - mówiła minister.

Pytana przez dziennikarzy przed konferencją o rady rodziców i ich miejsce w systemie edukacji zaznaczyła, że bardzo ważne jest ustabilizowanie sytuacji. "Mamy różne, skrajne sytuacje, od nadaktywności rodziców, po absolutną niechęć do kontaktowania się ze szkołą. To spotkanie ma służyć temu, by rady rodziców funkcjonowały zgodnie z prawem, były umiejscowione w statucie szkoły i miały swoje kompetencje, co nie znaczy, że bezwzględną władzę w szkole. Musimy zrównoważyć wszystkie podmioty" - zaznaczyła.

O tym jak ważna jest rola rad rodziców napisał prezydent Andrzej Duda w liście do uczestników konferencji odczytanym przez podsekretarza stanu w jego kancelarii Wojciecha Kolarskiego. "Jestem przekonany, że proces kształcenia i wychowywania dzieci i młodzieży wymaga udziału i ścisłej współpracy rad pedagogicznych z rodzicami. W tym dzieła, które ma zasadnicze znaczenie dla przyszłości naszego kraju, szkoła i dom muszą być dla siebie wzajemnie sojusznikami i partnerami, powinny działać wspólnie dla dobra najmłodszych Polaków" - napisał prezydent.

Obowiązujące regulacje dotyczące praw i obowiązków rad rodziców zostały wprowadzone do ustawy o systemie oświaty i ustawy Karta Nauczyciela w 2007 r. Do kompetencji rad rodziców należy m.in. uchwalanie, w porozumieniu z radą pedagogiczną, programu wychowawczego oraz programu profilaktyki szkoły, wyrażanie zgody na działalność w szkole stowarzyszeń i innych organizacji, wnioskowanie do dyrektora szkoły o ocenę pracy nauczyciela, uczestniczenie w ocenie pracy dyrektora szkoły, udział w komisji konkursowej wybierającej kandydata na stanowisko dyrektora szkoły, opiniowanie projektu planu finansowego placówki. Rady rodziców mają też prawo do gromadzenia funduszy z dobrowolnych składek rodziców oraz innych źródeł, przeznaczanych na działalność statutową szkoły.

Według Fundacji „Rodzice Szkole”, która jest współorganizatorem I Ogólnopolskiej Konferencji Rad Rodziców, mimo istniejącego prawa w wielu polskich szkołach rola rad rodziców bywa niedoceniana i marginalizowana. Wynika to m.in. z nieznajomości uprawnień przez rodziców oraz braku wsparcia ze strony dyrektorów szkół, czy nauczycieli organów administracji oświatowej. Bardzo często rada rodziców jest postrzegana jako organ służący głównie umożliwianiu zbierania pieniędzy od rodziców oraz wspieraniu nauczycieli i dyrektorów przy drobnych aktywnościach w życiu placówek oświatowych.

Jak powiedział na konferencji prasowej w Sejmie prezes Fundacji „Rodzice Szkole” Wojciech Starzyński doświadczenia ostatnich lat wskazują na potrzebę doprecyzowania niektórych z obecnie obowiązujących zapisów prawnych. Chodzi głównie o zapisy dotyczące gospodarki finansowej rad rodziców oraz tworzenia programu wychowawczego szkoły.

"Należy wprowadzić do ustawy o systemie oświaty zapis, który by mówił wyraźnie, że program wychowawczy szkoły, który uchwala rada rodziców w porozumieniu z radą pedagogiczną, powinien być oparty na wspólnym dla całego środowiska szkolnego systemie wartości oraz, że w realizacji tego programu uczestniczą wszyscy biorący udział w życiu szkoły, czyli rodzice, nauczyciele, dyrektorzy, uczniowie i ewentualnie organizacje pozarządowe działające w okolicy szkoły" - powiedział Starzyński. Według niego obecne zapisy ustawy sprawę wychowania oddają wyłącznie w ręce nauczycieli nie włączając w nie innych uczestników życia szkoły.

Zalewska pytana o te postulaty powiedziała, że "na tym polega debata, że wypowiadają się rady rodziców". Oceniła, że większość uwag jest cenna i celna.

I Ogólnopolską Konferencję Rad Rodziców zorganizowały wspólnie Ministerstwo Edukacji Narodowej, klub parlamentarny PiS i Fundacja "Rodzice Szkole". Fundacja „Rodzice Szkole” jest Organizacją Pożytku Publicznego, skupiającą różne środowiska obywatelskie, zajmujące się sprawami narodowej edukacji. Jednym z głównych celów Fundacji jest wyposażenie rodziców i ich reprezentantów – rad rodziców w wiedzę oraz umiejętności, umożliwiające aktywne uczestniczenie w życiu szkół własnych dzieci.